Haan de-Waterreus
| UNDER CONSTRUCTION
Inderdaad: flarden tekst en ontbrekende passages. Er wordt aan gewerkt. Keer terug naar de Hoofdpagina en kom later graag eens terug! |
Deze pagina beschrijft Caspar VI de Haan (1889), zijn vrouw Angelina Adriana Josephina Maria (Lina) Waterreus (1892), hun huwelijk en hun gezin.
Inhoud |
Caspar VI de Haan (1889)
Caspar Joseph Marie (Cas VI) de Haan is de zoon van Caspar Franciscus (Cas V) de Haan en Maria Martina Peeters. Hij is geboren in 1889 in Eindhoven en overlijdt aldaar in 1962 op een leeftijd van 72 jaren.
Zoals zovele Hanen is Cas begraven op het St. Catharinakerkhof te Eindhoven. Zijn voorouders, een oud Eindhovens geslacht, worden op de pagina De Haan, Familie beschreven.
Jeugd van Caspar VI
Caspar Franciscus (Cas VI) de Haan, geboren in 1889, is het derde kind van Cas V en Maria Peeters. De bevalling is in het Stratumseind 43 in Eindhoven, het ouderlijk huis. Als hij vijf jaar oud is verhuizen zijn ouders naar de Kerkstraat. Cas krijgt op de lagere school in de 6e klas al vreemde talen, ter voorbereiding van de middelbare school. Cas kiest Frans en Duits, hetgeen hem later van pas zal komen als hij gaat studeren in Brussel.
Cas volgt daarna de ambachtsschool, mede door zijn vader opgericht, om het schildersvak onder de knie te krijgen. Zijn eerste keus, de Rijks-HBS in Helmond waar een aantal neven op zitten, wordt namelijk afgewezen op aanraden van de geestelijken die het ouderlijk huis frequenteren.
L'École Supérieure de Peinture
Cas komt aanvankelijk als 21-jarige Cas bij zijn vader in het bedrijf werken. Hij vertoont hetzelfde talent voor tekenen en decoreren als zijn grootvader Jebke de Haan (1821), en heeft ambitieuze plannen.
Na een jaar werken bij zijn vader schrijft hij zich in voor een opleiding aan L'École Supérieure de Peinture in Brussel. Dit Franstalig instituut, onder leiding van directeur Pierre Logelain staat hoog aangeschreven. Hij gaat wonen aan de Rue Orléans 17 te Brussel.
Naast de dagopleiding van L'École volgt Cas ook de avondcursus Composition Ornementale, Premier Degré aan de Académie Royale des Beaux-Arts.
Ondanks zijn volle programma houdt Cas genoeg tijd over voor vertier. Op zijn 22e verjaardag wordt er gefeest in Taverne Georges aan de Chaussée d'Ixelles. Na een stevige borrel besluit een internationale groep medestudenten een vriendschapsverdrag te sluiten. Hans Platow, zoon van een schilder in Hamburg, stelt dit op schrift:
|
Zijn moeder schrijft hem geregeld, altijd met de vermaning om toch wat zuiniger aan te doen, en vader Caspar voegt er wat regeltjes aan toe. Als zijn vader hem zelf schrijft is het professioneel; Cas wordt aangespoord om zich goed te oriënteren en zich bepaalde schilderstechnieken eigen te maken.
Op de Academie Royale des Beaux Arts behaalt hij een eerste prijs, en laat zijn vader overkomen naar Brussel voor de uitreiking. Als het muziekgezelschap 'Guides de Bruxelles' ter ere van de prijswinnaar het Wien Nederlands Bloed door de adren vloeit speel, raakt de jonge Cas zo geëmotioneerd dat hij niet in staat is om de prijs in ontvangst te nemen. Zijn vader doet dat in zijn plaats.
Als Cas een uitnodiging krijgt voor een Italiaanse studiereis, vindt zijn vader het welletjes; Cas komt terug en gaat bij zijn vader in het schildersbedrijf werken. Zijn vertrek uit Brussel maakt ook een einde aan een romance met ene Maria. Haar ouders weten van niets en de geliefden ontmoeten elkaar heimelijk in een tramhuisje op de Place Liedts of Place Saint-Jean bij de kerk, waar het meisje zingt in het kerkkoor. Zijn vertrek uit Brussel maakt een einde aan het prille geluk.
Angelina (Lina) Waterreus (1892)
Angelina Adriana Josephina Maria (Lina) Waterreus is geboren in 1892 in Roermond. Zij is de dochter van Marcus Cornelius Josephus Waterreus en Maria Elisabeth Hubertina (Marieke) Tijssen. Angelina overlijdt in 1987 in Eindhoven op een leeftijd van 95 jaren. Zij is bij haar man begraven op het St. Catharina kerkhof te Eindhoven. Haar voorouders worden op de pagina Waterreus, Familie beschreven.
Jeugd van Lina Waterreus
Bij de doop van Lina zijn haar grootouders Tijssen-Franssen peter en meter . Als Lina ongeveer 1 jaar is sterft haar moeder. Zij wordt grotendeels opgevangen door haar oma Waterreus, die als weduwe boven woont (waar? CHECK).
Lina heeft op de lagere school les van mère Ursula en mère Xavier, twee onderwijzeressen die opgeleid zijn door haar grootvader Jacobus Waterreus (1824) op de Normaalschool van Roermond.
Na de lagere school maakt zij drie vervolgklassen mee en gaat vier jaren intern op de Normaalschool te Roermond voor een opleiding tot onderwijzeres. Ze behaalt in 1908 in Venlo de acte van bekwaamheid voor onderwijs in lichamelijke oefening. In 1910 slaagt zij in Breda voor de acte nuttige handwerken en in hetzelfde jaar krijgt ze in Maastricht het onderwijzeressendiploma.
Nadat ze ook de hoofdacte behaalt in 1914 in Breda, geeft ze een half jaar les. Ze wil graag weg van huis vanwege haar stiefmoeder Bernardina Frerkers, de tweede vrouw van haar vader. Bernardina is namelijk verslingerd aan de drank, en Lina bekent later dat zij het als kind verschrikkelijk vond om steeds bier voor haar te kopen.
Ze solliciteert actief en met resultaat. Ze kan als 21-jarige aan de slag als onderwijzeres op de openbare jongensschool Blaarthem in Gestel bij Eindhoven. Haar oom Louis Stokvis zit in Gestel in de Raad en heeft bemiddeld bij de sollicitatie. Als Lina benoemd is en kennis maakt met het hoofd van de school weet deze niet eens wie er gesolliciteerd heeft.
Lina is aanvankelijk in de kost in de nabijheid van kruising Hoogstraat-Genneperweg, later op de Grote Berg in Eindhoven. In die tijd heeft zij kennis met Johannes Otterdijk, Duits leraar, wiens moeder in Tongelre woont. Met Otterdijk gaat Lina wel eens schaatsen in Gestel op de ondergelopen weilanden. De vrijage eindigt als Otterdijk naar Hengelo vertrekt.
Cas VI de Haan en Lina Waterreus
Angelina (Lina) leert Cas kennen via haar vriendin Maria Catharina Mathea (Zus) de Haan, zuster van Cas. Maria is ongeveer even oud en onderwijzeres in Strijp; ze heeft met Lina haar opleiding gevolgd. Lina is vaak te gast in Huize de Haan aan de Kerkstraat en ontmoet de jonge Cas. De toenadering tussen Cas en Lina gaat wat stroef, getuige De Roermondsche Geluksbode, de krant die de familie uitgeeft ter ere van hun latere huwelijk:
|
Als ze elkaar leren kennen heeft Cas nog een vriendin in Roermond. Cas mist nog wat sociaal tact, want op de vraag aan Lina om een brief mee te nemen voor deze vriendin, volgt een logische en resolute weigering.
Het wordt Lina niet makkelijk gemaakt door de familie van Cas. Maria Peeters, moeder van Cas, vindt de huwelijksuitzet die Lina inbrengt in het huwelijk te mager, en de vriendschap met haar oude vriendin, inmiddels schoonzus, Maria (Maria (Zus) de Haan bekoelt door Maria's jaloezie.
Cas en Angelina trouwen in 1919. Zij krijgen samen 10 kinderen. Tenzij anders vermeld is Eindhoven de plaats van geboorte en het eventuele overlijden.
|
Het jonge gezin jaren rond de Tweede Wereldoorlog
Economisch zit het in de vooroorlogse jaren niet mee voor het jonge gezin. Als de eerste kinderen worden geboren, de tweeling Cas en Max, moet er geld worden geleend.
Ook de verhoudingen in de familie van Cas zijn slecht. De aanvankelijke vriendschap van Lina met haar schoonzus Maria (Maria (Zus) de Haan, die zij via het onderwijs in Eindhoven had leren kennen, slaat om in een zware terughoudendheid.
Als de vader van Cas sterft (1927) is de ruzie in de familie op haar hoogtepunt. Lina lijdt hieronder en krijgt een miskraam. Ze zal, als ze ouder is en haar kinderen huwen, altijd erop aandringen om de vrede in de familie te bewaren.
In 1929 laat Caspar de Haan een geheel nieuwe woning bouwen met werkplaats aan de Kerkstraat 7 te Eindhoven. Op de plaats van de nieuwbouw stond eerst een klein pandje met een zijpoort, dat in gebruik was door H.I. Minderhout. Eerder woonden daar kapper Daniel L. Dingen en daarvoor L.J.A.M. Noor, slager.
De architect is Martien van Beek, een broer van Cas' tante Johanna van Beek, getrouwd met Sjef de Haan. Dit leidt ertoe dat hij daarna nooit meer voor architectenbureau de Bever Sr. mag schilderen, een concurrent. In 1929 leggen de 9-jarige tweeling Cas en Max de eerste steen.
In de crisisjaren voor de Tweede Wereldoorlog (1928-1932) heerst er grote malaise in het schildersvak. Uit nood richt Cas een handelszaak op in glas en verf, naast het bestaande schildersbedrijf. Ook tijdens de oorlog is het nog moeilijk aan de kost te komen. Samen met zijn dochter Mia gaat Cas in de jaren 1942-1943 met de fiets de dorpen af, naar Eersel, Meerveldhoven, Valkenswaard, om verf te verkopen..
Lina heeft een brede interesse voor de natuur en ze kent, mede door haar opleiding, zeer veel planten bij naam. Ze stimuleert haar kinderen ook hierin. Als een van hen zich verveelt, heeft ze onmiddellijk een karweitje voor hem of haar klaar. Ter ere van haar 40e verjaardag wordt een kindercabaret gehouden, en krijgt ze een zilveren drijfschaal cadeau.
Lina's vader, Marcus Waterreus, kan het goed stellen met zijn dochter en haar man Cas. Hij komt op latere leeftijd dikwijls op de Kerkstraat logeren. Hij is ook in Eindhoven gestorven en begraven op het St. Catharinakerkhof.
Cas' sociale en maatschappelijke leven
Cas is een geziene gast in Eindhoven. Hij ontvangt graag bezoek aan huis in de Kerkstraat. Hij drinkt dan een glaasje wijn mee met gasten, of het nu zijn broers of zussen zijn, in het bijzonder zijn broers Sjef en Hub, of de deken van Eindhoven, een van de kapelaans van de Catharinaparochie, of paters Augustijnen. Hij bezoekt graag restaurant Schimmelpenninck en later ook (cafe? CHECK ) Wildeman.
Zijn beste vrienden zijn Wim Vossen (scheikundeleraar op het Gymnasium), Pieter van der Velden (aannemer), Wim van Doorne (DAF) en Ad den Baas (van Philips). Zijn dochter Corry trouwt met Piet van Doorne, zoon van Wim van Doorne.
Caspar de Haan vervult een aantal maatschappelijke en sociale posities:
|
De zaak
AANVULLEN
Lina na het overlijden van Cas
Na een ziektebed overlijdt Caspar de Haan in 1962 op een leeftijd van 72 jaren. Het weekblad Groot-Eindhoven schrijft over hem:
|
Lina blijft nog 7 jaar in de Kerkstraat 7 wonen, boven de zaak die door haar zoon Cas is overgenomen. In 1969 verhuist zij naar het bejaardencomplex Huize Den Elzent aan de Felix Timmermanslaan te Eindhoven.
Als in hetzelfde jaar haar zoon Ad uittreedt als pastoor, trekt ze zich dit zwaar aan. Ze gaat op verschillende plaatsen bij haar getrouwde kinderen logeren (o.a. Angeline in Amsterdam, Mia in Waalre en Corrie in Eindhoven) en wil niet meer terug naar Huize Den Elzent. Hoe moeilijk het ook is voor haar om uit de Kerkstraat weg te gaan, toch keert ze terug en stelt zich betrekkelijk vlug op haar gemak in haar nieuwe behuizing.
Als weduwe gunt zij zich de tijd om wat meer van de wereld te zien. Zij bezoekt haar kinderen in het buitenland regelmatig, zoals Angeline die verpleegster in Davos is en Max die in Madrid woont, maar ook haar neef Jean Tijssen in Portugal. Ook vergezelt zij haar kinderen vaak op vakantie naar het buitenland, vooral dochter Angeline en haar man Nick Jozephus Jitta. Ook gaat ze graag naar de Schouwburg
Zij blijft ondanks haar hoge leeftijd zeer goed bij de tijd en heeft een goed oog voor de moderne ontwikkelingen. Zij legt veel herinneringen vast op schrift, maakt reisverslagen, en werkt aan haar memoires. Uit al haar notities en archiefstukken is rond 1990 door Drs. Jean Koenen een boek samengesteld over haar leven, getiteld "Een bloemenkorf vol Souvenirs".
Fotogalerij Cas VI vroeger
In het midden: Caspar Franciscus (Cas VI) de Haan rond zijn 11e jaar. Met de klok mee vanaf links; Zus (1893), Jet (1888), Tiny (1897), Jos (1895) en Hub (1898). Addy (1903) is nog niet geboren (ca. 1900). Foto: privé-archief J. A. M. de Haan, Eindhoven.
Kinderen van het gezin van Caspar V: Van links af: Jos 'Sjef' (1895), Maria 'Jet' (1888) , Addy (1903), Tiny (1897), Caspar VI (1889) en Hub (1898). Foto: privé-archief J. A. M. de Haan, Eindhoven.
Caspar Franciscus (Cas VI) de Haan op vroege leeftijd, voor de eeuwwisseling. Foto: privé-archief J. A. M. de Haan, Eindhoven.
Caspar Franciscus (Cas VI) de Haan (16 jaar) in Lourdes (1905). Foto: privé-archief J. A. M. de Haan, Eindhoven.
- Jos1 19050301 - Version 2.jpeg
Maria Cornelia de Haan (1882) en haar man Jacobus Hubertus Rooymans (1878). Zij is de dochter van Thijs de Haan (1854), broer van Cas V, en dus nicht van Cas VI (foto ca. 1905). Foto: privé-archief J. A. M. de Haan, Eindhoven.
Vriendenfoto; vlnr; Gerard Huisman, Jan Koene, Leo Stumpers (neef van Cas) en Caspar Franciscus (Cas VI) de Haan op 25-jarige leeftijd (1914). Foto: privé-archief J. A. M. de Haan, Eindhoven.
Fotogalerij broers/zussen Cas VI
Marie Henriëtte Josephine 'Jet' de Haan (1888), de een jaar oudere zus van Cas VI en oudste van het stel. Ze is ca. 20 jaar (foto ca. 1908). Foto: privé-archief J. A. M. de Haan, Eindhoven.
vlnr: 'Zus' de Haan (1893) en 'Tiny' de Haan (1897), zussen van Cas VI(foto ca. 1915). Foto: privé-archief J. A. M. de Haan, Eindhoven.
Hubertus Johannes Marie (Hub) de Haan, de 9 jaar jongere broer van Cas VI, ca. 18 jaar oud (1916). Foto: privé-archief J. A. M. de Haan, Eindhoven.
Maria Catharina Mathea 'Zus' de Haan (1893), zus van Cas VI en derde kind.(foto ca. 1920). Foto: privé-archief J. A. M. de Haan, Eindhoven.
Adriana Cornelia Maria 'Addy' de Haan (1903), de 14 jaar jongere zus van Cas VI en jongste van het stel (foto ca 1920-1925). Foto: privé-archief J. A. M. de Haan, Eindhoven.
Cas VI en zijn broers en zussen. (rond 1960)
NAMEN BIJ FOTO Cas VI en zijn broers en zussen. (rond 1960)
Fotogalerij gezin Cas VI en Lina
Cas VI de Haan en Lina Waterreus.
Angelina Maria Adriana (Angeline) de Haan (1922), vierde kind van Cas VI de Haan, en haar echtgenoot Nicolaas Marinus (Niek) Josephus Jitta.
