Lubbe van der, Familie
Uit FamilieWiki
(Verschil tussen bewerkingen)
(→Jacobus Janse van der Lubbe) |
(→Marinus en de Reichstagbrand) |
||
| (275 tussenliggende versies door één gebruiker worden niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | + | [[file:marinus van der lubbe.jpg|thumb|475px|Marinus van der Lubbe, nazaat van [[Lubbe_van_der,_Familie#Jacobus_van_der_Lubbe_.281687.29|Jacobus van der Lubbe]] (1687) en 5de graads neef van [[Waterreus-Tijssen#Marcus_Cornelius_Josephus_Waterreus_.281861.29|Marcus Cornelius Josephus Waterreus]], wordt beschuldigd van brandstichting van de Reichtstag en in 1933 onthoofd. Het verhaal staat [[Lubbe_van_der,_Familie#Marinus_en_de_Reichstagbrand|hier.]]. Foto/afbeelding: DPA.]] | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | | | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | {| class="wikitable" style="float:right; style= "text-align: center | + | {| class="wikitable" style="float:right; style= "text-align: center" |
!Afstamming: hoe de families in elkaar oplossen naar boven toe | !Afstamming: hoe de families in elkaar oplossen naar boven toe | ||
| − | |||
| − | |||
|- | |- | ||
|[[Waterreus,_Familie|Waterreus]] | |[[Waterreus,_Familie|Waterreus]] | ||
|- | |- | ||
|[[Lubbe_van_der,_Familie|van der Lubbe]] | |[[Lubbe_van_der,_Familie|van der Lubbe]] | ||
| + | |- | ||
| + | |[[Doorn_van_der,_Familie|familie van der Doorn]] | ||
|} | |} | ||
| + | Deze pagina beschrijft de voorouders van '''Joanna van der Lubbe''' (1790), dochter van Gerardus van der Lubbe. Zij is een voorouder van [[Haan_de-Swertz#Max_de_Haan|Marcus Jacobus Caspar Maria (Max) de Haan]] (1920). | ||
| − | + | Door haar huwelijk met [[Waterreus,_Familie#Jacobus_Waterreus_.281785.29|Jacobus Waterreus]] (1785) verdwijnt de achternaam van der Lubbe bij haar verdere nakomelingen. | |
| − | + | ==Arbeiders en visverkoopsters == | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | De familie van der Lubbe is vooral te vinden rond Den Haag, Scheveningen en Wassenaar. Ze behoorden vanaf medio 17e eeuw tot de lagere klassen van de maatschappij; eenvoudige werklui, soms met een kleine nering. | |
| − | + | De meest voorkomende beroepen zitten in de vissector; '' visverkoopster'', ''vischdraagster'', een enkele ''schelpenhandelaar''. Daarnaast ''arbeiders, metselaars'', enkele ''winkeliers'' en in mindere mate ambachtelijke beroepen, zoals ''kartonmakers'', een enkele ''timmerman'' en ''schoenmaker''. | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | [[File:tegel visverkoopster.jpg|thumb|left|235px|Tegeltje (ca. 1625 - 1650) met visverkoopster, een veelvoorkomend beroep bij de Van der Lubbes.]] | |
| − | + | Ook de van der Lubben waren [[Waterreus,_Familie#Katholieke_buitenbeentjes|katholieke buitenbeentjes]] zoals de families [[Waterreus,_Familie|Waterreus]] en [[Doorn_van_der,_Familie|van der Doorn]], daarmee maatschappelijk achtergesteld en hebben minder kansen zich op te werken in het Calvinistische Den Haag van de 18e en 19e eeuw. Veel van der Lubben worden gedoopt in de katholieke schuilkerk in de Molstraat in Den Haag. Hun gezinnen zijn groot, soms tot 13 kinderen, waar dan weer tot de helft van overlijdt op vroege leeftijd. | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | == | + | == De vroegste generaties == |
| − | + | De stamboom van de van der Lubben gaat zover terug als 1480; van de vroege zeven generaties zijn veel geboorte- en sterfdata bekend. Ze wonen veelal in Wassenaar en Rijswijk. Het gebied was ruraal maar kende ook buitenplaatsen van gegoede burgerlui. | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | Tot medio 17e eeuw waren ze daar gegoede ingezetenen, getuige de beroepen en de vele akten die bewaard zijn gebleven. Er komen ''ambachtsmannen'' voor; personen die in Holland door de landsheer belast waren met de zorg voor dijken en sluizen in een bepaald ambacht (rechtsgebied), en daar recht spraken en belasting inden. Er is ook een ''schepen'' bekend, een dorps- of stadsbestuurder, vergelijkbaar met de tegenwoordige wethouder. De stamboom tot ca. medio 17e eeuw ziet er zo uit, van vader op zoon: | |
| − | + | [[File:Hoogheemraadschap Rijnland Wassenaar 1746.jpg|thumb|350px|Hoogheemraadschap Rijnland met het uitgestrekte Wassenaar (gele strook) boven Den Haag. Kaart uit 1746 van Johannes Douw en Steven van Brouckhuijsen, gebaseerd op een kaart van 1647.]] | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | = | + | {| style="color: black; background-color: #f2f2f0;" |
| + | | | ||
| + | * '''Jan van der Lubbe''', geboren voor ca. 1460. | ||
| + | * '''Claes van der Lubbe''', geboren rond 1480. | ||
| + | * '''Pieter van der Lubbe''', ook Libbe of Lubantsz genoemd, geboren rond 1505 en overleden voor april 1572. Hij trouwt rond 1530. | ||
| + | * '''Claes van der Lubbe''', ''ambachtsbewaarder van Segbroek'', geboren rond 1535 in Eijck en Duijne (ook Eikenenduin of Eik en Duin), Wassenaar. Hij huwt '''Dirckgen Jansdr. van der Speck''' (ook Verspeck genoemd) rond 1565. Zij is geboren rond 1540 in Rijswijk. Claes en Dirckgen zijn begraven in Wassenaar. | ||
| + | * '''Jan van der Lubbe''', ook Libbe genoemd, ''schepen van Wassenaar'', geboren rond 1575 in Wassenaar. Hij huwt '''Trijntgen Leendertsdr. Keij''' (ook Looijesteijn genoemd) rond 1600 in Wassenaar. Trijntgen is geboren rond 1580 in Wassenaar. Jan overlijdt in 1626 in Wassenaar op een leeftijd van rond 51 jaar; zijn vrouw in 1659, beiden in Wassenaar. | ||
| + | * '''Cornelis van der Lubbe''', ''bouwman, huisman, '' en ''ambachtsbewaarder van Segbroek'', geboren rond 1603 in Wassenaar. Hij huwt '''Beatrix Theunisdr. Ruijchrock''' in 1626 in Den Haag. Beatrix is geboren rond 1606 in Wassenaar. Cornelis van der Lubbe overlijdt in 1686 op een leeftijd van rond 83 jaren, zijn vrouw in 1684 op 78-jarige leeftijd, beiden in Wassenaar. Cornelis is bouwman op de hofstede Cranenburgh, en komt daarom ook voor als Cornelis van Cranenburgh of Cranenburch. | ||
| + | * '''Jan (de Jonge) van der Lubbe''', ''bouwman'', gedoopt in 1638 in Wassenaar (Eikenduinen). Hij huwt '''Margaretha Jandr van Genits''' in 1663 in Den Haag. Margaretha is geboren in 1644 in Den Haag. Jan (de Jonge) is begraven in 1717 als hij ca. 78 jaar oud is, zijn vrouw in 1716 op een leeftijd van 72 jaar, beiden in Wassenaar. [[Lubbe_van_der,_Familie#Jacobus_van_der_Lubbe_.281687.29|'''Jacobus van der Lubbe''']] (1687) is hun zoon | ||
| + | |} | ||
| − | + | Onbekend is waarom de van der Lubbes vanaf medio 17e eeuw hun aanzien verliezen. Het loopt in ieder geval parallel met de overgang naar het katholieke geloof: Jan (de Jonge) van der Lubbe (1638) is de eerste katholiek gedoopte ''bouwman'' (landbouwer of boer), terwijl zijn vader gereformeerd is. | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | == | + | == Jacobus van der Lubbe (1687) == |
| − | + | '''Jacobus van der Lubbe''', zoon van [[Lubbe_van_der,_Familie#De_vroegste_generaties|Jan (de Jonge) van der Lubbe]] (1638), is geboren in 1687 in Wassenaar. Hij huwt '''Barbara Gijsberts van der Plas''' in 1709. Barbara is geboren in 1685 in Den Haag. Zij krijgen in totaal 13 kinderen, waarvan vier niet de volwassenheid halen; ''Henricus'' en drie achter elkaar geboren kinderen; ''Leonardus'' (3 jaar), ''Antonius'' (1 jaar) en ''Helena'' (vlak na geboorte overleden). | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | = | + | {| class="wikitable" |
| + | | | ||
| + | # ''Jacoba van der Lubbe'' (1710, Den Haag, 1770), huwt Simon van der Doorn in 1750, Den Haag | ||
| + | # ''Hieronymus Jacobs van der Lubbe'' (1711 - 1755, beiden Scheveningen), huwt Cornelia Jansdr. van der Doorn (1719) in 1745. | ||
| + | # ''Laurentius van der Lubbe'' (1712 - 1739, beiden Scheveningen) | ||
| + | # ''Dina van der Lubbe'' (1715 - 1745, beiden Scheveningen). | ||
| + | # [[Lubbe_van_der,_Familie#Joannes_Jacobus_van_der_Lubbe_.281717.29|'''''Joannes Jacobus van der Lubbe''''']] (1717 - 1795), huwt Maria van Tongeren (1725,) in 1743. | ||
| + | # ''Gijsbertus van der Lubbe'' (1720, Scheveningen - 1795), huwt Maria Jans van der Kraan in 1749 in Den Haag. | ||
| + | # ''Joanna van der Lubbe'' (1721, Scheveningen - 1806, Delft), huwt Christophorus Sijmons van Casteele in 1744 in Rijswijk. | ||
| + | # ''Cornelia van der Lubbe'' (1729, Den Haag - 1782, Delft), huwt Marijnus (Marynus, Martinus) Kleijn (Klijn), in 1766 in Den Haag | ||
| + | # ''Maria van der Lubbe'' (geboren vóór 1730), huwt Georghius van Bredero(de) in 1745 in Den Haag. | ||
| + | |} | ||
| − | Jacobus | + | Jacobus van der Lubbe is bouwman (landbouwer of boer) van beroep. Hij overlijdt in 1730 in Scheveningen op een leeftijd van 42 jaar oud, zijn vrouw in 1747 in Den Haag als ze 61 jaar oud is. |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | === | + | ==== Marinus en de Reichstagbrand ==== |
| − | [[ | + | [[File:002.jpg|thumb|300px|left|Van der Lubbe en zijn communistische vriend Henk Holwerda op een ansichtkaart, deels in het Esperanto. De verkoop van de kaarten moest hun reis naar Duitsland en Rusland bekostigen. Het bracht weinig op en de reis werd afgebroken.]] |
| − | [http://nl.wikipedia.org/wiki/Marinus_van_der_Lubbe Marinus (Rinus) van der Lubbe] (1909, Leiden - 1934, Leipzig, Saksen) | + | [http://nl.wikipedia.org/wiki/Marinus_van_der_Lubbe Marinus (Rinus) van der Lubbe (wikipedia)] (1909, Leiden - 1934, Leipzig, Saksen) is een Nederlandse communist en de vermeende brandstichter van de ''Reichstag'', het gebouw van de Rijksdag in Berlijn op 27 februari 1933. Hij wordt in Leipzig ter dood veroordeeld en op 10 januari 1934 valt zijn hoofd onder een valbijl. |
| − | + | Hij wordt beschouwd als het eerste Nederlandse slachtoffer van de Nazi's. De Reichstag was tot de Tweede Wereldoorlog het Duitse parlementsgebouw. Na de vereniging van Oost- en West-Duitsland is die functie van het gebouw in 1991 weer hersteld. | |
| − | Zijn daad en | + | Rinus van der Lubbe stamt af van Hieronymus van der Lubbe, het tweede kind van [[Lubbe_van_der,_Familie#Jacobus_van_der_Lubbe_.281687.29|Jacobus van der Lubbe]] (1687). Een andere zoon van Jacobus, [[Lubbe_van_der,_Familie#Joannes_Jacobus_van_der_Lubbe_.281717.29|Joannes Jacobus van der Lubbe]], is de voorvader van [[Waterreus-Tijssen#Marcus_Cornelius_Josephus_Waterreus_.281861.29|Marcus Cornelius Josephus Waterreus]]. Marcus Waterreus en Rinus van der Lubbe zijn daarmee 5e graads neven. |
| + | |||
| + | Marinus groeit op in een arm Leids gezin; hij is het derde en jongste kind. Zijn vader is marskramer, zijn moeder boerendochter. Zij heeft al vier kinderen uit een ongelukkig huwelijk, waaruit ze ontvlucht is. | ||
| + | |||
| + | [[File:1741338532.jpg|thumb|325px|Ingekleurde zwart-wit foto van de brand van de Reichstag op 27 februari 1933 in Berlijn.]] | ||
| + | |||
| + | De vermeende daad en terechtstelling van Van der Lubbe hebben in Duitsland en internationaal grote gevolgen: de nazi's winnen een week later de Duitse verkiezingen, en o.m. Nobelprijswinnaar Albert Einstein neemt door de brand en het proces tegen Van der Lubbe stelling tegen de nazi's. De nazi's gebruiken de gelegenheid om de Duitse communisten volledig uit te schakelen en hen op te sluiten in concentratiekampen. | ||
| + | |||
| + | [[File:waterreus lubbe samen.jpg|thumb|left|500px|De ''roots'' van de familie Van der Lubbe en een uitsnede waar de innige familieband met de Waterreuzen wordt getoond. Naast het huwelijk van [[Waterreus,_Familie#Jacobus_Waterreus_.281785.29|Jacobus Waterreus]] (1785) met Joanna van der Lubbe, zijn er minstens nog 6 andere huwelijken bekend tussen de Van der Lubbens en de Waterreuzen, zoals de afbeelding laat zien.]] | ||
Nog steeds is er twijfel over de vraag of van der Lubbe de ware aanstichter is. Een hypothese is dat de Nazi's zelf de brand hebben aangestoken als alibi om schoon schip te maken met communisten en ander 'uitschot'. Het is echter nooit bewezen. Hoewel er getuigenissen zijn van een gesprek waarin een nazikopstuk dit suggereerde, hebben andere collega's na de oorlog dit afgedaan aan pocherij. | Nog steeds is er twijfel over de vraag of van der Lubbe de ware aanstichter is. Een hypothese is dat de Nazi's zelf de brand hebben aangestoken als alibi om schoon schip te maken met communisten en ander 'uitschot'. Het is echter nooit bewezen. Hoewel er getuigenissen zijn van een gesprek waarin een nazikopstuk dit suggereerde, hebben andere collega's na de oorlog dit afgedaan aan pocherij. | ||
| − | == Joannes Jacobus van der Lubbe == | + | ==== Innige banden met de Waterreuzen ==== |
| + | |||
| + | De families Waterreus en van der Lubbe hebben innige familiebanden. Naast het huwelijk van [[Waterreus,_Familie#Jacobus_Waterreus_.281785.29|Jacobus Waterreus]] (1785) met Joanna van der Lubbe, zijn er minstens nog 6 andere huwelijken bekend; zie de afbeelding op deze pagina. Een dergelijke innige band zien we ook met de [[Doorn_van_der,_Familie|Familie van der Doorn]]. | ||
| + | |||
| + | == Joannes Jacobus van der Lubbe (1717) == | ||
| + | |||
| + | '''Joannes Jacobus van der Lubbe''', zoon van [[Lubbe_van_der,_Familie#Jacobus_van_der_Lubbe_.281687.29|Jacobus van der Lubbe]] (1687), is geboren in 1717 in Scheveningen. Hij huwt '''Maria van Tongeren''' in 1743, geboren in 1725. Van de 10 kinderen overlijden er drie na de geboorte; ''Joannes'' (1752), ''Hieronymus'' (1756), en wederom een ''Hieronymus'' (1759). Die laatste twee zijn haar laatste bevallingen. De 7 kinderen die overleven: | ||
| − | + | [[File:JacobPronkstraat-Slop.jpg|thumb|400px|left|De kans is groot dat het gezin van Joannes Jacobus van der Lubbe in een dergelijke hofje woonde in Scheveningen. De vele hofjes werden in de jaren 30' van de twintigste eeuw gesaneerd omdat er veelvuldig besmettelijke ziektes uitbraken.(Jacob Pronkstraat, Scheveningen)]] | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | = | + | {| class="wikitable" |
| + | | | ||
| + | # [[Lubbe_van_der,_Familie#Jacobus_van_der_Lubbe_.281745.29|'''''Jacobus van der Lubbe''''']] (1745, Scheveningen - 1819, Den Haag), huwt Dina van Duijn in 1763 in Den Haag. | ||
| + | # ''Cornelius van der Lubbe'' ( 1746 - 1837, Den Haag), huwt Cornelia Tuijt. | ||
| + | # ''Barbara van der Lubbe'' (1747 - 1814, Scheveningen), huwt Daniel van Kolk in 1789 in Den Haag. | ||
| + | # ''Cornelia van der Lubbe'' ( 1750 - 1787, Scheveningen), huwt Joannis van der Doorn in 1775 in Den Haag. | ||
| + | # ''Laurentius van der Lubbe'' (1750), huwt Wilhelmina Roelof. | ||
| + | # ''Digna (Dijna, Dina) van der Lubbe'' (1754 - 1837, Scheveningen) huwt 1) Philibert de Gree en 2) Martinus Waterreus in 1779 in Den Haag. Zij is koopvrouw/winkelierster. | ||
| + | # ''Joannes van der Lubbe'' (1755 - 1796, Scheveningen), huwt Dina (Dijna, Dyna) Waterreus in. 1782 in Den Haag. | ||
| + | |} | ||
| − | + | Twee van hun kinderen huwen een Waterreus; Digna van der Lubbe huwt Martinus Waterreus (geboren 1752) en Joannes van der Lubbe huwt Dina Waterreus (geboren 1751). Beide waterreuzen zijn kinderen van Marcus Waterreus (1710), een van onze [[Waterreus,_Familie#Vroege_voorvaders|vroege voorvaders]] via de familie Waterreus. | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | Maria van Tongeren overlijdt als zij 46 jaar oud is (1771). Joannes Jacobus hertrouwt in 1779 met Joanna van der Lely in Den Haag. Joannes Jacobus overlijdt in 1795 in Scheveningen op 78-jarige leeftijd. | |
| − | + | == Jacobus van der Lubbe (1745) == | |
| − | == | + | '''Jacobus van der Lubbe''', zoon van [[Lubbe_van_der,_Familie#Joannes_Jacobus_van_der_Lubbe_.281717.29|Joannes Jacobus van der Lubbe]] (1717), is geboren in 1745 in Scheveningen. Hij huwt '''Dina van Duijn''' in 1763 in Den Haag. Zij is geboren in 1743 in Scheveningen. Vier zeker, maar vermoedelijk zes van de 10 kinderen overlijden op vroege leeftijd. ''Joannes'' (1 jaar), een tweede ''Joannes'' (10 jaar), en een derde ''Joannes'' (2 jaar), ''Florentius'' na de geboorte, en van ''Theodora'' en ''Laurentius'' is niets bekend. De andere kinderen die overleven: |
| + | |||
| + | {| class="wikitable" | ||
| + | | | ||
| + | # [[Lubbe_van_der,_Familie#Gerardus_van_der_Lubbe_.281765.29|'''''Gerardus van der Lubbe''''']] (1765), huwt Joanna van der Doorn in 1787 in Den Haag. | ||
| + | # ''Apolonia (Appollonia) van der Lubbe'' (1768 - 1849, Scheveningen), ongehuwd. Zij is visverkoopster. | ||
| + | # ''Joanna (Johanna) van der Lubbe'' (1779 - 1860, Scheveningen), huwt Adrianus Hoogeveen. | ||
| + | # ''Joannes van der Lubbe'' (1785 - 1843), huwt Digna Cornelia Hoogeveen | ||
| + | |} | ||
| + | |||
| + | Zijn kinderen Joanna en Joannes trouwen ieder met een Hoogeveen (Adrianus respectievelijk en Digna), ook broer en zus. Jacobus van der Lubbe overlijdt in 1819 in Den Haag op een leeftijd van 74 jaar. Zijn vrouw overlijdt eerder in 1816 in Scheveningen op een leeftijd van 73 jaar oud. | ||
| + | |||
| + | == Gerardus van der Lubbe (1765) == | ||
| + | |||
| + | [[File:douane uniform Franse tijd v2.jpg|thumb|250px|Gerardus van der Lubbe (1765) is rond 1812 douanier, wellicht na de inlijving van Nederland bij het Franse keizerrijk van Napoleon (1810) toegevoegd aan de hier gelegerde Franse douaniers. Reconstructie van het douane-uniform uit die tijd.]] | ||
| + | |||
| + | '''Gerardus van der Lubbe''', zoon van [[Lubbe_van_der,_Familie#Jacobus_van_der_Lubbe_.281745.29|Jacobus van der Lubbe]] (1745), is geboren in 1765. In 1787 trouwt hij in De Haag met '''Joanna van der Doorn''', geboren in Den Haag in 1762. Zij is de dochter van [[Doorn_van_der,_Familie#Antonius_van_der_Doorn_.281732.29|Antonius van der Doorn]] (1732) en Joanna Cornelia Noortduijnen, wiens familie wordt beschreven op de pagina [[Doorn_van_der,_Familie|familie van der Doorn]]. | ||
| + | |||
| + | Drie van de 7 kinderen van Gerardus en Joanna overlijden vroeg; ''Dina, Apollonia'' en ''Jacobus''. Van een vierde kind, ''Antonius'', is niets bekend. Drie dochters halen de volwassenheid: | ||
| + | |||
| + | {| class="wikitable" | ||
| + | | | ||
| + | # '''''Joanna (Johanna) van der Lubbe''''' (1790 - 1860), huwt [[Waterreus,_Familie#Jacobus_Waterreus_.281785.29|Jacobus Waterreus]] (1785). | ||
| + | # Maria van der Lubbe (1793 - 1801), ongehuwd. | ||
| + | # Antonia van der Lubbe (1802 - 1838), huwt Gregorius van Heel. | ||
| + | |} | ||
| + | |||
| + | Volgens een bron uit 1812 is Gerardus van der Lubbe ''preposé des Douanes'', ofwel douanier, letterlijk iemand tewerkgesteld bij de douane. | ||
| + | |||
| + | {| style="color: black; background-color: #f2f2f0;" | ||
| + | | | ||
| + | Hij is vermoedelijk een van de 12000 Nederlanders die na de inlijving van Nederland bij het Franse keizerrijk van Napoleon (1810) toegevoegd werden aan de 6000 hier gelegerde Franse douaniers. | ||
| + | |||
| + | De Nederlandse Republiek is al eerder (1795) door Franse troepen veroverd met hulp van Nederlandse patriotten. Hoewel de ''Bataafse Republiek'' formeel onafhankelijk was van Frankrijk gebeurde er in werkelijkheid weinig zonder goedkeuring van de Fransen. | ||
| + | |||
| + | In 1806 benoemde Napoleon zijn broer Lodewijk tot koning van Holland, en werd Nederland een koninkrijk. Daarmee werd de grondslag gelegd voor de latere monarchie. In 1810 zette Napoleon zijn broer af en lijfde hij Nederland in bij het Franse Keizerrijk, waarbij Gerardus van der Lubbe blijkbaar de kans kreeg ''preposé des Douanes'' (douanier) te worden. | ||
| + | |} | ||
| − | De | + | De vrouw van Gerardus van der Lubbe overlijdt in 1817 in Den Haag als ze 55 jaar oud is. Gerardus van der Lubbe hertrouwt met Maria van der Doorn, mogelijk een zus of anderszins familie van zijn eerste vrouw. Het is niet bekend wanneer Gerardus van der Lubbe overlijdt. |
| − | + | ==Fotogalerij van der Lubbe == | |
<gallery> | <gallery> | ||
Huidige versie van 4 nov 2017 om 12:06
| Afstamming: hoe de families in elkaar oplossen naar boven toe |
|---|
| Waterreus |
| van der Lubbe |
| familie van der Doorn |
Deze pagina beschrijft de voorouders van Joanna van der Lubbe (1790), dochter van Gerardus van der Lubbe. Zij is een voorouder van Marcus Jacobus Caspar Maria (Max) de Haan (1920).
Door haar huwelijk met Jacobus Waterreus (1785) verdwijnt de achternaam van der Lubbe bij haar verdere nakomelingen.
Inhoud |
[bewerken] Arbeiders en visverkoopsters
De familie van der Lubbe is vooral te vinden rond Den Haag, Scheveningen en Wassenaar. Ze behoorden vanaf medio 17e eeuw tot de lagere klassen van de maatschappij; eenvoudige werklui, soms met een kleine nering.
De meest voorkomende beroepen zitten in de vissector; visverkoopster, vischdraagster, een enkele schelpenhandelaar. Daarnaast arbeiders, metselaars, enkele winkeliers en in mindere mate ambachtelijke beroepen, zoals kartonmakers, een enkele timmerman en schoenmaker.
Ook de van der Lubben waren katholieke buitenbeentjes zoals de families Waterreus en van der Doorn, daarmee maatschappelijk achtergesteld en hebben minder kansen zich op te werken in het Calvinistische Den Haag van de 18e en 19e eeuw. Veel van der Lubben worden gedoopt in de katholieke schuilkerk in de Molstraat in Den Haag. Hun gezinnen zijn groot, soms tot 13 kinderen, waar dan weer tot de helft van overlijdt op vroege leeftijd.
[bewerken] De vroegste generaties
De stamboom van de van der Lubben gaat zover terug als 1480; van de vroege zeven generaties zijn veel geboorte- en sterfdata bekend. Ze wonen veelal in Wassenaar en Rijswijk. Het gebied was ruraal maar kende ook buitenplaatsen van gegoede burgerlui.
Tot medio 17e eeuw waren ze daar gegoede ingezetenen, getuige de beroepen en de vele akten die bewaard zijn gebleven. Er komen ambachtsmannen voor; personen die in Holland door de landsheer belast waren met de zorg voor dijken en sluizen in een bepaald ambacht (rechtsgebied), en daar recht spraken en belasting inden. Er is ook een schepen bekend, een dorps- of stadsbestuurder, vergelijkbaar met de tegenwoordige wethouder. De stamboom tot ca. medio 17e eeuw ziet er zo uit, van vader op zoon:
|
Onbekend is waarom de van der Lubbes vanaf medio 17e eeuw hun aanzien verliezen. Het loopt in ieder geval parallel met de overgang naar het katholieke geloof: Jan (de Jonge) van der Lubbe (1638) is de eerste katholiek gedoopte bouwman (landbouwer of boer), terwijl zijn vader gereformeerd is.
[bewerken] Jacobus van der Lubbe (1687)
Jacobus van der Lubbe, zoon van Jan (de Jonge) van der Lubbe (1638), is geboren in 1687 in Wassenaar. Hij huwt Barbara Gijsberts van der Plas in 1709. Barbara is geboren in 1685 in Den Haag. Zij krijgen in totaal 13 kinderen, waarvan vier niet de volwassenheid halen; Henricus en drie achter elkaar geboren kinderen; Leonardus (3 jaar), Antonius (1 jaar) en Helena (vlak na geboorte overleden).
|
Jacobus van der Lubbe is bouwman (landbouwer of boer) van beroep. Hij overlijdt in 1730 in Scheveningen op een leeftijd van 42 jaar oud, zijn vrouw in 1747 in Den Haag als ze 61 jaar oud is.
[bewerken] Marinus en de Reichstagbrand
Marinus (Rinus) van der Lubbe (wikipedia) (1909, Leiden - 1934, Leipzig, Saksen) is een Nederlandse communist en de vermeende brandstichter van de Reichstag, het gebouw van de Rijksdag in Berlijn op 27 februari 1933. Hij wordt in Leipzig ter dood veroordeeld en op 10 januari 1934 valt zijn hoofd onder een valbijl.
Hij wordt beschouwd als het eerste Nederlandse slachtoffer van de Nazi's. De Reichstag was tot de Tweede Wereldoorlog het Duitse parlementsgebouw. Na de vereniging van Oost- en West-Duitsland is die functie van het gebouw in 1991 weer hersteld.
Rinus van der Lubbe stamt af van Hieronymus van der Lubbe, het tweede kind van Jacobus van der Lubbe (1687). Een andere zoon van Jacobus, Joannes Jacobus van der Lubbe, is de voorvader van Marcus Cornelius Josephus Waterreus. Marcus Waterreus en Rinus van der Lubbe zijn daarmee 5e graads neven.
Marinus groeit op in een arm Leids gezin; hij is het derde en jongste kind. Zijn vader is marskramer, zijn moeder boerendochter. Zij heeft al vier kinderen uit een ongelukkig huwelijk, waaruit ze ontvlucht is.
De vermeende daad en terechtstelling van Van der Lubbe hebben in Duitsland en internationaal grote gevolgen: de nazi's winnen een week later de Duitse verkiezingen, en o.m. Nobelprijswinnaar Albert Einstein neemt door de brand en het proces tegen Van der Lubbe stelling tegen de nazi's. De nazi's gebruiken de gelegenheid om de Duitse communisten volledig uit te schakelen en hen op te sluiten in concentratiekampen.
Nog steeds is er twijfel over de vraag of van der Lubbe de ware aanstichter is. Een hypothese is dat de Nazi's zelf de brand hebben aangestoken als alibi om schoon schip te maken met communisten en ander 'uitschot'. Het is echter nooit bewezen. Hoewel er getuigenissen zijn van een gesprek waarin een nazikopstuk dit suggereerde, hebben andere collega's na de oorlog dit afgedaan aan pocherij.
[bewerken] Innige banden met de Waterreuzen
De families Waterreus en van der Lubbe hebben innige familiebanden. Naast het huwelijk van Jacobus Waterreus (1785) met Joanna van der Lubbe, zijn er minstens nog 6 andere huwelijken bekend; zie de afbeelding op deze pagina. Een dergelijke innige band zien we ook met de Familie van der Doorn.
[bewerken] Joannes Jacobus van der Lubbe (1717)
Joannes Jacobus van der Lubbe, zoon van Jacobus van der Lubbe (1687), is geboren in 1717 in Scheveningen. Hij huwt Maria van Tongeren in 1743, geboren in 1725. Van de 10 kinderen overlijden er drie na de geboorte; Joannes (1752), Hieronymus (1756), en wederom een Hieronymus (1759). Die laatste twee zijn haar laatste bevallingen. De 7 kinderen die overleven:
|
Twee van hun kinderen huwen een Waterreus; Digna van der Lubbe huwt Martinus Waterreus (geboren 1752) en Joannes van der Lubbe huwt Dina Waterreus (geboren 1751). Beide waterreuzen zijn kinderen van Marcus Waterreus (1710), een van onze vroege voorvaders via de familie Waterreus.
Maria van Tongeren overlijdt als zij 46 jaar oud is (1771). Joannes Jacobus hertrouwt in 1779 met Joanna van der Lely in Den Haag. Joannes Jacobus overlijdt in 1795 in Scheveningen op 78-jarige leeftijd.
[bewerken] Jacobus van der Lubbe (1745)
Jacobus van der Lubbe, zoon van Joannes Jacobus van der Lubbe (1717), is geboren in 1745 in Scheveningen. Hij huwt Dina van Duijn in 1763 in Den Haag. Zij is geboren in 1743 in Scheveningen. Vier zeker, maar vermoedelijk zes van de 10 kinderen overlijden op vroege leeftijd. Joannes (1 jaar), een tweede Joannes (10 jaar), en een derde Joannes (2 jaar), Florentius na de geboorte, en van Theodora en Laurentius is niets bekend. De andere kinderen die overleven:
|
Zijn kinderen Joanna en Joannes trouwen ieder met een Hoogeveen (Adrianus respectievelijk en Digna), ook broer en zus. Jacobus van der Lubbe overlijdt in 1819 in Den Haag op een leeftijd van 74 jaar. Zijn vrouw overlijdt eerder in 1816 in Scheveningen op een leeftijd van 73 jaar oud.
[bewerken] Gerardus van der Lubbe (1765)
Gerardus van der Lubbe, zoon van Jacobus van der Lubbe (1745), is geboren in 1765. In 1787 trouwt hij in De Haag met Joanna van der Doorn, geboren in Den Haag in 1762. Zij is de dochter van Antonius van der Doorn (1732) en Joanna Cornelia Noortduijnen, wiens familie wordt beschreven op de pagina familie van der Doorn.
Drie van de 7 kinderen van Gerardus en Joanna overlijden vroeg; Dina, Apollonia en Jacobus. Van een vierde kind, Antonius, is niets bekend. Drie dochters halen de volwassenheid:
|
Volgens een bron uit 1812 is Gerardus van der Lubbe preposé des Douanes, ofwel douanier, letterlijk iemand tewerkgesteld bij de douane.
|
Hij is vermoedelijk een van de 12000 Nederlanders die na de inlijving van Nederland bij het Franse keizerrijk van Napoleon (1810) toegevoegd werden aan de 6000 hier gelegerde Franse douaniers. De Nederlandse Republiek is al eerder (1795) door Franse troepen veroverd met hulp van Nederlandse patriotten. Hoewel de Bataafse Republiek formeel onafhankelijk was van Frankrijk gebeurde er in werkelijkheid weinig zonder goedkeuring van de Fransen. In 1806 benoemde Napoleon zijn broer Lodewijk tot koning van Holland, en werd Nederland een koninkrijk. Daarmee werd de grondslag gelegd voor de latere monarchie. In 1810 zette Napoleon zijn broer af en lijfde hij Nederland in bij het Franse Keizerrijk, waarbij Gerardus van der Lubbe blijkbaar de kans kreeg preposé des Douanes (douanier) te worden. |
De vrouw van Gerardus van der Lubbe overlijdt in 1817 in Den Haag als ze 55 jaar oud is. Gerardus van der Lubbe hertrouwt met Maria van der Doorn, mogelijk een zus of anderszins familie van zijn eerste vrouw. Het is niet bekend wanneer Gerardus van der Lubbe overlijdt.
[bewerken] Fotogalerij van der Lubbe
Reichstagsbrand in Berlijn, waarvoor Marinus van der Lubbe de doodstraf krijgt (1933)
