Fockenbergh, Familie
| Afstamming: hoe de families in elkaar oplossen naar boven toe | |
| Ekker | |
| Stork | |
| Craan | |
| Breekpot | |
| Ongewassen | |
| Voltelen | |
| Fockenbergh | Ramp > Helm > Ram |
Deze pagina beschrijft de voorouders van Susanna Fockenbergh (1632), dochter van Pieter (de oude) Fockenbergh (ca. 1595). Zij is voorouder van Elizabeth Frederika (Bob) Ekker.
Door haar huwelijk met Ds. Arnoldus Voltelen (geboren 1630) verdwijnt de achternaam Fockenbergh bij haar verdere nakomelingen.
Inhoud |
Pieter (de oude) Fockenbergh (ca. 1595)
Pieter (de oude) Fockenbergh (ook Faucquenberghe) is geboren tussen 1595 en 1596 in Stegeren, tegenwoordig Stegers, of Estaires (Frans). Het ligt in Noord-Frankrijk, destijds Frans-Vlaanderen, onderdeel van het historische graafschap Vlaanderen dat eind 17e eeuw wordt afgestaan aan de Franse koning Lodewijk XIV.
Stegers ligt 30 km westelijk van Lille (Rijssel). Verder westelijk (50 km) richting Boulagne-sur-Mer ligt Fauquembergues. Hoewel niet bewezen ligt het voor de hand dat Pieter (de oude) Fockenbergh of Faucquenberg zijn achternaam daaraan ontleend.
Pieter Fockenbergh huwt Elisabeth van Eeckeloo Pietersdr. in 1622. Elisabeth van Eeckeloo is geboren in 1605 in Amsterdam, gedoopt in de Nieuwe Kerk, en dochter van Pieter Cornelisz. en Catalijne de Lange. Haar vader Pieter Corneliszn, woont vanaf ca. 1600 in Amsterdam en is daar boterkoper (1625).
Mogelijk komt hij, net als zijn vrouw, uit Eekloo, een stad in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen tussen Brugge en Gent. Pieter Cornelisz. huwt na de vermoedelijke dood van zijn vrouw een tweede keer met Emmetje Westrenen, weduwe van Hugo de Goijer.
Kinderen van Pieter Fockenbergh en Elisabeth van Eeckeloo worden allen in Amsterdam geboren. Cathalijn (1622) en Abraham overlijden vroeg. De kinderen die wel de volwassenheid bereiken:
|
Elisabeth van Eeckeloo overlijdt in 1650 in Amsterdam en is begraven in de Oude Waalse Kerk of Walenkerk. Haar man hertrouwt met Wijbrich Claesdr. van der Heijdein en overlijdt in 1675.
Surcheance van 't 3e gebot
Pieter Fockenbergh hertrouwt in 1658, acht jaar na het overlijden van zijn vrouw, in Diemen met Wijbrich Claesdr. van der Heijde, maar dit gaat niet zonder slag of stoot. De kinderen uit zijn eerste huwelijk maken bezwaar tegen het voorgenomen huwelijk van hun ca. 63-jarige vader met zijn 27 jaar jongere aanstaande.
Nadat Pieter Fockenbergh in ondertrouw gaat moet hij verschijnen voor de Commissarissen van Huwelijkse Zaken. Zijn zoon Pieter Fockenbergh, de Jonge verzoekt om te hebben surcheance van 't 3e gebot; surseance oftewel het aanhouden van het derde gebod.
|
Een gebod in huwelijkse aangelegenheden betekende een afkondiging (proclamatie) van een voorgenomen huwelijk vanaf de kansel in de kerk. Zodra een paar aangaf te willen trouwen werd dit driemaal op opeenvolgende zondagen afgekondigd. Iemand die bezwaar maakte tegen het huwelijk had zo ruim de tijd om dit kenbaar te maken. Nadat een bezwaar was ontvangen, werden de geboden opgehouden in afwachting van nader onderzoek. Daarmee werd de feitelijke huwelijkssluiting uitgesteld. De commissarissen van huwelijkse zaken hoorden betrokkenen en getuigen en bestudeerden eventuele bewijzen. Ze konden uiteindelijk besluiten de bezwaren ongeldig te verklaren (het gebod gaat voort) of de inschrijving van ondertrouw door te halen (royeren). Kwamen de commissarissen er zelf niet uit, dan verwezen ze partijen naar de civiele rechtspraak (den gerechte). |
De voorgenomen bruid Wijbrich Claesdr. van der Heijde verklaart onder ede
|
De commissarissen gelasten de afkondiging van het 3e gebod en heffen daarmee de opschorting op die het huwelijk blokkeert; het voorgenomen huwelijk wordt voor de laatste maal vanaf de kansel in de kerk afgekondigd. Zwager Borchart Scholten gaat in beroep, mede namens zijn zwagers (de echte kinderen), maar wordt in het ongelijk gesteld; het huwelijk gaat door.
Pieter Fockenbergh overlijdt 13 jaar na zijn tweede huwelijk in 1675 op ca. 80-jarige leeftijd in Amsterdam en wordt begraven in de Oude Waalse Kerk of Walenkerk.
Van varensgezel tot vermogend
Pieter Fockenbergh is in 1622, midden twintiger, nog varensgezel te Amsterdam. Hij schopt het tot koopman en verwerft een aanzienlijk vermogen in de handel. Het verschaft hem vermoedelijk de middelen om dure huizen te kopen en met onroerend goed te speculeren.
In 1643 koopt hij het granchtenpand In d'oude Velasco of Don de Velasco genoemd, zie paragraaf Don de Velasco. Rond 1666 laat hij twee nieuwe grachtenpanden bouwen aan de Herengracht als belegging, zie paragraaf In de Gouden Bocht
Don de Velasco
In 1643 koopt Pieter Fockenbergh voor ƒ 28510,- (gulden) het grachtenpand In d'oude Velasco of Don de Velasco genoemd. Bronnen koppelen het pand aan de huidige locatie Herengracht 203, maar ook aan de Singel.
Uitgaande van de eerste bron gaat het om een goed bewaard gebleven en vakkundig gerenoveerd pand dat deel uitmaakt van de oorspronkelijke bebouwing van de Derde Uitleg; een van de vier grote stadsuitbreidingen van het Amsterdamse centrum die plaatsvonden tussen 1578 en 1665.
Het grachtenpand behoort eerst toe aan Wolffert Webber, een wijnhandelaar oorspronkelijk uit de Elzas. Zijn zoete Duitse wijnen zijn geliefd bij de upper class. Als hij in 1618 een bouwkavel bemachtigt laat hij Hendrick de Keyser, de bekendste architect van dat moment, een monumentaal herenhuis ontwerpen in een Amsterdamse Renaissance-stijl. De locatie en grootte van het pand maakt dat hij jaarlijks ƒ 400,- gulden belasting betaalt, het jaarsalaris van een ambtenaar.
De benaming velasco AANVULLEN
In de Gouden Bocht
De Amsterdamse elite verhuisde in de 17e eeuw en masse naar de grachtengordel. Het overvolle oude centrum werd verruild voor een plekje aan de nieuwe ‘goudkust’.
Dit pand is oorspronkelijk gebouwd ten behoeve van het erachter gelegen huis aan de Herengracht nr. 487. In 1660 werden op dat nummer en het naastgelegen nummer 489 door de koopman Pieter Fockenbergh sr. twee smalle huizen gebouwd, bedoeld als belegging. Het huis op nummer 487 kwam in 1722 in bezit van de walvisreder François Straalman, die het van een nieuwe gevel voorzag, voorzien van zijn familiewapen. Waarschijnlijk is toen ook het huidige pand aan de Reguliersdwarsstraat gebouwd. Gezien de indeling zal de begane grond bedoeld zijn geweest als koetshuis en paardenstalling, de eerste verdieping als woning voor personeel en de tweede en derde verdieping als opslagruimte voor (handels)goederen.
In 1981 werd hier de discotheek 36 op de Schaal van Richter, kortweg Richter, geopend. Onder leiding van Gert-Jan Dröge werd dit al gauw een spraakmakende place to be. Vanhieruit werd in de jaren 1983-1988 ook de eerste late night talk show op de Nederlandse televisie uitgezonden: Rechtstreeks Uit Richter, oftewel RUR.
Richter werd in 1996 gesloten en overgenomen door de horeca-ondernemer Sjoerd Kooistra, die hier na een café en een complete verbouwing in 1999 het grote gaycafé Soho opende. Als gevolg van sterk teruggelopen bezoekersaantallen en de ineenstorting van het horeca-imperium van Kooistra, werd de Soho op 28 september 2010 gesloten.
Dochter Catharina
Susanna's zuster Catharina huwde Borchart Scholten, den stamvader van het geslacht Scholten (van Wesele Scholten, Fannius Scholten, Scholten van Aschat enz.), zie o.a. Ned. Patriciaat, I I , blz. 444 e.v., en Ned. Adelsboek
Borchart Schult of Scholten, geb. te Lehr 20 Oct. 1619, St. te Amsterdam 26 Oct 1678 (zoon van Christian Schult, Michaëlsz., „lid der regeering te Lehr in Oostfriesland", en van Alida Bucholts gezegd Barrolds), vestigde zich te Amsterdam en was er handelaar en reeder op de Caraïben, Suriname en Virginië en lijnslager (k); hij woonde op 't Nieuwe Waalseiland (Buitenkant); tr. te Amsterdam 29 Juli/2 Aug. 1643 (l) Catharina Fockenbergh,
