Baerle van, Familie
(→Caspar van Baerle de Oudere) |
(→Caspar van Baerle de Oudere) |
||
| Regel 33: | Regel 33: | ||
: ''Hij was de oudste van de vijf zoons van Lambert van Baerle, die veertig jaar lang griffier van de stad Antwerpen was geweest. In dit ambt was Caspar zijn vader opgevolgd, doch bij de furie van Parma in 1585 verloor hij zijn betrekking. In augustus van het volgende jaar trok hij naar Leiden, waar hij een plaats als notaris ambieerde, die hij niet kreeg, zodat hij zich twee jaar later met het Bommelse rectoraat tevreden moest stellen. Een geboren onderwijsman was hij niet, al toonde hij een trek tot geleerdheid. | : ''Hij was de oudste van de vijf zoons van Lambert van Baerle, die veertig jaar lang griffier van de stad Antwerpen was geweest. In dit ambt was Caspar zijn vader opgevolgd, doch bij de furie van Parma in 1585 verloor hij zijn betrekking. In augustus van het volgende jaar trok hij naar Leiden, waar hij een plaats als notaris ambieerde, die hij niet kreeg, zodat hij zich twee jaar later met het Bommelse rectoraat tevreden moest stellen. Een geboren onderwijsman was hij niet, al toonde hij een trek tot geleerdheid. | ||
| + | |||
: ''Wat hij de kinderen liet zingen op Sint Maartensdag, is nogal moeilijk in elkaar geknutseld. Helaas ontbreekt in het handschrift van de Utrechtse universiteitsbibliotheek het katern, waarin hij dichterlijk gereageerd zal hebben op de verrassing van Breda. Bij een bezoek van Maurits aan Zaltbommel werd de rector voorgesteld aan Zijne Excellentie, die hem voor zijn propagandalyriek liet belonen. | : ''Wat hij de kinderen liet zingen op Sint Maartensdag, is nogal moeilijk in elkaar geknutseld. Helaas ontbreekt in het handschrift van de Utrechtse universiteitsbibliotheek het katern, waarin hij dichterlijk gereageerd zal hebben op de verrassing van Breda. Bij een bezoek van Maurits aan Zaltbommel werd de rector voorgesteld aan Zijne Excellentie, die hem voor zijn propagandalyriek liet belonen. | ||
Versie van 13 sep 2015 om 18:02
| UNDER CONSTRUCTION
Inderdaad: flarden tekst en ontbrekende passages. Er wordt aan gewerkt. Keer terug naar de Hoofdpagina en kom later graag eens terug! |
Inhoud |
Lambertus van Baerle
Het is onbekend wanneer Lambertus van Baerle geboren is, vermoedelijk tussen 1528 en 1548. Ook zijn vrouw is onbekend. Hij is, net zoals zijn zoon later, griffier van Antwerpen. Zijn zoon is
|
Caspar van Baerle de Oudere
Caspar van Baerle de Oudere is de zoon van Lambertus van Baerle, vermoedelijk geboren tussen 1556 en 1566. Hij huwt Cornelia Eerdewijns. Hun zoon is
|
Caspar van Baerle de Oudere is griffier van Antwerpen, daarmee opvolger van zijn vader Lambertus, tot de val van Antwerpen in 1585. Als deze stad door de hertog van Parma wordt ingenomen, vertrekt het gezin naar Zaltbommel. Zoon Caspar is dan één jaar oud. Caspar van Baerle de Oudere is later rector van de Latijnse school in Zaltbommel. Hij overlijdt in 1595. Zijn vrouw Cornelia Eerdewijns sterft als weduwe in Bremen.
Caspar de Oudere is blijkbaar ook een dichter, en zal wellicht het zaadje gepland hebben bij zijn zoon Caspar. In het Jaarboek De Oranjeboom nr 10 uit 1957 publiceert Anton van Duinkerken het artikel Het Turfschip van Breda als poëtisch motief. Hij beschrijft hoe de list met het Turfschip waarmee Breda ingenomen werd in 1590, een pakkend motief werd voor de vaderlandse dichtkunst. Een citaat daaruit:
- Een van de weinigen, die in 1590 voldoende smaak en ontwikkeling, tijd en belangstelling bezaten om iets behoorlijks af te leveren, was de vader van Caspar van Baerle, zelf ook Caspar geheten en sedert 1588 rector van de Latijnse school te ZaItbommel, waar hij de jeugd bij feestelijke gelegenheden zijn eigen gedichten in latijn en Nederduits op straat liet zingen om haar tegelijk met vaderlandse gevoelens ook talenkennis eigen te maken.
- Hij was de oudste van de vijf zoons van Lambert van Baerle, die veertig jaar lang griffier van de stad Antwerpen was geweest. In dit ambt was Caspar zijn vader opgevolgd, doch bij de furie van Parma in 1585 verloor hij zijn betrekking. In augustus van het volgende jaar trok hij naar Leiden, waar hij een plaats als notaris ambieerde, die hij niet kreeg, zodat hij zich twee jaar later met het Bommelse rectoraat tevreden moest stellen. Een geboren onderwijsman was hij niet, al toonde hij een trek tot geleerdheid.
- Wat hij de kinderen liet zingen op Sint Maartensdag, is nogal moeilijk in elkaar geknutseld. Helaas ontbreekt in het handschrift van de Utrechtse universiteitsbibliotheek het katern, waarin hij dichterlijk gereageerd zal hebben op de verrassing van Breda. Bij een bezoek van Maurits aan Zaltbommel werd de rector voorgesteld aan Zijne Excellentie, die hem voor zijn propagandalyriek liet belonen.
Caspar van Baerle (1584)
Caspar van Baerle, ook gespeld Kaspar, is geboren in 1584 in Antwerpen, zoon van Caspar van Baerle de Oudere en Cornelia Eerdewijns. Hij is bekend als Zuid-Nederlands predikant, schrijver en dichter, die vooral in het Latijn schreef. Hij verandert zijn naam in de gelatiniseerde vorm Casparus Barlaeus, onder welke naam hij net zo bekend is.
Caspar huwt Barbara Sayon in 1610, dochter van Anthony Sayon en Josina Evagers. Hun dochter is:
|
Caspar van Baerle overlijdt in 1648 op een leeftijd van 64 jaar, zijn vrouw 13 jaar eerder in 1635.
Caspar van Baerle was een Zuid-Nederlandse humanist, theoloog, dichter en historicus. Hij was begaafd op diverse terreinen, zoals wel vaker het geval bij grote geesten uit de Renaissance; de menselijke rede en individueel kunstenaarschap worden ontdekt en komen tot wasdom.
Zijn leven en werken worden uitgebreid elders beschreven, zoals op wikipedia, in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren, bij de Universiteit Leiden en in het Biografisch Portaal van Nederland. Daarom wordt summier ingegaan op zijn professionele leven, en meer ingezoomd op de menselijk kant van Caspar van Baerle en zijn familie.
Na begonnen te zijn als predikant op het eiland Goeree-Overflakkee, gaat hij naar Leiden om hoogleraar logica te worden. Na zijn ontslag vanwege sympathie voor de remonstranten, geeft hij privélessen en schrijft gedichten. Hij zit niet stil; hij promoveert tot doctor en blijft wijsbegeerte onderwijzen. In 1631 wordt hij hoogleraar in de wijsbegeerte en welsprekendheid en beoefent de redenaarskunst in het Latijn. Zijn poëzie-werken, in het bijzonder de Latijnse, stonden hoog aangeschreven. Daarnaast schrijft hij verhandelingen, doet vertalingen, en legt een belangrijke verzameling aan van kaarten van Brazilië. Hij onthaald Maria de Medici bij haar bezoek aan Amsterdam met een toespraak, en opent Athenaeum Illustre, de voorloper van de Universiteit van Amsterdam, met een rede getiteld "Mercator sapiens" (de wijze koopman), die ging over de relatie tussen wetenschap en koopmanschap.
Van Baerle was lid van de Muiderkring. Hij was zeer bevriend met P.C. Hooft. Men denkt dat deze vriendschap bekoelde en Barlaeus leed aan ernstige depressies en waanbeelden.
Het vermoeden bestaat dat hij zelfmoord pleegde door in een put te springen, omdat hij dacht dat hij van stro was, en in brand stond. Barlaeus werd begraven in de Nieuwe Kerk op de Dam in Amsterdam. Het grafschrift werd geschreven door Joost van den Vondel.
Als weduwnaar van Barbara Sayon, die in 1635 overleed, maakt hij jarenlang het hof aan Tesselschade, die toen weduwe was. Hooft noemde hem in dit verband de „vrijer om den deun, oft om welstaens wil"
Het overzicht I V vertoont de kwartieren van Cornelia Brandt (nr. 263 = 615) en het overzicht V haar verwantschap met de in de 18de eeuw niet onbekende dichteres Lucretia Wilhelmina van Merken (1721—1789), op wie de litteraire gaven van haar voorvaders Brandt en Barlaeus kennelijk waren vererfd.
