Swertz-Verlinden

Uit FamilieWiki
Versie door Thomas (Overleg | bijdragen) op 19 jan 2018 om 16:59
Ga naar: navigatie, zoeken
Over Jans enige en jongere broer die altijd al politieman wilde worden. Hij klimt op in het Utrechtse politieapparaat en wordt hoofdinspecteur.


Carel Swertz op 16-jarige leeftijd. Foto 26 januari 1916, privé-archief C. F. A. Swertz, Bennekom.
Op achttienjarige leeftijd wordt Carel Swertz volontair bij de gemeentepolitie Breda; het begin van een loopbaan in het politieapparaat, privé-archief C. F. A. Swertz, Bennekom.

Inhoud

Jans jongere broer

Jan Swertz had één broer, de twee jaar jongere Johan Carel Maria (Carel) Swertz. Hij werd geboren in 1899 in Utrecht. Hun ouders zijn Johannes Fredericus Augustus (Frits) Swertz en Catharina Paulina (Cato) Armee. Ondanks zijn eerste voornaam Johan wordt hij Carel genoemd; zijn broer had doopnaam Joannes en werd Jan genoemd.

Van zijn vaders kant zijn er veel winkeliers en koopmannen met oorsprong in Limburg die op de pagina Swertz, Familie beschreven worden. Van zijn moeders kant zijn er de families Armee, Cohu en de Brieder. Carel Swertz (1932), de derde zoon van zijn gelijknamige vader Carel Swertz, heeft aan deze pagina uitgebreid meegewerkt.

In 1925 trouwt Carel Swertz met Francina Maria Rumolda Johanna Verlinden, geboren in 1903 in Utrecht. Samen krijgen ze vijf kinderen:

  1. Joannes Carel Franciscus (Jan) Swertz (1926, Utrecht - 2004, Kinshasa/Congo), geestelijke en missionaris.
  2. Rumoldus Johannes Maria (Ruud) Swertz (1929, Utrecht - 2011, Oegstgeest), gehuwd met Elisabeth Maria Röst.
  3. Carel Franciscus Aloysius Swertz (1932, Utrecht), gehuwd met Adriana van Dam.
  4. Johanna Henriëtte Maria (Joke) Swertz (1936, Utrecht), ongehuwd.
  5. Andreas Johannes Jozef Maria (André) Swertz (1947, Utrecht), tweemaal gehuwd; 1) Marianne Jacoba van Wijchgel en 2) Anita Elsa Marjolein van Laere.

Carel Swertz overlijdt jong in 1962 in Utrecht, enkele jaren na zijn pensionering, op een leeftijd van 62 jaren. Zijn vrouw Francina Maria Rumolda Johanna overlijdt in 1972 in Utrecht op een leeftijd van 68 jaren.

Fransje Verlinden

Carel Swertz en zijn toekomstige echtgenote Fransje Verlinden leren elkaar tijdens een kerkelijke fancy fair kennen. Fransje is gekleed als Japanse Geisha en maakt een grote indruk op Carel. De ouderlijke woonhuizen liggen op enkele honderden meters van elkaar in het oudste gebied van de stad Utrecht, rondom het stadhuis.

tekst, privé-archief C. F. A. Swertz, Bennekom.

Fransje blijkt een toegewijde leerlinge te zijn. Blijkens haar rapport uit de negende klas, november/januari 1918/19 krijgt zij voor vlijt een tien en is de beste van de klas; ze behaalt het hoogst mogelijke aantal punten: 154,5.

De ouders van Fransje Swertz-Verlinden waren Rumondus (Rum) Josephus Franciscus Maria Verlinden (8 september 1876, Utrecht - 3 maart 1965, Utrecht), en Anna Maria Hendrika van Rossum (28 juli 1870, Vianen - 18 april 1950, Utrecht). Fransje had alleen één oudere zus.

Rum verhuist de keizer

tekst, privé-archief C. F. A. Swertz, Bennekom.

Op 14 januari 1874 richt Fransjes grootvader J.F.C.A. Verlinden het verhuisbedrijf Verlinden op. Blijkens het adresboek 1883/1884 handelt het bedrijf onder de naam Fa F. Verlinden Utrecht-Zeist, expediteur binnen- en buitenland. Het krijgt al vroeg een telefoonaansluiting onder nr 247. De eerste verhuiswagen wordt in 1893 getrokken door paarden.

Op 1 oktober 1910 treedt de vader van Fransje, Rum genoemd, toe tot de firma. Hij maakt het bedrijf groter en gaat met zijn tijd mee. ln 1924 wordt de eerste automobiel-meubelwagen met aanhanger in gebruik genomen. Het bedrijf heeft in Utrecht een grote meubelopslagplaats aan het Merwedekanaal en elders een stalling voor wagens en paarden.

Ex-keizer Wilhelm II poseert in burgerkleding in zijn verbanningsoord Doorn (september 1933). Bron: Wikimedia Commons.
De gouden dasspeld in de vorm van een W die keizer Wilhelm II aan Rum schenkt. Privé-archief C. F. A. Swertz, Bennekom.

Kennelijk is het een gerenommeerd bedrijf; in 1919 verzorgt het de verhuizing van de inboedel van de uit Duitsland verdreven Duitse Keizer Wilhelm ll naar zijn verblijf in Doorn. Daar handhaaft Wilhelm II zijn vorstelijke status. Hij schenkt Rum een grote gouden dasspeld in de vorm van een W. "Huis Doorn" is nu een museum met o.m. herinneringen aan -en meubilair van- de voormalige keizer.

Tijdens de TweedeWereldoorlog smokkelt Rum een joods gezin in een verhuistransport naar Zwitserland. Het zit verstopt in een kleine ruimte tussen het meubilair. Het gezin is zo dankbaar Nederland ontvlucht te zijn, dat het de vlucht in de publiciteit brengt. Het gevolg is dat Rum direct na terugkeer in Utrecht wordt gearresteerd. Hij wordt geruime tijd in Kamp Vught opgesloten en komt pas na een proces en betaling van een grote boete vrij.

Carels politieloopbaan

tekst, privé-archief C. F. A. Swertz, Bennekom.
De penning van Carel Swertz met opschrift Inspecteur van Politie der Gemeente Utrecht, privé-archief C. F. A. Swertz, Bennekom.
tekst, privé-archief C. F. A. Swertz, Bennekom.

Als jongen wordt Carel Swertz gegrepen door het politievak. ln zijn jeugd logeert hij nogal eens in Breda. Meestal is hij dan in het perceel nabij het huis van zijn gastgezin: het politiebureau, dat hem boeit. De sfeer van een levend vak maakt indruk op hem. Veel afwisseling, veel contact met mensen. De jongen wist wat hij wilde worden en hij werd het.

ln Breda wordt hij op 12 november 1917 aangesteld als volontair bij de Gemeentepolitie. Na zijn militaire dienst en het behalen van het diploma adjunct-inspecteur van politie treedt hij op 1 oktober 1921 in dienst bij de Gemeentepolitie Utrecht, zijn geboorte- en woonplaats.

Het hoofdbureau was toen aan de Ganzenmarkt gevestigd. Er was omstreeks 300 man personeel dat nog in twee ploegen - elk twaalf uur - werkte. De zondag was altijd een 24-urige(!) werkdag, omdat men anders niet kon wisselen van dag- en nachtdienst... Maar de adjunct-inspecteur kon zijn loopbaan beginnen in een drieploegenstelsel.

Carel Swertz doorloopt een mooie loopbaan. Enkele tussenliggende punten uit zijn carrière: 1929 werkzaam bij de recherche; verbonden aan de politieopleidingsschool voor politie te Utrecht; chef economische recherche; 1948 hoofdinspecteur van politie; 1952 chef staf van de geüniformeerde politie; 1958 na ziekte-afwezigheid hoofd administratieve politie en later toegevoegd aan de hoofdcommissaris, belast met speciale diensten. In het politiecorps is hij zeer bemind. Daarin lijkt hij op zijn broer Jan, die in zijn ziekenhuispraktijk op handen werd gedragen.

Bij zijn pensionering verschijnt een amusant levensverhaal in het Utrechts Nieuwsblad (15 oktober 1959) met de kop J. C. M. Swertz duikt in Utrechts verleden. Politieman gekenmerkt door opgewektheid en zin voor humor. Het artikel schetst een mooi binnenkijkje in zijn carrière. Dit artikel is hierbij afgedrukt.

Artikel van 15 oktober 1959 uit het Utrechts Nieuwsblad; Een hoofdinspecteur met pensioen. Een deel van de tekst van dit artikel staat in deze paragraaf.

Fotogalerij Carel Swertz

Persoonlijke instellingen
Naamruimten
Varianten
Handelingen
Navigatie
Hulpmiddelen