Andewegh, Familie

Uit FamilieWiki
(Verschil tussen bewerkingen)
Ga naar: navigatie, zoeken
(→Cornelis Laurisz. Andewegh (rond 1605))
(→Tranen van berouw en blijtschap in de ogen)
 
(314 tussenliggende versies door één gebruiker worden niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
{| style="color: black; background-color: #FF3800;" width="55%"
+
[[File:Dorpskerk barendrecht 5.JPG|thumb|450px|Veel Andeweghs en nazaten zijn in de [http://www.dorpskerkbarendrecht.nl/37/cms-DorpskerkBarendrecht-Welkom.aspx Dorpskerk van Barendrecht] begraven; talloze grafzerken getuigen daarvan. De stoffelijke resten eronder zijn er niet meer; die zijn bij een restauratie ( 1960-1962) verzameld in een kist en begraven. De dorpskerk, ingewijd op 2 mei 1512, is het oudste rijksmonument van Barendrecht. Foto/afbeelding: [http://hartvoorbarendrecht.nl/index.php/kerken Hart voor Barendrecht].]]
−
|'''UNDER CONSTRUCTION'''
+
−
Inderdaad: flarden tekst en ontbrekende passages. Er wordt aan gewerkt. Keer terug naar de [[Hoofdpagina|Hoofdpagina]] en kom later graag eens terug!
+
−
|}
+
  
−
{| class="wikitable" style="float:right; style= "text-align: center; width: 35%"
+
{| class="wikitable" style="float:right; style= "text-align: center"
−
!Afstamming: hoe de families in elkaar oplossen naar boven toe  
+
| colspan="2"|'''Afstamming: hoe de families in elkaar oplossen naar boven toe'''
−
|-
+
−
|[[Haan_de,_Familie|de Haan]]
+
−
|-
+
−
|[[Swertz,_Familie|Swertz]]
+
 
|-
 
|-
−
|[[Ekker,_Familie|Ekker]]
+
| colspan="2"|[[Rijshouwer,_Familie|Rijshouwer]]
 
|-
 
|-
−
|[[Rijshouwer,_Familie|Rijshouwer]]
+
| colspan="2"|[[Sijden_van_der,_Familie|van der Sijden]]
 
|-
 
|-
−
|[[Sijden_van_der,_Familie|van der Sijden]]
+
| colspan="2"|[[Andewegh,_Familie|Andewegh]]
 
|-
 
|-
−
|[[Andewegh,_Familie|Andewegh]]
+
| colspan="2"|[[Besemer,_Familie|Besemer]]
 
|}
 
|}
  
−
Deze pagina beschrijft de voorouders van '''xxx''' (xxx), dochter van [[xxx|xxx]]. Zij is voorouder van [[Swertz-Ekker|Elizabeth Frederika (Bob) Ekker]]. Door haar huwelijk met  [[xxx|xxx]] verdwijnt de achternaam xxx bij haar verdere nakomelingen.
+
Deze pagina beschrijft de voorouders van '''Grietje Andewegh''' (1633), dochter van [[Andewegh,_Familie#Cornelis_Laurisz._Andewegh_.28rond_1605.29|Cornelis Laurisz. Andewegh]] (rond 1605). Zij is voorouder van [[Swertz-Ekker|Elizabeth Frederika (Bob) Ekker]].
  
−
== Aert Jansz.(ca 1530.1535) ==
+
Door haar huwelijk met [[Sijden_van_der,_Familie#Pieter_van_der_Sijden_.281603.29|Pieter van der Sijden]] (1603) verdwijnt de achternaam Andewegh bij haar verdere nakomelingen.
  
−
[[File:Grietgen Aertsdr 1532 1610.jpeg|thumb|300px|Grietgen Aertsdr 1532 1610]]
+
== Welvarende Barendrechtse boeren==
  
−
Aert Jansz. werd geboren tussen 1530 en 1535. Hij overleed in 1617 in Carnisse op een leeftijd van tussen 81 years, 1 day en 87 years. Hij trouwde Grietgen Aertsdr. rond 1560.
+
De Andeweghs met hun oudst bekende voorvader [[Andewegh,_Familie#Aert_Jansz..28ca_1530.2F1535.29|Aert Jansz.]] (ca 1530/1535) zijn een aanzienlijk en welvarend boerengeslacht in Barendrecht en omstreken, waarvan takken in de 17e eeuw de namen Barendregt, Nieuwenboer, Verheul, Andewegh en van der Caa gaan voeren, tijdelijk of permanent.
  
−
Gens Nostra 1989
+
Leden van deze familie komen voor onder de namen ''Andewegh, Aandewegh, Aendeweg, Aendewegh, Aenwegh, Aen de Wech, Aende Wech'' en ''Aen Wech'', en vermoedelijk zijn er meer varianten.
  
−
Het ,,memorie boek der armen” over de jaren 1592-1604 van de kerkelijke gemeente Barendrecht 2 vermeldt: ,,Noch bij testamente aenden armen van Barendrecht gemaekt de somme van hondert Caroli gulden door Grietgen Aerts de huijsvrouwe van Aert Janssen daer sy op haer dootbedde lach sy is gestorven int iaer 1610”.  
+
Een aantal van deze families voert als wapen een dubbelkoppige adelaar, die ook door de familie Van Driel wordt gevoerd; mogelijk zijn de geslachten verder terug verwant.
  
−
Latere kerkrekeningen maken nog melding van dit legaat, al wordt er dan wel gesproken dat dit zowel door Grietgen als door haar man aan de armen was vermaakt3. Grietgen werd in de kerk van Barendrecht begraven onder een zerk met het opschrift: ,,Hier leyt begraue Grietgen/Aertsdochter die huijsvrou/van Aert Iansz ende sij is/ gestorue opten 3 december/Anno 1610 out sijnde 78 iaer”4. Van het in de zerk, waarschijnlijk in de Franse tijd uitgehouwen wapen is helaas niets meer te onderscheiden. Grafzerk met onherkenbaar wapen van Grietgen Aertsdr (ca 1532-1610), vrouw van Aert Jansz (IJ, in de kerk van Barendrecht Op 20.11.1616 transporteert Imanuel van der Steen, borger binnen Dordrecht, als last en procuratie hebbende van Mr. Screvel van Drie1 en Mr. Coornelis van Driel, zijn zwagers, 2 mergen 285 roeden in het nieuwe bedijkte land van Carnis aan de in Carnis wonende Aert Jansz5.
+
== Aert Jansz.(ca 1530/1535) ==
  
−
Laatstgenoemde was ongetwijfeld landbouwer, echter in het Barendrechtse nog niet in de jaren 1559 en 1561, want zijn naam komt niet voor in de uit die jaren bewaard gebleven kohieren van de 1Ode penning.
+
[[File:karolus gulden.JPG|thumb|365px|left|Grietgen Aertsdr. vermaakt 100 [https://nl.wikipedia.org/wiki/Carolusgulden Carolusguldens] aan de armen op haar sterfbed in 1610. Afgebeeld een zilveren Carolusgulden van na 1542. Foto/afbeelding: [http://www.numismatischekringbrabant.nl/k33.php Numismatische Kring Brabant].]]
  
−
Waarschijnlijk stierf hij begin 1617; in elk geval vó6r 11 mei van dat jaar;daar de kerkrekening over 1616/17 vermeldt: ,,ontf(angen) t armgelt van Aert Janssen erfhuys”6. Vermoedelijk heeft er destijds in de kerk van Barendrecht ook een zerk van Aert Jansz gelegen. 2
+
'''Aert Jansz.''' is geboren tussen 1530 en 1535. Hij huwt rond 1560 '''Grietgen Aertsdr.''', geboren rond 1532. Hun kinderen zijn:
−
 
+
−
ZUIDERENT
+
−
 
+
−
Landbouwer te Carnisse, gegoed in West-Barendrecht, hoog(dijk)heemraad te West-Barendrecht 1581/1616. Aert Jans is de oudst bekende voorvader van een aanzienlijk boerengeslacht in het Barendrechtse, waarvan takken in de 17e eeuw tijdelijk of permanent de namen Barendregt, Nieuwenboer, Verheul, Andewegh en van der Caa gingen voeren.
+
−
 
+
−
Diverse leden van dit geslacht voerden als wapen: een dubbelkoppige adelaar. Het is daarom niet uitgesloten, dat Aert Jansz tot een stam Van Driel behoort, die hetzelfde wapen voerden. Hij trouwt Grietgen Aertsdr, getrouwd ca. 1560.
+
−
 
+
−
Grietgen Aertsdr. werd geboren rond 1532. Zij overleed op 1610-12-03 in Barendrecht op een leeftijd van rond 78 years, 11 months. Zij trouwde Aert Jansz. rond 1560.
+
−
 
+
−
Opmerkingen bij Grietgen Aertsdr.
+
−
 
+
−
ZUIDERENT
+
−
 
+
−
Het "memorie boek der armen" van de kerkelijke gemeente Barendrecht vermeldt: ,"Noch bij testamente aenden armen van Barendrecht gemaekt de somme van hondert Caroli gulden door Grietgen Aerts de huijsvrouwe van Aert Janssen daer sy op haer dootbedde lach sy is gestorven int iaer 1610".
+
−
 
+
−
Zerk in de kerk van Barendrecht met wapen en het volgende opschrift: "HIER LEYT BEGRAVE GRIETGEN AERTS DOCHTER DIE HUYSVROU VAN AERT JANSZ ENDE SY IS GESTORVE OPTEN 3 DECEMBER ANNO 1610 OUT SIJNDE 78 IAER". Het wapen is uitgehakt. [In de tijd van Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap, ontstond een soort beeldenstorm tegen de heerstende klasse. Uit vele zerken werden wapens uitgehakt. Volgens Placcaat van het Bataafse Volk in 1795 moesten ook de wapenborden uit de kerken verdwijnen].
+
−
 
+
−
Kinderen van Grietgen Aertsdr. en Aert Jansz.
+
  
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|
 
|
−
# ''Lijntje Aertsdr.'' (overleden voor 1607), huwt Franck Gerrits de Vos, Boer te West-Barendrecht, penningmeester van Barendrecht. Afstamming komt ook bij latere Sijden terecht. NOG VEEL INFO SEPARAAT
+
# ''Lijntje Aertsdr.'' (overleden vóór 1607), huwt een andere voorvader [[Besemer,_Familie#Franck_Gerrits_de_Vos_.28v.C3.B3.C3.B3r_1574.29|Franck Gerrits de Vos]] (vóór 1574 - na 1652), boer te West-Barendrecht, penningmeester van Barendrecht en dijkheemraad van Ziedewij. Hun enige dochter Ariaentge (Adriana) Francksdr. de Vos huwt een andere voorvader [[Hoogendijk,_Familie#Hendrick_Adriaensz._Hoogendijk_.281598.29|Hendrick Adriaensz. Hoogendijk]],  en later als weduwe met een zoon van een andere voormoeder [[Besemer,_Familie#Maritge_Pietersdr._Besemer_.28rond_1570.29|Maritge Pietersdr. Besemer]] (rond 1570, Ridderkerk - 1624, Oost-Barendrecht).
−
# ''Jan Aertsz. Barendregt'' (rond 1565). NOG VEEL INFO SEPARAAT
+
# ''Jan Aertsz. Barendregt'' (rond 1565 - rond 1651/52), landbouwer in Carnisse, huwt Maeijcken (Maertgen, Marijtgen) Pietersdr. Vanaf 1649 voeren hij en verdere nakomelingen de naam Barendregt. Jan Aertsz bekleedt geen openbare functies zoals zijn vermoedelijk jongere broer Lauris.
−
# '''''Lauris Aertsz.''''' (rond 1572 - 1651-05-04, Barendrecht.), landbouwer in Carnisse, huwt Maeijcken (Maertgen, Marijtgen) Pietersdr.
+
# [[Andewegh,_Familie#Lauris_Aertsz._.28rond_1572.29|'''''Lauris Aertsz.''''']] (rond 1572 - 1651, Barendrecht), huwt Volckje Bastiaensdr. rond 1600.
 
|}
 
|}
  
−
== Lauris Aertsz. (rond 1572) ==
+
[[File:Grietgen Aertsdr 1532 1610.jpeg|thumb|365px|Het graf van Grietgen Aertsdr., echtgenoot van [[Andewegh,_Familie#Aert_Jansz..28ca_1530.2F1535.29|Aert Jansz.]] met onherkenbaar wapen in de dorpskerk van Barendrecht.]]
  
−
[[File:Adriaen Andriesz. van der Wael 1619.jpeg|thumb|400px|Adriaen Andriesz. van der Wael 1619]]
+
Aert Jansz. overlijdt waarschijnlijk begin 1617; in elk geval vóór 11 mei van dat jaar; de kerkrekening over 1616/17 vermeldt dan: ''ontf(angen) t armgelt van Aert Janssen erfhuys''. Hij moet redelijk oud zijn geworden;  tussen de 81 en 87 jaren.  
  
−
Lauris Aertsz., zoon van Aert Jansz. en Grietgen Aertsdr. is geboren rond 1572. Hij overleed op 1651-05-04 in Barendrecht op een leeftijd van rond 79 years, 4 months. Hij was de Hij trouwde Volckje Bastiaensdr. rond 1600.
+
====  Gegoede landbouwer====
−
Opmerkingen bij Lauris Aertsz.
+
  
−
Gens Nostra 1989
+
Aert Jansz. is landbouwer, eerst in Carnisse en daarna in Barendrecht. Hij is gegoed in West-Barendrecht en aldaar hoog(dijk)heemraad van 1581 tot 1616.
  
−
landbouwer in Carnisse, waarsman (1622, 1626)79, hoog- en laagheemraad van Barendrecht, overl. ald. 45.1651, tr. ca 1600 Vblckje Bastiaensdr, overl. tussen 9.5.1661 en 9.1.1686, mogelijk dr van Sebastiaen Louwensz, hoogheemraad van Barendrecht, dijkgraaf van WestBarendrecht en Carnisse, en Aeriaentie LeendertsdrgO.  
+
Pas na 1561 komt zijn naam voor in de uit die jaren bewaard gebleven kohieren van de 10de penning, en is dan landbouwer in het Barendrechtse.
  
−
Op 16.4.1612 krijgt de in Barendrecht wonende Lauris Aertsz 11 hond land in het Nieuwe Bedijkte Land van Carnis getransporteerd door Jan Heijndricx, wonende in Pernis. Aan de oostzijde was dit perceel belend aan Lauris8t. Pieter Coornelisz - mogelijk de stiefvader van zijn vrouw - transporteert 2.6.1613 aan Lauris Aertsz 4 mr. 450 r. in het Oude Land van Carnis met een boerderij, welke op 2 mr. 150 r. stond.  
+
Het ''memorie boek der armen'' over de jaren 1592-1604 van de kerkelijke gemeente Barendrecht  vermeldt:
 +
 +
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
: ''Noch bij testamente aenden armen van Barendrecht gemaekt de somme van hondert Caroli gulden door Grietgen Aerts de huijsvrouwe van Aert Janssen daer sy op haer dootbedde lach sy is gestorven int iaer 1610”.  
 +
|}
  
−
Aan de oostzijde was dit land belend aan dat van jonkheer Everardt van Doorns heer tot Liessel, en de voornoemde Pieter **. Wellicht was dit de hofstede waar Lauris zijn boerenbedrijf op uitoefende. Een akte van 31.12.1622 noemt Lauris waarsman van Barendrecht. Hij krijgt dan van de te Barendrecht wonende Aerien Coorn. 455 r. in het Nieuwe Bedijkte Land getransporteerd: een perceel dat aan de westzijde aan land van Lauris was belendE3.
+
Latere kerkrekeningen maken nog melding van dit legaat, al wordt er dan wel gesproken dat dit zowel door Grietgen als door haar man aan de armen was vermaakt.
  
−
De op Westmaas wonende Willem Coorn. transporteert 6.7.1624 450 r. land in het Oude Land van Carnis aan de in Carnis wonende Lauris Aertsz; aan de zuidzijde weer belend aan land van de koper84. Andere stukken land aldaar krijgt hij op 19.7.16258s, 10.11.162686 en 10.6.16288’ getransporteerd van resp. Bastiaen Coorn. Jonghen Romeijn, van de op Klaaswaal wonende Leendert Coornelisz en van de onder Ridderkerk gedomicileerde Leendert Pietersz, als man en voogd van Aeriaentghen Coorn(elis)dr.
+
==== Grafschennis voor gelijkheid ====
  
−
De tweede akte noemt koper Lauris Aertsz ,,onsen jegenwoordighen waersman”. In de loop van zijn verdere leven breidde Lauris zijn grondbezit uit; van de te Barendrecht wonende Arien Coornelisz koopt hij op 235.1632 **, 15.6.163689 en 29.5.1638% stukken land in het Nieuwe Bedijkte Land van Carnis, welke werden belend door percelen die reeds zijn eigendom waren.  
+
[[File:La-Liberte-Delacroix.png|thumb|left|365px|Onder invloed van de Franse revolutie werden ook in Nederland graven, zoals die van de Andeweghs, doelwit van vandalisme. Dit onder het mom van vrijheid en gelijkheid, waarden die de Franse schilder [https://nl.wikipedia.org/wiki/Eug%C3%A8ne_Delacroix Eugène Delacroix] verbeeldde in de persoon van Marianne, het nationale symbool van Frankrijk. Detail van het doek [https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Vrijheid_leidt_het_volk De Vrijheid leidt het volk] uit 1830.]]
  
−
Ook kocht hij grond in Oost-Barendrecht: op 12.9.1640 transporteren de rentmeester van de goederen der Groote Kerk te Dordrecht en Gheemen Antoonisz Hoogheworff resp. 1 mr. 256 r. 6% voet en 3 mr. 476 r. in het Oude Land van OostBarendrecht9t. Uit het bezit van joffr. Antonette van Assendelft, vrouwe-douairière van Liessel, Deurne, enz. verkrijgt hij 14.12.1643 2 mr. 176 r. in het Oude Land van Carnissz.
+
Grietgen Aertsdr. overlijdt in 1610 in Barendrecht op een leeftijd van rond 78 jaren. Zij is in de dorpskerk van Barendrecht begraven onder een zerk met het opschrift:
  
−
Voor de laatste maal vond ik hem op 7.7.1645 in leven vermeld toen hij te Dordrecht zijn dochter Mayken assisteerde bij het opmaken van haar akte van huwelijkse voorwaarden. Hoewel de zerk van Lauris niet in de literatuur is beschreven, blijkt deze nog in de kerk van Barendrecht aanwezig te zijn. Het opschrift luidt: ,,Hier leyt begraven Lav..c/Aertse in sin leven Hooch/Laach Heemraet van Baren/drecht hy sterf den 4 Mei/Ao. 1651 ovt 79 iaren”. Van 15.6.1652 dateert het transport van 2 mr. 450 r. in het Oude Land van Carnis door de in Carnis van Barendrecht wonende schepen Heijndrick Cornelisz Aende Wech aan de aldaar wonende Volckxen Bastiaenen, wed. en boedelhoudster van Lauris Aertsz93.
+
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
: HIER LEYT BEGRAVE GRIETGEN / AERTS DOCHTER DIE HUYSVROU / VAN AERT JANSZ ENDE SY IS  / GESTORVE OPTEN 3 DECEMBER / ANNO 1610 OUT SIJNDE 78 IAER
 +
|}
  
−
Lauris wordt nog talrijke malen vermeld als belender van landerijen in West-Barendrecht en Carnisse, terwijl zijn weduwe voor het laatst op 16.12.1653 als belender wordt vermeldtg’.
+
Van het wapen op de zerk is helaas niets meer te onderscheiden. Het is vermoedelijk tijdens de [https://nl.wikipedia.org/wiki/Franse_tijd_in_Nederland Franse tijd] in Nederland uitgekapt.
  
−
ZUIDERENT
+
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
In de [https://nl.wikipedia.org/wiki/Franse_tijd_in_Nederland Franse tijd], ook Frans-Bataafse tijd genoemd (1795 tot 1813), werden adellijke en patricische uitingen, vooral wapens op graven en zerken doelwit van vandalisme. Ze waren onverenigbaar met het ideaal gelijkheid, een van de drie van de Franse Revolutie; ''Liberté, égalité, fraternité'' ([https://nl.wikipedia.org/wiki/Vrijheid,_gelijkheid_en_broederschap Vrijheid, gelijkheid en broederschap]).
 +
|}
  
−
Lauris Aertsen, geb. ca. 1572, ovl. 04.05.1651, begraven in Barendrecht (zerk in de kerk), datum/bron: 04.07.2003 GN1989p10, OV2001p583, DJVp216 /-Ip35,[25],[26],[27] Landbouwer in Carnisse, gegoed in West-Barendrecht, waarsman van West-Barendrecht en Carnisse 1622, 26, hoog- en laagheemraad van Barendrecht. Zerk in de kerk van Barendrecht met opschrift: "HIER LEYT BEGRAVEN LAVRIS AERTSE IN SIN LEVN HOOCH LAACH HEEMRAET VAN BAREN DRECHT HY STERF DEN 4 MEI Ao. 1651 OVT 72 IAREN" Hij trouwt Volcxken Bastiaansdr, getrouwd ca. 1600.
+
== Lauris Aertsz. (rond 1572) ==
−
 
+
−
Volckje Bastiaensdr.
+
−
 
+
−
Zij overleed tussen 1661 en 1686. Zij was de dochter van Sebastiaen Louwensz. en Aeriaentie Leendertsdr.. Zij trouwde Lauris Aertsz. rond 1600.
+
−
 
+
−
Opmerkingen bij Volckje Bastiaensdr.
+
−
 
+
−
ZUIDERENT
+
  
−
Woonde als weduwe in Carnisse
+
[[file:S Louwensz 1530 Leendertsdr foto 176374.jpg|thumb|365px|Sebastiaen Louwensz. en Aeriaentie Leendertsdr. zijn begraven onder deze grafsteen in de Dorpskerk in Barendrecht. Zij zijn de ouders van Volckje Bastiaensdr., de echtgenote van Lauris Aertsz. Opschrift: HIER LEIT BEGRAUE SEBASTIAEN / LOVWENS Z DIJCKGRAUE VA- WESTBAERENDRECHT EN-CARNIS STERF DEN XXVC JULIUS AO LXXXIIII VDALEM GRAF. bron; [http://www.online-begraafplaatsen.nl/ Online Begraafplaatsen].]]
  
−
Kinderen.
+
'''Lauris Aertsz.''', zoon van [[Andewegh,_Familie#Aert_Jansz..28ca_1530.2F1535.29|Aert Jansz.]] (ca 1530/1535) is geboren rond 1572. Hij huwt '''Volckje Bastiaensdr.''' rond 1600. Zij is mogelijk de dochter van Aeriaentie Leendertsdr. en Sebastiaen Louwensz, hoogheemraad van Barendrecht en dijkgraaf van West-Barendrecht en Carnisse. Hun kinderen zijn:
  
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|
 
|
−
# '''''Cornelis Laurisz. Andewegh''''' (rond 1605 - 1650-07-28, Barendrecht).
+
# [[Andewegh,_Familie#Cornelis_Laurisz._Andewegh_.28rond_1605.29|'''''Cornelis Laurisz. Andewegh''''']] (rond 1605 - 1650, Barendrecht), huwt Pietertje Cornelisdr. Andewegh.
−
# ''Lijntgen'', gedoopt 1607-12-02.
+
# ''Lijntgen'', gedoopt 1607.
−
# ''Bastiaen Laurisz. van (der) Caa'' (gedoopt 1610-10-03 te Barendrecht - na 1670), landbouwer te Carnisse, heemraad van de Zuidpolder (1651-1654) Ijs, dijkheemraad van het Buitenland (1658, 1660-1664)155, heemraad van het Binnenland (1669-1670)155 van Barendrecht, diaken (1664)15’j, ouderling (1669-1671)156 te Barendrecht, overl. na 1670, tr. huw. voorw. Rotterdam 23.11.1644 Annichgen Jansdr Pars, NOG VEEL INFO SEPARAAT
+
# ''Bastiaen Laurisz. van (der) Caa'' (1610, Barendrecht - na 1670), landbouwer te Carnisse, heemraad van de Zuidpolder, dijkheemraad van het Buitenland en Binnenland van Barendrecht, huwt Annichgen Jansdr Pars.
−
# ''Grietge'', gedoopt 1616-03-13.
+
# ''Grietge'', gedoopt 1616.
−
# ''Maritge (Maeycken) Laurisdr.'' (1621 - 1681, Strijen), huwt Adriaen Andriesz. van der Wael alias Meerenburgh in 1645 in Dordrecht.  geb. 1619120, landbouwer, heemraad van het Land van Esch (1653-1664)96, van Oud Bonaventura: schepen (1653-1664)97 en oud-raad (1663), lid van de vierschaar van Strijen, diaconie-armmeester ald. (1657)97, overl. Strijen febr. 1664
+
# ''Maritge (Maeycken) Laurisdr.'' (1621 - 1681, Strijen), huwt Adriaen Andriesz. van der Wael alias Meerenburgh, landbouwer, heemraad van het Land van Esch en Oud Bonaventura, schepen, oud-raad, lid van de vierschaar van Strijen, diaconie-armmeester.
 
|}
 
|}
  
−
== Cornelis Laurisz. Andewegh (rond 1605) ==
+
[[File:Adriaen Andriesz. van der Wael 1619.jpeg v2.jpg|thumb|365px|Grafzerk van Adriaen Andriesz. van der Wael (1619) in de Dorpskerk in Barendrecht. Hij is de echtgenoot van Maritge (Maeycken) Laurisdr., dochter van Lauris Aertsz. bron; [http://www.online-begraafplaatsen.nl/ Online Begraafplaatsen].]]
  
−
[[File:Cornelis Andewegh 1605.jpeg|thumb|200px|cornelis Andewegh 1605]]
+
Lauris Aertsz. overlijdt in 1651 in Barendrecht op een leeftijd van rond 79 jaren. We komen Lauris voor de laatste maal in levenden lijve tegen in 1645, als hij in  Dordrecht zijn dochter Mayken assisteert bij het opmaken van haar akte van huwelijkse voorwaarden.
  
−
[[File:margaritha hendrixdr. Hoogendijck.jpeg|thumb|200px|margaritha hendrixdr. Hoogendijck]]
+
Lauris is begraven in de dorpskerk van Barendrecht. Hoewel zijn grafplaat niet in de literatuur is beschreven, blijkt deze nog aanwezig te zijn. Het opschrift luidt:
  
−
Cornelis Laurisz. werd geboren rond 1605. Hij overleed op 1650-07-28 in Barendrecht op een leeftijd van rond 45 years, 6 months. Hij was de zoon van Lauris Aertsz. en Volckje Bastiaensdr.. Hij trouwde Pietertje Cornelisdr. Andewegh op 1630-07-07.
+
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
: HIER LEYT BEGRAVEN LAVRIS AERTSE IN SIN LEVN HOOCH LAACH HEEMRAET VAN BAREN DRECHT HY STERF DEN 4 MEI Ao. 1651 OVT 72 IAREN
 +
|}
  
−
ZUIDERENT
+
Zijn vrouw blijft  als weduwe in Carnisse wonen en overlijdt tussen 1661 en 1686.
  
−
begraven in Barendrecht (zerk in de kerk), datum/bron: 17.07.2003 GN1989p12.[23] Schepen van Oost-Barendrecht 1649/50.Cornelis nam de familienaam van zijn vrouw over en gaf deze verder aan het nageslacht.
+
==== Waarsman die zijn bezit uitbreidt ====
  
−
Pietertje Andewegh - die ook wel de naam Besemer gebruikte - behoorde tot een welvarend landbouwersgeslacht in Barendrecht. Hij werd begraven in de kerk van Barendrecht onder een zerk met een wapen, dat een dubbele adelaar vertoont. Cornelis behield dus kennelijk het wapen van zijn vaders geslacht.
+
[[File:dijkaanleg.jpg|thumb|365px|Lauris Aertsz. is waarsman (ook waardsman genoemd), een functie vergelijkbaar met 'secretaris-penningmeester en hoofd technische dienst' van een waterschap. Afbeelding; onderhoud aan een dijk 17e of 18e eeuw.]]
  
−
Grafschrift: "HIER LEYT BEGRAVEN CORNELIS LAUWERYSZ ENDE IS GESTORVEN OP DEN 28 JULY SYNDE 45 JAREN ENDE IS BEGRAVEN OP DEN 1 AUGUSTI 1650".
+
Lauris Aertsz. is landbouwer in Carnisse, gegoed in West-Barendrecht, waarsman, laagheemraad en later hoogheemraad van Barendrecht. Een waarsman (ook waardsman genoemd), was destijds een lid van een dijkbestuur of polderbestuur met een speciale functie, die zich het best laat omschrijven als 'secretaris-penningmeester en hoofd technische dienst' van wat tegenwoordig een waterschap genoemd zou worden.
  
−
Gens Nostra 1989
+
De term kan ook staan voor het beroep van het bewaken van het vee op uiterwaarden in dienst van een grootgrondbezitter. Dit laatste is zeer waarschijnlijk hier niet van toepassing.
  
−
geb. ca 1605, jg. van West-Barendrecht (1630), landbouwer, schepen van Oost-Barendrecht (1649-1650)rcs, overl./begr. Barendrecht 28.7.1650, tr. ald. 7.7.1630 Pietertje Cornelisdr Andewegh, jd. van Oost-Barendrecht (1630), overl. na 145.1685, dr van Cornelis Adriaen Hendricxz Aen de Wech, heemraad van Oost-Barendrecht, en Maritge Pietersdr Besemer. Zij tr. (2) Barendrecht 25.11.1655 Maerten Francken de Vos, ged. ald. 3.12.1628, overl. 1656/59, zn van Franck Gerritsz, landbouwer, penningmeester van Barendrecht, dijkheemraad van de Ziedewij, en Meynske Dammis (zie 1.1).
+
Lauris Aertsz. is een boer met veel grond; er zijn veel transacties bekend waaruit blijkt dat hij in de loop van zijn leven zijn grondbezit uitbreidt in West-Barendrecht en Carnisse:
  
−
Cornelis nam de familienaam van zijn vrouw over en gaf deze aan zijn nageslacht. Pietertje 12 - die ook wel de overbekende naam Besemer gebruikte - behoorde tot een welvarend landbouwersgeslacht in Barendrecht. Op 22.4.1634 transporteert de in Barendrecht wonende Cornelis Lauwen, man van Pietertge Cornelis Andewech, 4 mr. in het Ridderkerkse aan Adriaen Gleijnentt”. Met zijn zwager Willem Coornelisz Besemer transporteert Coornelis Lauwen op 25.10.1641 een aanwas buiten de nieuwendijck van Oost-Barendrecht aan de Enkhuizense koopman Jacob Muenm.  
+
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
* In 1612 verkrijgt de in Barendrecht wonende Lauris Aertsz een perceel in het Nieuwe Bedijkte Land van Carnis, mogelijk de hofstede waar Lauris zijn boerenbedrijf op uitoefent. Het perceel is afkomstig van Jan Heijndricx uit Pernis. Ten oosten grenst het perceel aan land in gebruik door jonkheer Everardt van Doorns heer tot Liesse en Lauris Pieter Coornelisz. mogelijk de stiefvader van zijn vrouw.
 +
* Een akte uit 1622 noemt Lauris waarsman van Barendrecht. Hij verkrijgt dan ook een perceel aan de westzijde van zijn land.
 +
* In de loop van 1624 tot 1628 verkrijgt de dan in Carnis wonende Lauris van de familie Coorn uit Westmaas diverse stukken land die aan de zuidzijde grenzen aan zijn eigen land. Hij wordt dan ''onsen jegenwoordighen waersman'' genoemd.  
 +
* Lauris wordt nog talrijke malen vermeld als belender van landerijen.
 +
* In 1632 koopt hij wederom stukken land in het Nieuwe Bedijkte Land van Carnis die grenzen aan de percelen die al zijn eigendom waren. Hij blijft uitbreiden;
 +
* In 1640 koopt hij grond in het Oude Land van OostBarendrech, en in 1643 grond in het Oude Land van Carnissz. Verkoopster is ''joffr. Antonette van Assendelft, vrouwe-douairière van Liessel, Deurne''.  
 +
|}
  
−
In 1650 stierf Cornelis en werd in de kerk van Barendrecht begraven onder een zerk met wapen, een dubbelkoppige adelaar, en de tekst: ,,Hier leyt begraven/Cornelis Lauwerysz/ende is gestoren/op den 28 ivly oudt/synde 45 iaren ende/is begraven op den/1 Avgusti 1650”112. Pietertghen Cornelis, weduwe en boedelhoudster van Cornelis Lauwen, wonende in OostBarendrecht, en haar broer en gekoren voogd in deze Heijnderick Cornelisz Aende Wech, alsmede haar zwager Heijndrick Jacobsz van der Ghiessen, transporteren op 7.6.1651 voor 3331 Car. gld. 3 mr. 262 r. in het Buitenland van Oost-Barendrecht aan de te Dordrecht wonende heer Didderick Dammert heere Aerentsz ‘t3.
+
Na zijn dood verkoopt schepen Heijndrick Cornelisz Aende Wech (FAM?) in 1653 een perceel in het Oude Land van Carnis aan Volckxen Bastiaenen, weduwe en boedelhoudster van Lauris Aertsz.
  
−
Met haar man Maerten Francken, wonende in Oost-Barendrecht, verklaart Pietertie bij akte van 26.6.1656 2000 Car. gld. schuldig te zijn aan deze heer Dammert uit Dordrecht. Voor deze geldlening stellen zij 5 mr. 300 r. patermoniaal weiland in het Oude Land van Oost-Barendrecht als zekerheid, hetwelk aan de zuidzijde was belend aan het huis van voornoemde Maerten114. Een uit 1659 daterende lidmatenlijst der gereformeerde gemeente Barendrecht vermeldt onder het hoofd ,,West-Barendrecht van ‘t oosten na ‘t westen” - Pietertie Cornelis, vidua, Margarita, Lijntie en Ariaentie Aendewech, filie“uk Pietertje’s tweede man . - zoon van een zwager van haar schoonvader Lauris Aertsz - zal toen niet meer in leven zijn geweest.  
+
== Cornelis Laurisz. Andewegh (rond 1605) ==
  
−
Op 11.10.1684 compareert zij als zijn weduwe en boedelhoudster met haar gekoren voogden Cornelis Andewegh en Jacob Iementsz Lem en voor 450 gld. de merge transporteert zij 1 mr. 300 r. in het Binnenland van Oost-Barendrecht aan Mr. Hendrick Coopmans te Dordrechtl*s. Op 14.5.1685 transporteert Pietertie - laatst wed. van Maerten Francken de Vos en geassisteerd met haar gekoren voogden Cornelis Andewegh, Jacob Iemensz Lem en Pieter Boender - voor 4591 gld. 13 st. 6. p. aan Arij Geertsz van der Vlieth, een boerderij met 6 mr. 240 r. bouw- en weiland in het Oude Land van Oost-Barendrecht, aan de oostzijde belend aan ,,den Barendregsen binnenwegh““6.
+
[[File:barendrecht sgrooten v3.jpg|thumb|365px|left|Barendrecht, de habitat van veel Andeweghs en midden op de kaart, ligt ongeveer  tussen Dordrecht en Rotterdam, welke laatste stad Dordrecht pas voorbij streeft in belang in de 17e eeuw met de opkomst van de VOC. Kaart uit de 16e eeuw van C. Sgrooten.]]
  
−
Een akte van 12.1.1715 maakt nog melding . van haar erfgenamenit6a.
+
'''Cornelis Laurisz. Andewegh''', zoon van [[Andewegh,_Familie#Lauris_Aertsz._.28rond_1572.29|Lauris Aertsz.]] (rond 1572), is geboren rond 1605 in West-Barendrecht. Hij huwt '''Pietertje Cornelisdr. Andewegh''' in 1630.
−
Pietertje Cornelisdr. werd geboren op 1608-06-01 in Barendrecht. Zij overleed na 1685-05-14 at the age of meer dan 76 years, 11 months. Zij was de dochter van Cornelis Adriaen Hendricxz Aen de Wech Aen de Wech en Maritge Pietersdr. Besemer. Zij trouwde tevens Maerten Vrancke de Vos op 1655-11-25.
+
−
Gens Nostra 1989
+
−
Zij tr. (2) Barendrecht 25.11.1655 Maerten Francken de Vos, ged. ald. 3.12.1628, overl. 1656/59, zn van Franck Gerritsz, landbouwer, penningmeester van Barendrecht, dijkheemraad van de Ziedewij, en Meynske Dammis HEY KENNEN WE DIE VADER ERVAN NIET ???
+
  
−
Kinderen:
+
Zijn vrouw Pietertje is geboren in 1608 in Barendrecht, dochter van twee andere voorouders; [[Besemer,_Familie#Maritge_Pietersdr._Besemer_.28rond_1570.29|Maritge Pietersdr. Besemer]] (rond 1570 - 1624) en Cornelis Adriaen Hendricxz Aen de Wech, heemraad van Oost-Barendrecht. Hun kinderen zijn:
  
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|
 
|
−
# ''Maritge (Maria) Cornelisdr. Andewegh''(gedoopt 1631-12-10 - overleden voor 1683), huwt Cornelis Iemensz Lem.jm. van Westmaas, landbouwer in Numanspolder, diaken te Westmaas (1666)117, armmeester (1672)r18, schepen (1673-1674, 1684)lr9 van Numansdorp, heemraad ald. NOG VEEL INFO SEPARAAT
+
# ''Maritge (Maria) Cornelisdr. Andewegh'' (1631 - vóór 1683), huwt Cornelis Iemensz. (Yemansz.) Lem, landbouwer in Numanspolder, schepen en heemraad van Numansdorp.
−
# '''''Grietje Andewegh''''' (gedoopt 1633-06-10 Barendrecht - overleden 1716-11-29 in Heinenoord, huwt 1664 Pieter van der Sijden, secretaris en penningmeester van Heinenoord, hoogdijkheemraad van de Somerlande.
+
# '''''Grietje Andewegh''''' (1633, Barendrecht - 1716, Heinenoord), huwt 1) 1664 [[Sijden_van_der,_Familie#Pieter_van_der_Sijden_.281603.29|Pieter van der Sijden]] (1603), secretaris en penningmeester van Heinenoord, hoogdijkheemraad van de Somerlande, 2) rond 1670 Jacob Iemensz. (Yemansz.) Lem.
−
# ''Lijntge Cornelisdr. Andewegh'' (gedoopt 1635-02-25 - overleden in 1698), huwt  Adriaen Gerritsz. van (der) Vlieth op 1669-11-24 in Barendrecht. landbouwer onder Carnis (1680), later onder Oost-Barendrecht, dijkheemraad van het Binnenland van Barendrecht (1670-1679)rU, diaken (1678- 1680)‘44a, diakonie-armmeester (1680)r44a, ouderling (1683-1684)1““b te Barendrecht, schepen van Oost-Barendrecht (1687-1691
+
# ''Lijntge Cornelisdr. Andewegh'' (1635 - 1698), huwt  Adriaen Gerritsz. van (der) Vlieth, landbouwer onder Carnis, later onder Oost-Barendrecht, dijkheemraad van het Binnenland van Barendrecht, schepen van Oost-Barendrecht.
−
# ''Adriaentge Cornelisdr. Andewegh'' (.gedoopt 1636-11-30 - .overleden tussen 1696 en 1710), huwt Pieter Cornelisz. Boender.
+
# ''Adriaentge Cornelisdr. Andewegh'' (1636 - tussen 1696 en 1710), huwt Pieter Cornelisz. Boender.
−
# ''Cornelis Cornelisz. Andewegh. Cornelis Cornelisz.''   werd geboren rond 1638. landbouwer in Carnisse, later in Oost-Barendrecht, dijkheemraad van het Buitenland (1667-1679), heemraad van het Binnenland (1669-1679)144 van Barendrecht, penningmeester van het Oude Binnen- en Buitenland van Oost- en West- Barendrecht en Carnisse (ca 1679-1709), schepen van Oost-Barendrecht (1694- 1706)is5, hoogdijkheemraad van Carnisse (1701-1708)tU, diaken (1671)ls6, ouderling (tussen 1675 en 1706)i5’ Hij werd begraven op 1709-11-07 te    Barendrecht. trouwde met Margarita Hendricksdr. Hoogendijk. Hij trouwde tevens Lijntje Bastiaensdr. van der Caa op 1682-06-28 in Barendrecht.
+
# [[Andewegh,_Familie#Zoon_Cornelis_.28ca._1638.29|''Cornelis Cornelisz. Andewegh. Cornelis Cornelisz.'']] (rond 1638), landbouwer in Carnisse en Oost-Barendrecht, hoogdijkheemraad, dijkheemraad in Barendrecht en Carnisse, huwt 1) Margarita Hendricksdr. Hoogendijk, dochter van een andere voorvader [[Hoogendijk,_Familie#Hendrick_Adriaensz._Hoogendijk_.28ca._1595.29|Hendrick Adriaensz. Hoogendijk]], huwt 2) Lijntje Bastiaensdr. van der Caa.
−
# ''Aert Cornelisz. Andewegh'' (geboren rond 1640 in Barendrecht - overleden voor 1683), huwt Machteltje Cornelisdr. Boender op 1668-11-18 in Numansdorp.
+
# ''Aert Cornelisz. Andewegh'' (rond 1640, Barendrecht - vóór 1683), landbouwer onder Zuid-Beijerland, huwt Machteltje Cornelisdr. Boender.
 
|}
 
|}
  
−
==== Grietje Andewegh ====
+
[[File:Cornelis Andewegh 1605.jpeg|thumb|365px|Het graf van [[Andewegh,_Familie#Cornelis_Laurisz._Andewegh_.28rond_1605.29|Cornelis Laurisz. Andewegh]] in de dorpskerk van Barendrecht.]]
  
−
Gens Nostra 1989
+
Cornelis Laurisz.  neemt de familienaam ''Andewegh'' over van zijn vrouw en geeft die door aan zijn nageslacht. Het is verwarrend dat zijn vrouw Pietertje Andewegh  zelf echter ook de naam ''Besemer'' van haar vader hanteert.
  
−
2. Grietge (Margarita) Cornelisdr Andewegh 1633, ged. 10.6.1633 (get. Geeman Theunis, Lijnke Louwe en Maejke Theunis), overl. Heinenoord, impost 29.11.1716, tr. (1) Barendrecht 4.51664 Pieter Willemsz van der Zijde (Seijde), geb. (Heinenoord?) ca 1603, landbouwer, armmeester (1635, 1637, 1638, 1652)12’, heemraad (1641-1647)r2*, ouderling (1662)129, schepen (1642, 1645)130, heemraad (1665)r3r van Oud-Heinenoord, hoogdijkheemraad van Oost-Zomerland, Oud-Heinenoord en De Bossen, overl. 8.12.1669, begr. Heinenoord, wedr van Aeltie Anthonisdr van der Coy (wellicht dr van Tuenis Dircksen van der COOY’~~); tr. (2) 1670/72 Jacob Zmensz km, jm. van Westmaas (1667), landbouwer te Heinenoord, schepen (1658, 1661)133, diaken (1663, 1669)134, armmeester (1663, 1670)r3s van Westmaas, ouderling te Heinenoord, (1671, 1681, 1685, 1686, 1688)136, heemraad (1674, 1680, 1690)13’ van Oost-Zomerland, dijkgraaf van Heinenoord (of OostZomerland) (1682, 1686)138, schepen van Heinenoord (1686)r39, overl. vóór 16.3.1690, wedr van Elisabeth Cornelisdr van der Schoor, (dr van Cornelis Pietersz van der Schoor, landbouwer, schepen, ouderling te Westmaas, en Geertruijt Claesdr van Strijenr21), zn van Yeman Jacobsz Lem en Aeryaentyen Gielys Vinck.  
+
Cornelis overlijdt in 1650 in Barendrecht op een leeftijd van 45 jaren. Hij wordt begraven in de dorpskerk van Barendrecht onder een zerk die een wapen voert met een dubbelkoppige adelaar; hij behoudt  kennelijk het wapen van zijn vaders geslacht. Het grafschrift luidt:
  
−
Een zerk van de familie van der Sijde(n) in de kerk van Heinenoord draagt het opschrift: ,,Hier leyt begrave Aeltien Antonis van der Ko. . de huisvrouwe van Pieter Willemse van der Sijden sterft den eerste May anno 1662 oudt zinde 56 jaren” en ,,Hier leyt begraven Pieter Willemse van der Sijde in sijn leven hooghdijckheemraet van Oost Somerlant, out Heinenoort ende de Bossen out sijnde 66 jaren sterft den 8en December anno 1669”t40. In 1672 was Grietge reeds met Lem in het huwelijk getreden, want dan wordt hij, als getrouwd zijnde met de weduwe van Pieter Willems van der Sijde, genoemd als landgebruiker in de polder het Nieuweland onder Mijnsheerenland t4t.
+
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
: HIER LEYT BEGRAVEN / CORNELIS LAUWERYSZ / ENDE IS GESTORVEN / OP DEN 28 JULY OUDT / SYNDE 45 JAREN ENDE / IS BEGRAVEN OP DEN / 1 AUGUSTI ANNO 1650
 +
|}
  
−
Lem boerde op een hofstede te Heinenoord - wellicht op de stee afkomstig van zijn vrouw en haar eerste man - en gebruikte ook landerijen in de polder het Oude Land van Strijentz4; in zijn testament vermaakte hij 100 gld. aan de kerk van Heinenoord. Grietie Cornelis Andewegh, wed. van Jacob Imantsz Lem, transporteert 13.7.1694 een huis met schuur te Strijen aan Arij Cornelisz Lemt42 en enige maanden voor haar dood, op 10.7.1716, laat zij nog een akte van donatie opmakent4s.
+
Vijf jaar later (1655) hertrouwt zijn vrouw Pietertje Cornelisdr. met Maerten Vrancke de Vos, zoon van Franck Gerritsz, landbouwer, penningmeester van Barendrecht, dijkheemraad van de Ziedewij, en Meynske Dammis. Pietertje overlijdt ergens na 1685 op een leeftijd van meer dan 76 jaren.  
  
−
==== Lijntge Cornelisdr. Andewegh ====
+
==== Cornelis liquideert ====
  
−
Gens Nostra 1989
+
Cornelis Laurisz. Andewegh is landbouwer, schepen van Oost-Barendrecht in 1649 en 1650. Terwijl zijn vader grondgebied vergaarde, lijkt het erop dat zijn oudste zoon alleen bezittingen liquideert:
  
−
3. Lijntge Cornelisdr Andewegh, ged. 25.2.1635 (get. Bastiaen Louwen en Annetge Cornelis), overl. onder Oost-Barendrecht, impost ald. 29.11.1698, otr, Barendrecht 24.11.1669 Adriaen Gerritsz van (der) Vlieth, ged. ald. 18.2.1633, landbouwer onder Carnis (1680), later onder Oost-Barendrecht, dijkheemraad van het Binnenland van Barendrecht (1670-1679)rU, diaken (1678- 1680)‘44a, diakonie-armmeester (1680)r44a, ouderling (1683-1684)1““b te Barendrecht, schepen van Oost-Barendrecht (1687-1691)‘45, overl. (ald.?) tussen 1.6. en waarsch. 6.12.1695, zn van de landbouwer Gerrit Anthonisz van der Vlieth en Adriaentgen Ariens. Aert Cornelisz Aende Wegh, Pieter Cornelisz Boender, wonende onder den Hitsert, Sr Jacob Iemansz Lem, wonende op Heinenoord, en Cornelis Iemansz Lem, wonende onder Numandsdorp, transporteren 23.4.1680 aan de onder Carnis woonachtige Adriaen Geeritsz 14 . van der Vliet 4/5 parten in 4 mr. 200 r. in de Zuidpolder van West-Barendrecht.  
+
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
* In 1634 verkoopt Cornelis grond in het Ridderkerkse aan Adriaen Gleijnentt.  
 +
* Met zijn zwager Willem Coornelisz Besemer verkoopt Cornelis in 1641 een aanwas buiten de nieuwendijck van Oost-Barendrecht aan de Enkhuizense koopman Jacob Muenm.  
 +
|}
  
−
Het resterende part was de koper en verkopers aangekomen bij testament van Sr Heijndrick Cornelisz Andewegh, gewezen penningmeester van Barendrecht en Carnisse. De koopsom bedraagt 800 Car. gld. re. In 1686 waren Adriaen van der Vliet en zijn zwager Cornelis Andewegh in een hevige ruzie gewikkeld, zodat er zelfs een kerkeraadsvergadering over werd gehouden. De notulen van 9.51686 vermelden dat de zwagers zich dienden te verzoenen en dat Van der Vliet wel wilde, doch Andewegh hiertoe niet genegen was. Zij werden van het Heilig Avondmaal uitgesloten en pas op 4.4.1689 legden zij hun geschillen bij.  
+
[[File:margaritha hendrixdr. Hoogendijck.jpeg|thumb|365px|Het graf van Margarita Hendricksdr. Hoogendijk in de dorpskerk van Barendrecht. Zij is de 1e vrouw van [[Andewegh,_Familie#Zoon_Cornelis_.28ca._1638.29|Cornelis Cornelisz. Andewegh. Cornelis Cornelisz.]] en dochter van voorvader  [[Hoogendijk,_Familie#Hendrick_Adriaensz._Hoogendijk_.281598.29|Hendrick Adriaensz. Hoogendijk]] (1598)]]
  
−
Eerst waren zij nog door de predikant van Barendrecht - in bijzijn van ouderling Heijndrick Arientse Outraet en Aert Bastiaense van der Ca -,,op het alderferienste aengesproken gelijck voor desen meermael geschiet was, en overtuijght, dat het eenmael tijt was, om af te staen van twistinge en oneenigheden, en met den anderen sich te versoenen en vereenigen, waer op t Godt de Heere belieft heeft, wederzijts herten sodanige te raecken, dat sij malkander den hant van Broederschap hebben toegereijckt, en belooft met tranen van berouw en blijtschap in de ogen, en het herte, met den anderen in Broederlijcke liefde te sullen leven, vergevende uijt grond haeren herten malkanderen, dat den een den ander mogte hebben nagesproken”, waarna de zwagers weer tot het Avondmaal werden toegelatent@b.
+
Mogelijk zijn er financiele perikelen, want na Cornelis' dood wordt er ook grond verkocht en is er sprake van schuldenaarschap:
  
−
Op 3.10.1689 transporteert de heer Jan van Slingelant, wonende te Dordrecht, aan de onder Oost-Barendrecht wonende Adrijaen Geertsz van der Vlieth, 3 mr. bouw- en weiland in het Binnenland van 0ost-Barendrecht147. Maerten Wouwtersz van Velsen, wonende op Heerjansdam, verklaart op 21.10.1693 n.a.v. een geldlening 125 Car. gld. schuldig te zijn aan de onder Oost-Barendrecht wonende Van der Vliethr48. Het laatste levensteken van Adriaen dateert 1.6.1695; hij koopt voor 1631 Car. gld. 10 st. van de heer Sijmon de Vriesch Sijmonsse, ,,utte veertigen” en brouwer in de brouwerij van root hart te Dordrecht, en van heer Jan de Graeff te Rotterdam, een woning met 5 mr. 150 r. in het Binnenland van Carnis149, en voor 1000 Car. gld. 3 mr. 100 r. in de Ziedewij onder OostBarendrecht”O.  
+
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
* Weduwe Pietertje en haar broer Heijnderick Cornelisz Aende Wech, tevens  voogd van haar kinderen, verkopen in 1651 grond in het Buitenland van Oost-Barendrecht aan Didderick Dammert uit Dordrecht.
 +
* In 1656 verklaart ze, samen met haar nieuwe echtgenoot Maerten Francken, nog 2000 car gld. schuldig te zijn aan de genoemde Dammert uit Dordrecht. Zijn stellen weiland in het Oude Land van Oost-Barendrecht als zekerheid.
 +
* In 1684 verkoopt zij, voor de tweede maal weduwe geworden, voor 450 gld. land in het Binnenland van Oost-Barendrecht aan Hendrick Coopmans uit Dordrecht.
 +
* In 1685 verkoopt ze voor 4591 gld  een boerderij met 6 mr. 240 r. bouw- en weiland in het Oude Land van Oost-Barendrecht, aan de oostzijde belend aan ''den Barendregsen binnenwegh''.
 +
|}
  
−
Adriaen zal voór 6 dec. van dat jaar zijn gestorven; zijn begraven werd in het op die datum aanvangende gaarderregister van Oost-Barendrecht nadien niet vermeld. Op 4.3.1697 krijgt Lijntie Cornelis wed. van Adriaen van Vlieth, 1 mr. 480 r. getransporteerd van Sr Iemen Lem koopman te Dordrecht, waarvoor zij 1006 gld. 6 st. betaalt. Dit land in het Oude Buitenland onder Oost-Barendrecht lag in een perceel van 3 mr. waarvan het resterende part behoorde aan de voornoemde koopster en de weduwe van Jacob Iemensz Lern”r.
+
==== Zoon Cornelis (ca. 1638)====
  
−
==== Adriaentge Cornelisdr. Andewegh ====
+
Cornelis, de gelijknamige zoon van Cornelis Laurisz.,  is vermoedelijk de onmiddellijke opvolger van Hendrick Cornelisz Aenwegh (Andewegh) als penningmeester van Oost- en West- Barendrecht en Carnisse; een functie die hij 40 jaar lang zal vervullen. Zijn voorganger is zijn oom (broer van zijn moeder) en tevens stiefschoonvader.
  
−
Gens Nostra 1989
+
Zijn eerste vrouw Margarita Hendricksdr. Hoogendijk is dochter van een andere voorvader [[Hoogendijk,_Familie#Hendrick_Adriaensz._Hoogendijk_.281598.29|Hendrick Adriaensz. Hoogendijk]] (1598). Zij is in de dorpskerk van Barendrecht begraven onder een zerk met twee wapens: een mansschild met een dubbelkoppige adelaar, en een vrouwsschild met 3 papegaaien (2-1) helmteken: een dubbelkoppige adelaar. Het opschrift luidt:
  
−
4. Adriaentge Cornelisdr Andewegh, ged. 30.11.1636 (get. Martige Lauwe, Maritge Pieters en Aert Pieters), overl. tussen 8.2.1696 en 3.10.1710, tr. Barendrecht 12.3.1662 Pieter Cornelisz Boender, jm. onder ,,Nieuwe Claes Wael” (1662), landbouwer in Den Hitsert, schepen van Zuid-Beijerland (1686-1688, 1693), overl. ald. tussen 22.12.1709 en 3.10.1710, zn van Cornelis Adriaensz Boender en Leendertge Anthonisdr van der Koy; hij tr. (2) Ariaentje Cornelisdr Loosje, wed. van Bastiaen Ariensz ‘t Greijn.
+
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
: HIER LEYT BEGRAVEN MARGARITA HENDRICKX
 +
: HOOGENDIJCK IN HAER LEVEN GEWEEST HEBBENDE
 +
: HUYSVROU VAN CORNELIS CORNELISSE
 +
: ANWEGH IS GESTORVEN DEN 27EN AUGUSTUS
 +
: ANNO JAER 1680 OUT SYNDE 48 IAREN
 +
|}
  
−
Blijkens een akte van 1.3.1660 waarin Pieter Corn(eli)s Boender met zijn broers en zwagers compareerde, woonde hij toen onder Klaaswaal*5z en was nog minderjarig122. Op 17.4.1661 deed hij belijdenis te Numansdorprs3 en 22.12.1709 krijgt Pieter Cornelisz Boender wonende in de Hitsert de helft in 3 mr. 428 r. in Nieuw-Cromtrijen getransporteerd van Cornelis en Laurens Aerts Andewegt54. Van 3.10.1710 dateert de staat en inventaris van de nagelaten boedel van de in Zuid-Beijerland gestorven Pieter Cornelisz Boender; deze spreekt van vee, inboedel, landerijen (ruim 30 mr.), ruim 3000 gld. aan baar geld154a.
 
  
−
==== Cornelis Cornelisz. Andewegh ====
+
Ook van Cornelis' tweede vrouw is in de dorpskerk te Barendrecht een zerk bewaard gebleven:
 +
{|style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
: 24 JAN. 1696 LIJNTJE VAN DE CA, DE HUISVROUW VAN CORNELIS ANDEWEG, OUT SIJNDE 59 JAREN
 +
|}
  
−
Gens Nostra 1989
+
Cornelis overleeft zijn beide vrouwen en wordt in de dorpskerk van Barendrecht begraven. Zijn zerk vermeldt een leeftijd van 73. Dit strookt niet met zijn vermoedelijke geboortejaar 1638 en een leeftijd van 71 jaren bij overlijden. Het opschrift van de zerk luidt:
  
−
Vb. Cornelis Cornelisz Andewegh, geb. (Barendrecht) wellicht in 1638, landbouwer in Carnisse, later in Oost-Barendrecht, dijkheemraad van het Buitenland (1667-1679), heemraad van het Binnenland (1669-1679)144 van Barendrecht, penningmeester van het Oude Binnen- en Buitenland van Oost- en West- Barendrecht en Carnisse (ca 1679-1709), schepen van Oost-Barendrecht (1694- 1706)is5, hoogdijkheemraad van Carnisse (1701-1708)tU, diaken (1671)ls6, ouderling (tussen 1675 en 1706)i5’ te Barendrecht, begr. Barendrecht 7.11.1709, tr. (1) ald. 20.9.1671 Margarita Hendricksdr Hoogendijck, geb. ca 1632, jd. van Barendrecht overl. ald. 27.8.1680, dr van Heijndrick Adriaensz Hoogendijck, gecommiteerde tot ,,benifysy” van de gorzen en aanwassen gelegen voor Barendrecht, oud-waarsman van de Ziedewij’58, en Ariaentgen Francken de VOS’~~; tr. (2) Barendrecht 28.6.1682 Lijntje Bastiaensdr van der Caa, jd. van Carnis, overl. Oost-Barendrecht, impost 27.1.1696, dr van Bastiaen Laurisz van der Caa en Annichje Jansdr Pors (zie IIIc.4).
+
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
: HIER LEIT BEGRAVE CORNELIS CORNELISSE AENDEWEG, PENNINGMEESTER VAN ‘T OUDE BINNEN EN BUITENLANT VAN OOST EN WEST BARENDRECHT EN CARNISSE, EN IS GESTORVEN DEN 7EN NOVEMBER 1709 OUT SIJNDE 73 JAAR
 +
|}
  
−
Op 8.6.1675 transporteert Geerit Cornelis Driesprongh armmeester van Barendrecht en Carnisse, uit het bezit van dijkgraaf en heemraden voor 24 gld. een huisje aan de zuidzijde belend aan Sheerenstraet en dijcklsc, aan de in Carnis wonende Cornelis Cornelisz Andewegh. Cornelis was vermoedelijk de onmiddellijke opvolger van zijn oom en stief-schoonvader Hendrick Cornelisz Aenwegh (Andewegh) als penningmeester van Oost- en West- Barendrecht en Carnisse; een functie die hij 40 jaar lang zou vervullen. Zijn eerste vrouw werd in de kerk van Barendrecht begraven onder een zerk met opschrift: 16 ,,Hier leyt begraven Margarita Hendrickx/Hoogendijck in haer leven geweest hebbende/ huysvrou van Cornelis Cornelisse/Anwegh is gestorven den 27en Augustus/Anno jaer 1680 out synde 48 iaren”r6t.  
+
Cornelis is in de dorpskerk van Barendrecht begraven onder een zerk. De leeftijd van 73 klopt echter niet met zijn vermoedelijke geboortejaar 1638, waarbij hij op ca. 71 jarige leeftijd zou zijn gestorven. Het opschrift luidt:
  
−
Op deze zerk twee wapens: mansschild: een dubbelkoppige adelaar, vrouwsschild: 3 papegaaien (2-1) helmteken: een dubbelkoppige adelaar. Zijn tweede vrouw Lijntje Bastiane van der Ca was 6.4.1678 te Barendrecht als lidmaat aangenomenrUa. Cornelis Cornelisse Andewegh penningmeester van Barendrecht, en zijn nicht NN Harreweijer (wellicht een dochter van zijn schoonzuster Hildegonda Herweijer geb. Hoogendijck162) maken 30.12.1685 aan de kerkeraad van Barendrecht bekend ,,. . van meeninge zijn aen den armen op te leggen sekere hondert guldens, die Arij Antonisse en Marijtein Ariens den armen gemaeckt hebben. . .” en welke waren verzekerd op twee percelen land in het Buitenland van Oost-Barendrecht”‘.
+
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
: HIER LEIT BEGRAVE CORNELIS CORNELISSE AENDEWEG, PENNINGMEESTER VAN ‘T OUDE BINNEN EN BUITENLANT VAN OOST EN WEST BARENDRECHT EN CARNISSE, EN IS GESTORVEN DEN 7EN NOVEMBER 1709 OUT SIJNDE 73 JAAR
 +
|}
  
−
De heren Dirck en Aernout Hola, burgemeester en schepen van Schoonhoven, Trijntie Cornelis wed. van Leendert Muys wonende ,.op den Vuijlendam”, alsmede Willem en Caterina Antonis Jongeneel, transporteren 27.4.1686 voor 1400 Car. gld. 5 mr. bouw- en weiland in de Zuidpolder van Oost-Barendrecht aan de heer penningmeester Cornelis Andeweghr6s. Ook van Andeweghs tweede vrouw bleef in de kerk te Barendrecht de zerk bewaard: ,,24 Jan. 1696 Lijntje van de Ca, de huisvrouw van Cornelis Andeweg, out sijnde 59 jaren”‘@.
+
==== Tranen van berouw en blijtschap in de ogen ====
  
−
De leeftijd kan onmogelijk juist zijn, daar haar ouders pas in 1644 huwden en zij nog eind 1694 moeder werd. Jacob Arensz van Dijck wonende onder Heerjansdam, transporteert op 1.5.1700 voor 400 Car. gld. een huis aan de Zuijtpoldersen dijck onder West-Barendrecht, aan Cornelis Cornelisz Andewegh, penningmeester van het Oude Land van Barendrechtr6’. Andewegh werd in de kerk van Barendrecht begraven onder een zerk met opschrift: ,,Hier leit begrave Cornelis Cornelisse Aendeweg, penningmeester van ‘t Oude binnen en buitenlant van Oost en West Barendrecht en Carnisse, en is gestorven den 7en November 1709 out sijnde 73 jaar”‘@.  
+
[[File:Dorpskerk Barendrecht - Version 2.jpg|thumb|365px|Cornelis Andewegh en zijn zwager Adriaen van der Vlieth hebben drie jaar onmin, maar verzoenen zich na tussenkomst van de predikant. Misschien hielp het dat ze dan dan weer toegelaten werden tot het Heilig Avondmaal. Interieur Dorpskerk Barendrecht. Foto/afbeelding: [http://www.lakerveld-noordeloos.nl/category/nieuws/page/3/ Lakerveld Noordeloos].]]
  
−
Volgens de zerk zou hij dus ca 1636 geboren moeten zijn, maar ik betwijfel of dit juist is. In dat jaar immers werd zijn zuster Adriaentge geboren en tot in januari 1638 (tot zover loopt het oudste doopregister van Barendrecht) valt zijn doop te Barendrecht niet te traceren. Ik vermoed dat hij in de loop van 1638 werd geboren.
+
Cornelis heeft een aantal malen van doen met de plaatselijke  [https://nl.wikipedia.org/wiki/Kerkenraad kerkenraad], het bestuur van de Barendrechtse protestantse kerkelijke gemeente. Men zijn nicht Harreweijer, wellicht een dochter van zijn schoonzuster Hildegonda Herweijer geb. Hoogendijck, maken zij in 1685 aan de kerkeraad van Barendrecht bekend:
  
−
==== Aert Cornelisz. Andewegh ====
+
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
: ''(...) van meeninge zijn aen den armen op te leggen sekere hondert guldens, die Arij Antonisse en Marijtein Ariens den armen gemaeckt hebben.
 +
|}
  
−
Gens Nostra 1989
+
In 1686 zijn Cornelis Andewegh en zijn zwager Adriaen van der Vlieth (gehuwd met Lijntge Cornelisdr. Andewegh) in een hevige ruzie gewikkeld, waarover een kerkeraadsvergadering wordt gehouden. De notulen  vermelden dat de zwagers zich dienen te verzoenen.
  
−
IVc. Aert Cornelisz Andewegh, ged. (Barendrecht) ca 1640, landbouwer onder Zuid-Beijerland, overl. vóór 1683, tr. Numansdorp 18.11.1668 Machteltje Cornelisdr Boender, jd. van en won. Groot-Cromstrijen/van Numanspolder, overl./begr. Zuid-Beijerland kort na 2/11.11.1710, dr van Cornelis Adriaensz Boender en Leendertge Anthonisdr van der Koy; zij tr. (2) Zuid-Beijerland 7.2.1683 Pieter Cornelisz Radesteijn, ged. Numansdorp 8.10.1656, landbouwer onder Zuid-Beijerland, diaken (1684)17i, ouderling17i, schepen (1693, 1694, 1699, 1704, 1705)‘72 van Zuid-Beijerland, overl. 1705/10, zn van Cornelis Pietersz Radesteijn, landbouwer aan de Schuringsedijk onder Numansdorp, en Grietje Cornelisdr Cappendijck’73. Mach(t)eltje Boendersdeed met Kerstmis 1662 - tezamen met haar broer Willem - belijdenis te Numansdorprss.
+
Van der Vlieth wil wel maar Andewegh is hiertoe niet genegen. Zij worden van het Heilig Avondmaal uitgesloten en leggen pas in april 1689 hun geschillen bij. Daarvoor zijn ze aangesproken door de predikant van Barendrecht in bijzijn van ouderling Heijndrick Arientse Outraet en Aert Bastiaense van der Ca:
  
−
Met haar man Aert Cornelisse Aendewech in de Hitsert werd zij in 1668 lidmaat te Piershilr74, terwijl hij 25 dec. van dat jaar vermeld wordt als lidmaat te Numansdorp1s3. Macheltie Cornelisdr Boender, wed. van Aart Cornelisz Andewegh, verklaart op 14.1.1682 2000 gld. schuldig te zijn aan haar broeder Pieter Cornelisz Boender. Als zekerheid voor deze lening stelt zij 5 mr. 292r. in Numanspolder175. Haar tweede echtgenoot was geboren op de stee aan de Schuringsedijk onder Numansdorp, van welk bedrijf in 1975 een studie werd gepubliceerd 173.
+
{| style="color: black; background-color: #f2f2f0;"
 +
|
 +
: ''(...) op het alderferienste aengesproken gelijck voor desen meermael geschiet was, en overtuijght, dat het eenmael tijt was, om af te staen van twistinge en oneenigheden, en met den anderen sich te versoenen en vereenigen, waer op t Godt de Heere belieft heeft, wederzijts herten sodanige te raecken, dat sij malkander den hant van Broederschap hebben toegereijckt,''
  
−
Radesteijns ouders waren aanvankelijk welgestelde boeren maar door de toen heersende landbouwcrisis was het bedrijf achteruit gegaan en het vermogen der ouders - zijn moeder had bijvoorbeeld 7000 gld. als bruidsschat meegekregen - sterk geslonken. De auteur van deze boekhoudkundige studie maakt melding dat uiteindelijk nog slechts het aanwezige familiezilver van de vroegere welstand getuigde. De minvermogende Pieter Radesteijn deed met de minstens 15 jaar oudere en welvarende weduwe Andewegh geen slechte keuze. Zij, op haar beurt, was als weduwe met jonge kinderen ook geholpen met deze verbintenis.
+
: ''... en belooft met tranen van berouw en blijtschap in de ogen, en het herte, met den anderen in Broederlijcke liefde te sullen leven, vergevende uijt grond haeren herten malkanderen, dat den een den ander mogte hebben nagesproken”
 +
|}
  
−
Het echtpaar Radesteijn-Boender komt voor op de lidmatenlijst te Zuid-Beijerland uit 1687176. Op 2.10.1710 testeert Radesteijns weduwe, waarbij zij haar zoon Laurens tot voogd aanstelt over zijn meerderjarige broerder Cornelis daar deze ,,veeltijds door sware toevallen van sieckte werd bezocht, soodat hij niet in staat was zijn goederen of sich selfs te regeren”. Bij overlijden van Laurens zal de in Numanspolder wonende bouwman Cornelis Jacobsz Hoeckseweg voogd over deze Cornelis Andewegh zijnt77. Machteltje Boender werd 11.11.1710 begraven en haar zoon (wellicht Lauwrens) kreeg vervolgens 100 gld. boete omdat hij ook anderen dan erfgenamen op het begrafenismaal had getrakteerdt78. Uit haar boedel verkreeg de diakonie van Zuid-Beijerland op 24.4.1711 een schenkingr78.
+
Hierna worden de zwagers weer tot het Avondmaal toegelaten.
  
 +
== Bronnen en verantwoording==
  
 +
* Gens Nostra. Maandblad Der Nederlandse Genealogische Vereniging. Jaargang XLIV. Januari 1989 Nr. 1
 +
* [http://www.zuiderent.ch/ Genealogische pagina's] van Arnold Zuiderent, Steinhausen, Zwitserland.
  
 
[[Category:Inhoud]]
 
[[Category:Inhoud]]
 
[[Category:Familie]]
 
[[Category:Familie]]
−
[[Category:Under Construction]]
+
[[Category:To Check]]

Huidige versie van 15 apr 2017 om 18:56

Veel Andeweghs en nazaten zijn in de Dorpskerk van Barendrecht begraven; talloze grafzerken getuigen daarvan. De stoffelijke resten eronder zijn er niet meer; die zijn bij een restauratie ( 1960-1962) verzameld in een kist en begraven. De dorpskerk, ingewijd op 2 mei 1512, is het oudste rijksmonument van Barendrecht. Foto/afbeelding: Hart voor Barendrecht.
Afstamming: hoe de families in elkaar oplossen naar boven toe
Rijshouwer
van der Sijden
Andewegh
Besemer

Deze pagina beschrijft de voorouders van Grietje Andewegh (1633), dochter van Cornelis Laurisz. Andewegh (rond 1605). Zij is voorouder van Elizabeth Frederika (Bob) Ekker.

Door haar huwelijk met Pieter van der Sijden (1603) verdwijnt de achternaam Andewegh bij haar verdere nakomelingen.

Inhoud

[bewerken] Welvarende Barendrechtse boeren

De Andeweghs met hun oudst bekende voorvader Aert Jansz. (ca 1530/1535) zijn een aanzienlijk en welvarend boerengeslacht in Barendrecht en omstreken, waarvan takken in de 17e eeuw de namen Barendregt, Nieuwenboer, Verheul, Andewegh en van der Caa gaan voeren, tijdelijk of permanent.

Leden van deze familie komen voor onder de namen Andewegh, Aandewegh, Aendeweg, Aendewegh, Aenwegh, Aen de Wech, Aende Wech en Aen Wech, en vermoedelijk zijn er meer varianten.

Een aantal van deze families voert als wapen een dubbelkoppige adelaar, die ook door de familie Van Driel wordt gevoerd; mogelijk zijn de geslachten verder terug verwant.

[bewerken] Aert Jansz.(ca 1530/1535)

Grietgen Aertsdr. vermaakt 100 Carolusguldens aan de armen op haar sterfbed in 1610. Afgebeeld een zilveren Carolusgulden van na 1542. Foto/afbeelding: Numismatische Kring Brabant.

Aert Jansz. is geboren tussen 1530 en 1535. Hij huwt rond 1560 Grietgen Aertsdr., geboren rond 1532. Hun kinderen zijn:

  1. Lijntje Aertsdr. (overleden vóór 1607), huwt een andere voorvader Franck Gerrits de Vos (vóór 1574 - na 1652), boer te West-Barendrecht, penningmeester van Barendrecht en dijkheemraad van Ziedewij. Hun enige dochter Ariaentge (Adriana) Francksdr. de Vos huwt een andere voorvader Hendrick Adriaensz. Hoogendijk, en later als weduwe met een zoon van een andere voormoeder Maritge Pietersdr. Besemer (rond 1570, Ridderkerk - 1624, Oost-Barendrecht).
  2. Jan Aertsz. Barendregt (rond 1565 - rond 1651/52), landbouwer in Carnisse, huwt Maeijcken (Maertgen, Marijtgen) Pietersdr. Vanaf 1649 voeren hij en verdere nakomelingen de naam Barendregt. Jan Aertsz bekleedt geen openbare functies zoals zijn vermoedelijk jongere broer Lauris.
  3. Lauris Aertsz. (rond 1572 - 1651, Barendrecht), huwt Volckje Bastiaensdr. rond 1600.
Het graf van Grietgen Aertsdr., echtgenoot van Aert Jansz. met onherkenbaar wapen in de dorpskerk van Barendrecht.

Aert Jansz. overlijdt waarschijnlijk begin 1617; in elk geval vóór 11 mei van dat jaar; de kerkrekening over 1616/17 vermeldt dan: ontf(angen) t armgelt van Aert Janssen erfhuys. Hij moet redelijk oud zijn geworden; tussen de 81 en 87 jaren.

[bewerken] Gegoede landbouwer

Aert Jansz. is landbouwer, eerst in Carnisse en daarna in Barendrecht. Hij is gegoed in West-Barendrecht en aldaar hoog(dijk)heemraad van 1581 tot 1616.

Pas na 1561 komt zijn naam voor in de uit die jaren bewaard gebleven kohieren van de 10de penning, en is dan landbouwer in het Barendrechtse.

Het memorie boek der armen over de jaren 1592-1604 van de kerkelijke gemeente Barendrecht vermeldt:

Noch bij testamente aenden armen van Barendrecht gemaekt de somme van hondert Caroli gulden door Grietgen Aerts de huijsvrouwe van Aert Janssen daer sy op haer dootbedde lach sy is gestorven int iaer 1610”.

Latere kerkrekeningen maken nog melding van dit legaat, al wordt er dan wel gesproken dat dit zowel door Grietgen als door haar man aan de armen was vermaakt.

[bewerken] Grafschennis voor gelijkheid

Onder invloed van de Franse revolutie werden ook in Nederland graven, zoals die van de Andeweghs, doelwit van vandalisme. Dit onder het mom van vrijheid en gelijkheid, waarden die de Franse schilder Eugène Delacroix verbeeldde in de persoon van Marianne, het nationale symbool van Frankrijk. Detail van het doek De Vrijheid leidt het volk uit 1830.

Grietgen Aertsdr. overlijdt in 1610 in Barendrecht op een leeftijd van rond 78 jaren. Zij is in de dorpskerk van Barendrecht begraven onder een zerk met het opschrift:

HIER LEYT BEGRAVE GRIETGEN / AERTS DOCHTER DIE HUYSVROU / VAN AERT JANSZ ENDE SY IS / GESTORVE OPTEN 3 DECEMBER / ANNO 1610 OUT SIJNDE 78 IAER

Van het wapen op de zerk is helaas niets meer te onderscheiden. Het is vermoedelijk tijdens de Franse tijd in Nederland uitgekapt.

In de Franse tijd, ook Frans-Bataafse tijd genoemd (1795 tot 1813), werden adellijke en patricische uitingen, vooral wapens op graven en zerken doelwit van vandalisme. Ze waren onverenigbaar met het ideaal gelijkheid, een van de drie van de Franse Revolutie; Liberté, égalité, fraternité (Vrijheid, gelijkheid en broederschap).

[bewerken] Lauris Aertsz. (rond 1572)

Sebastiaen Louwensz. en Aeriaentie Leendertsdr. zijn begraven onder deze grafsteen in de Dorpskerk in Barendrecht. Zij zijn de ouders van Volckje Bastiaensdr., de echtgenote van Lauris Aertsz. Opschrift: HIER LEIT BEGRAUE SEBASTIAEN / LOVWENS Z DIJCKGRAUE VA- WESTBAERENDRECHT EN-CARNIS STERF DEN XXVC JULIUS AO LXXXIIII VDALEM GRAF. bron; Online Begraafplaatsen.

Lauris Aertsz., zoon van Aert Jansz. (ca 1530/1535) is geboren rond 1572. Hij huwt Volckje Bastiaensdr. rond 1600. Zij is mogelijk de dochter van Aeriaentie Leendertsdr. en Sebastiaen Louwensz, hoogheemraad van Barendrecht en dijkgraaf van West-Barendrecht en Carnisse. Hun kinderen zijn:

  1. Cornelis Laurisz. Andewegh (rond 1605 - 1650, Barendrecht), huwt Pietertje Cornelisdr. Andewegh.
  2. Lijntgen, gedoopt 1607.
  3. Bastiaen Laurisz. van (der) Caa (1610, Barendrecht - na 1670), landbouwer te Carnisse, heemraad van de Zuidpolder, dijkheemraad van het Buitenland en Binnenland van Barendrecht, huwt Annichgen Jansdr Pars.
  4. Grietge, gedoopt 1616.
  5. Maritge (Maeycken) Laurisdr. (1621 - 1681, Strijen), huwt Adriaen Andriesz. van der Wael alias Meerenburgh, landbouwer, heemraad van het Land van Esch en Oud Bonaventura, schepen, oud-raad, lid van de vierschaar van Strijen, diaconie-armmeester.
Grafzerk van Adriaen Andriesz. van der Wael (1619) in de Dorpskerk in Barendrecht. Hij is de echtgenoot van Maritge (Maeycken) Laurisdr., dochter van Lauris Aertsz. bron; Online Begraafplaatsen.

Lauris Aertsz. overlijdt in 1651 in Barendrecht op een leeftijd van rond 79 jaren. We komen Lauris voor de laatste maal in levenden lijve tegen in 1645, als hij in Dordrecht zijn dochter Mayken assisteert bij het opmaken van haar akte van huwelijkse voorwaarden.

Lauris is begraven in de dorpskerk van Barendrecht. Hoewel zijn grafplaat niet in de literatuur is beschreven, blijkt deze nog aanwezig te zijn. Het opschrift luidt:

HIER LEYT BEGRAVEN LAVRIS AERTSE IN SIN LEVN HOOCH LAACH HEEMRAET VAN BAREN DRECHT HY STERF DEN 4 MEI Ao. 1651 OVT 72 IAREN

Zijn vrouw blijft als weduwe in Carnisse wonen en overlijdt tussen 1661 en 1686.

[bewerken] Waarsman die zijn bezit uitbreidt

Lauris Aertsz. is waarsman (ook waardsman genoemd), een functie vergelijkbaar met 'secretaris-penningmeester en hoofd technische dienst' van een waterschap. Afbeelding; onderhoud aan een dijk 17e of 18e eeuw.

Lauris Aertsz. is landbouwer in Carnisse, gegoed in West-Barendrecht, waarsman, laagheemraad en later hoogheemraad van Barendrecht. Een waarsman (ook waardsman genoemd), was destijds een lid van een dijkbestuur of polderbestuur met een speciale functie, die zich het best laat omschrijven als 'secretaris-penningmeester en hoofd technische dienst' van wat tegenwoordig een waterschap genoemd zou worden.

De term kan ook staan voor het beroep van het bewaken van het vee op uiterwaarden in dienst van een grootgrondbezitter. Dit laatste is zeer waarschijnlijk hier niet van toepassing.

Lauris Aertsz. is een boer met veel grond; er zijn veel transacties bekend waaruit blijkt dat hij in de loop van zijn leven zijn grondbezit uitbreidt in West-Barendrecht en Carnisse:

  • In 1612 verkrijgt de in Barendrecht wonende Lauris Aertsz een perceel in het Nieuwe Bedijkte Land van Carnis, mogelijk de hofstede waar Lauris zijn boerenbedrijf op uitoefent. Het perceel is afkomstig van Jan Heijndricx uit Pernis. Ten oosten grenst het perceel aan land in gebruik door jonkheer Everardt van Doorns heer tot Liesse en Lauris Pieter Coornelisz. mogelijk de stiefvader van zijn vrouw.
  • Een akte uit 1622 noemt Lauris waarsman van Barendrecht. Hij verkrijgt dan ook een perceel aan de westzijde van zijn land.
  • In de loop van 1624 tot 1628 verkrijgt de dan in Carnis wonende Lauris van de familie Coorn uit Westmaas diverse stukken land die aan de zuidzijde grenzen aan zijn eigen land. Hij wordt dan onsen jegenwoordighen waersman genoemd.
  • Lauris wordt nog talrijke malen vermeld als belender van landerijen.
  • In 1632 koopt hij wederom stukken land in het Nieuwe Bedijkte Land van Carnis die grenzen aan de percelen die al zijn eigendom waren. Hij blijft uitbreiden;
  • In 1640 koopt hij grond in het Oude Land van OostBarendrech, en in 1643 grond in het Oude Land van Carnissz. Verkoopster is joffr. Antonette van Assendelft, vrouwe-douairière van Liessel, Deurne.

Na zijn dood verkoopt schepen Heijndrick Cornelisz Aende Wech (FAM?) in 1653 een perceel in het Oude Land van Carnis aan Volckxen Bastiaenen, weduwe en boedelhoudster van Lauris Aertsz.

[bewerken] Cornelis Laurisz. Andewegh (rond 1605)

Barendrecht, de habitat van veel Andeweghs en midden op de kaart, ligt ongeveer tussen Dordrecht en Rotterdam, welke laatste stad Dordrecht pas voorbij streeft in belang in de 17e eeuw met de opkomst van de VOC. Kaart uit de 16e eeuw van C. Sgrooten.

Cornelis Laurisz. Andewegh, zoon van Lauris Aertsz. (rond 1572), is geboren rond 1605 in West-Barendrecht. Hij huwt Pietertje Cornelisdr. Andewegh in 1630.

Zijn vrouw Pietertje is geboren in 1608 in Barendrecht, dochter van twee andere voorouders; Maritge Pietersdr. Besemer (rond 1570 - 1624) en Cornelis Adriaen Hendricxz Aen de Wech, heemraad van Oost-Barendrecht. Hun kinderen zijn:

  1. Maritge (Maria) Cornelisdr. Andewegh (1631 - vóór 1683), huwt Cornelis Iemensz. (Yemansz.) Lem, landbouwer in Numanspolder, schepen en heemraad van Numansdorp.
  2. Grietje Andewegh (1633, Barendrecht - 1716, Heinenoord), huwt 1) 1664 Pieter van der Sijden (1603), secretaris en penningmeester van Heinenoord, hoogdijkheemraad van de Somerlande, 2) rond 1670 Jacob Iemensz. (Yemansz.) Lem.
  3. Lijntge Cornelisdr. Andewegh (1635 - 1698), huwt Adriaen Gerritsz. van (der) Vlieth, landbouwer onder Carnis, later onder Oost-Barendrecht, dijkheemraad van het Binnenland van Barendrecht, schepen van Oost-Barendrecht.
  4. Adriaentge Cornelisdr. Andewegh (1636 - tussen 1696 en 1710), huwt Pieter Cornelisz. Boender.
  5. Cornelis Cornelisz. Andewegh. Cornelis Cornelisz. (rond 1638), landbouwer in Carnisse en Oost-Barendrecht, hoogdijkheemraad, dijkheemraad in Barendrecht en Carnisse, huwt 1) Margarita Hendricksdr. Hoogendijk, dochter van een andere voorvader Hendrick Adriaensz. Hoogendijk, huwt 2) Lijntje Bastiaensdr. van der Caa.
  6. Aert Cornelisz. Andewegh (rond 1640, Barendrecht - vóór 1683), landbouwer onder Zuid-Beijerland, huwt Machteltje Cornelisdr. Boender.
Het graf van Cornelis Laurisz. Andewegh in de dorpskerk van Barendrecht.

Cornelis Laurisz. neemt de familienaam Andewegh over van zijn vrouw en geeft die door aan zijn nageslacht. Het is verwarrend dat zijn vrouw Pietertje Andewegh zelf echter ook de naam Besemer van haar vader hanteert.

Cornelis overlijdt in 1650 in Barendrecht op een leeftijd van 45 jaren. Hij wordt begraven in de dorpskerk van Barendrecht onder een zerk die een wapen voert met een dubbelkoppige adelaar; hij behoudt kennelijk het wapen van zijn vaders geslacht. Het grafschrift luidt:

HIER LEYT BEGRAVEN / CORNELIS LAUWERYSZ / ENDE IS GESTORVEN / OP DEN 28 JULY OUDT / SYNDE 45 JAREN ENDE / IS BEGRAVEN OP DEN / 1 AUGUSTI ANNO 1650

Vijf jaar later (1655) hertrouwt zijn vrouw Pietertje Cornelisdr. met Maerten Vrancke de Vos, zoon van Franck Gerritsz, landbouwer, penningmeester van Barendrecht, dijkheemraad van de Ziedewij, en Meynske Dammis. Pietertje overlijdt ergens na 1685 op een leeftijd van meer dan 76 jaren.

[bewerken] Cornelis liquideert

Cornelis Laurisz. Andewegh is landbouwer, schepen van Oost-Barendrecht in 1649 en 1650. Terwijl zijn vader grondgebied vergaarde, lijkt het erop dat zijn oudste zoon alleen bezittingen liquideert:

  • In 1634 verkoopt Cornelis grond in het Ridderkerkse aan Adriaen Gleijnentt.
  • Met zijn zwager Willem Coornelisz Besemer verkoopt Cornelis in 1641 een aanwas buiten de nieuwendijck van Oost-Barendrecht aan de Enkhuizense koopman Jacob Muenm.
Het graf van Margarita Hendricksdr. Hoogendijk in de dorpskerk van Barendrecht. Zij is de 1e vrouw van Cornelis Cornelisz. Andewegh. Cornelis Cornelisz. en dochter van voorvader Hendrick Adriaensz. Hoogendijk (1598)

Mogelijk zijn er financiele perikelen, want na Cornelis' dood wordt er ook grond verkocht en is er sprake van schuldenaarschap:

  • Weduwe Pietertje en haar broer Heijnderick Cornelisz Aende Wech, tevens voogd van haar kinderen, verkopen in 1651 grond in het Buitenland van Oost-Barendrecht aan Didderick Dammert uit Dordrecht.
  • In 1656 verklaart ze, samen met haar nieuwe echtgenoot Maerten Francken, nog 2000 car gld. schuldig te zijn aan de genoemde Dammert uit Dordrecht. Zijn stellen weiland in het Oude Land van Oost-Barendrecht als zekerheid.
  • In 1684 verkoopt zij, voor de tweede maal weduwe geworden, voor 450 gld. land in het Binnenland van Oost-Barendrecht aan Hendrick Coopmans uit Dordrecht.
  • In 1685 verkoopt ze voor 4591 gld een boerderij met 6 mr. 240 r. bouw- en weiland in het Oude Land van Oost-Barendrecht, aan de oostzijde belend aan den Barendregsen binnenwegh.

[bewerken] Zoon Cornelis (ca. 1638)

Cornelis, de gelijknamige zoon van Cornelis Laurisz., is vermoedelijk de onmiddellijke opvolger van Hendrick Cornelisz Aenwegh (Andewegh) als penningmeester van Oost- en West- Barendrecht en Carnisse; een functie die hij 40 jaar lang zal vervullen. Zijn voorganger is zijn oom (broer van zijn moeder) en tevens stiefschoonvader.

Zijn eerste vrouw Margarita Hendricksdr. Hoogendijk is dochter van een andere voorvader Hendrick Adriaensz. Hoogendijk (1598). Zij is in de dorpskerk van Barendrecht begraven onder een zerk met twee wapens: een mansschild met een dubbelkoppige adelaar, en een vrouwsschild met 3 papegaaien (2-1) helmteken: een dubbelkoppige adelaar. Het opschrift luidt:

HIER LEYT BEGRAVEN MARGARITA HENDRICKX
HOOGENDIJCK IN HAER LEVEN GEWEEST HEBBENDE
HUYSVROU VAN CORNELIS CORNELISSE
ANWEGH IS GESTORVEN DEN 27EN AUGUSTUS
ANNO JAER 1680 OUT SYNDE 48 IAREN


Ook van Cornelis' tweede vrouw is in de dorpskerk te Barendrecht een zerk bewaard gebleven:

24 JAN. 1696 LIJNTJE VAN DE CA, DE HUISVROUW VAN CORNELIS ANDEWEG, OUT SIJNDE 59 JAREN

Cornelis overleeft zijn beide vrouwen en wordt in de dorpskerk van Barendrecht begraven. Zijn zerk vermeldt een leeftijd van 73. Dit strookt niet met zijn vermoedelijke geboortejaar 1638 en een leeftijd van 71 jaren bij overlijden. Het opschrift van de zerk luidt:

HIER LEIT BEGRAVE CORNELIS CORNELISSE AENDEWEG, PENNINGMEESTER VAN ‘T OUDE BINNEN EN BUITENLANT VAN OOST EN WEST BARENDRECHT EN CARNISSE, EN IS GESTORVEN DEN 7EN NOVEMBER 1709 OUT SIJNDE 73 JAAR

Cornelis is in de dorpskerk van Barendrecht begraven onder een zerk. De leeftijd van 73 klopt echter niet met zijn vermoedelijke geboortejaar 1638, waarbij hij op ca. 71 jarige leeftijd zou zijn gestorven. Het opschrift luidt:

HIER LEIT BEGRAVE CORNELIS CORNELISSE AENDEWEG, PENNINGMEESTER VAN ‘T OUDE BINNEN EN BUITENLANT VAN OOST EN WEST BARENDRECHT EN CARNISSE, EN IS GESTORVEN DEN 7EN NOVEMBER 1709 OUT SIJNDE 73 JAAR

[bewerken] Tranen van berouw en blijtschap in de ogen

Cornelis Andewegh en zijn zwager Adriaen van der Vlieth hebben drie jaar onmin, maar verzoenen zich na tussenkomst van de predikant. Misschien hielp het dat ze dan dan weer toegelaten werden tot het Heilig Avondmaal. Interieur Dorpskerk Barendrecht. Foto/afbeelding: Lakerveld Noordeloos.

Cornelis heeft een aantal malen van doen met de plaatselijke kerkenraad, het bestuur van de Barendrechtse protestantse kerkelijke gemeente. Men zijn nicht Harreweijer, wellicht een dochter van zijn schoonzuster Hildegonda Herweijer geb. Hoogendijck, maken zij in 1685 aan de kerkeraad van Barendrecht bekend:

(...) van meeninge zijn aen den armen op te leggen sekere hondert guldens, die Arij Antonisse en Marijtein Ariens den armen gemaeckt hebben.

In 1686 zijn Cornelis Andewegh en zijn zwager Adriaen van der Vlieth (gehuwd met Lijntge Cornelisdr. Andewegh) in een hevige ruzie gewikkeld, waarover een kerkeraadsvergadering wordt gehouden. De notulen vermelden dat de zwagers zich dienen te verzoenen.

Van der Vlieth wil wel maar Andewegh is hiertoe niet genegen. Zij worden van het Heilig Avondmaal uitgesloten en leggen pas in april 1689 hun geschillen bij. Daarvoor zijn ze aangesproken door de predikant van Barendrecht in bijzijn van ouderling Heijndrick Arientse Outraet en Aert Bastiaense van der Ca:

(...) op het alderferienste aengesproken gelijck voor desen meermael geschiet was, en overtuijght, dat het eenmael tijt was, om af te staen van twistinge en oneenigheden, en met den anderen sich te versoenen en vereenigen, waer op t Godt de Heere belieft heeft, wederzijts herten sodanige te raecken, dat sij malkander den hant van Broederschap hebben toegereijckt,
... en belooft met tranen van berouw en blijtschap in de ogen, en het herte, met den anderen in Broederlijcke liefde te sullen leven, vergevende uijt grond haeren herten malkanderen, dat den een den ander mogte hebben nagesproken”

Hierna worden de zwagers weer tot het Avondmaal toegelaten.

[bewerken] Bronnen en verantwoording

  • Gens Nostra. Maandblad Der Nederlandse Genealogische Vereniging. Jaargang XLIV. Januari 1989 Nr. 1
  • Genealogische pagina's van Arnold Zuiderent, Steinhausen, Zwitserland.
Overgenomen van "http://gallusmagnus.nl/index.php?title=Andewegh,_Familie&oldid=45989"
Persoonlijke instellingen
Naamruimten
Varianten
Handelingen
Navigatie
Hulpmiddelen