Peeters, Familie

Uit FamilieWiki
Versie door Thomas (Overleg | bijdragen) op 10 sep 2017 om 12:01
Ga naar: navigatie, zoeken
.
> > > UNDER CONSTRUCTION < < <
.
Afstamming: hoe de families in elkaar oplossen naar boven toe
De Haan-Swertz
De Haan-Waterreus
De Haan-Peeters
de Haan Peeters

Deze pagina beschrijft de voorouders van Maria Martina Peeters (1862), dochter van Peter Arnoldus Peeters (1803). Zij is voorouder van Marcus Jacobus Caspar Maria (Max) de Haan (1920). Door haar huwelijk met Caspar Franciscus (Cas V) de Haan (1851) verdwijnt de achternaam Peeters bij haar verdere nakomelingen.

Inhoud

Teuten uit de Kempen

Deel van het schilderij de marskramer van Jheronimus Bosch, ca. 1493 of later. Vroege teuten waren ook marskramers. Museum Boijmans Van Beuningen. Bron Google Cultural Institute

Onder de vroege leden van de familie Peeters, steevast met hun wortels in Luyksgestel, vinden we veel teuten.

Teuten waren reizende kooplieden, die handel dreven in koperwaren, menselijk haar, textiel, huiden of bloedzuigers. Terwijl de eerste teuten te voet als marskramers van boerderij naar boerderij trokken, organiseerden latere teuten zich in complexe compagnieverbanden. Ze werkten met vennootschappen om handelsrisico's te beperken, de toelatingsvoorwaarden waren scherp en duidelijk omschreven, en men moest van goed gedrag zijn.

Aanvullen vermogend ca pc Unilever

Luyksgestel, de bakermat van de Peetersen, is een Noord-Brabantse dorp onder Eindhoven in de grensstreek met België. Het ligt in het hart van de Kempen, een zanderige streek met veel heide, eikenbos en vennen, half in Nederland en half in België. Luyksgestel behoorde nooit tot de Republiek der Verenigde Nederlanden. Het dorp was een enclave binnen de Meierij van 's-Hertogenbosch die deel uitmaakte van het prinsbisdom Luik, waar het dorp zijn naam aan dankt.

De Luyksgestelse teuten, waaronder leden van de familie Peeters, waren vooral koperteuten. Ze hielden zich bezig met handel in koperwaren, zoals potten, pannen, keukengerei, sloten en soms zelfs vuurwapens, en herstelden ze. De koperteuten, ook wel ketellappers of goorteuten genoemd, vormden ongeveer de helft van alle Teuten en handelden vooral met Denemarken.

Bij de latere Peetersen REF zien we ook haarteuten, een goed voorbeeld van het inspelen op de wisselende economische vraag. Toen Lodewijk XIV van Frankrijk een pruik begon te dragen, ontstond er een nieuwe modegril, namelijk het dragen van een pruik. Deze teuten maakten daar handig gebruik van en kochten het haar van jonge boerendochters op om het aan pruikenmakers in de steden te verkopen.

Arnoldus Johannes Peeters (vóór 1718)

Huwelijksinschrijving van Arnoldus Johannes Peeters en Dimpna Melskens,hier gespeld als Digna uit 1736, Luyksgestel. Joannes Rombauts en Wilhelmus Damen uit andere bekende en geparenteerde teutenfamilies zijn getuigen.

Arnoldus Johannes Peeters is geboren vóór 1718. Hij huwt Dimpna Melskens (ook voorkomend als Dijmphna en Digna) in 1736 in Luyksgestel. Dimpna is geboren in 1717 te Luyksgestel, dochter van Joannes Melskens en Catharina Damen. Arnoldus en Dimpna krijgen 5 kinderen, allen geboren in Luyksgestel, waarvan de tweede Cornelius (1742) vroeg overlijdt. Een later kind krijgt dezelfde naam. De kinderen die de volwassenheid bereiken:

  1. Joannes Peeters (1740), huwt Elisabeth Schoenmakers in 1777 in Luyksgestel, verkrijgt dispensatie wegens 3e en 4e graads bloedverwantschap.
  2. Petrus Peeters (1752),
  3. Cornelius Arnoldus (Cornelis) Peeters (1754 - 1822), huwt Maria Cornelia van der Sterren.
  4. Elisabeth Peeters (1757),

Dimpna Melskens overlijdt 40 jaar oud (1758), een jaar na haar laatste levendgebaard kind; mogelijk is zij in het kraambed gestorven bij een nieuwe bevalling. Arnoldus Johannes Peeters overlijdt in 1766 in Luyksgestel op een leeftijd van meer dan 48 jaren.

Achterkleinzoon Peter Peeters naar Amerika

In de 19e eeuw emigreren, in navolging van vele andere Nederlanders, ook inwoners van de streek Kempen naar de Verenigde Staten om een nieuw bestaan op te bouwen. In de archieven vinden we over de periode 1847-1877 twaalf landverhuizers; elf uit Bergeijk (in 1857) en één uit Luyksgestel (in 1848): Peter Peeters.

Peter Peeters gaat als 26-jarige handelsman naar Amerika. Hij is kleinzoon van Joannes Peeters (1740) via zijn zoon Peter Peeters Janszoon (1785). Hij is kennelijk avontuurlijk ingesteld en gaat zonder duidelijk doel reizen. Over zijn vertrek is genoteerd;

wegens uitoefening van eenige hem zelfs onbekende handel. (...) Deze persoon heeft in Duitschland eenen handel in koper uitgeoefend, van waar hij zonder zijne betrekkingen alhier te bezoeken, is vertrokken.

Het ziet ernaar uit dat hij dus ook een koperteut was. In 1866 woont hij in Cincinnati in de staat Ohio. In 1869, wanneer de erfgoederen van zijn ouders worden verkocht, blijkt dat hij in Rochester overleden is, vermoedelijk ook in Ohio, niet de bekendere stad met die naam in de staat New York. Hij laat een vrouw (Maria Catharina) en twee nog minderjarige kinderen (Hendrik en Maria) achter.

Cornelius Arnoldus Peeters (1754)

Inschrijving van de doop van Cornelius Peeters, 1754, Luyksgestel. Jacobus Janssen, Theodorus Melskens en Helena Schoenmakers uit andere bekende en geparenteerde teutenfamilies zijn getuigen.

Cornelius Arnoldus Peeters, verder Cornelis genoemd, is geboren in 1754 in Luyksgestel. Hij is de zoon van Arnoldus Johannes Peeters (vóór 1718) en Dimpna Melskens. Cornelis huwt Maria Cornelia van der Sterren in 1802 in Luyksgestel. Maria Cornelia is geboren in 1770 in Luyksgestel, dochter van Petrus van der Sterren en Henrica Meijs.

Van hun vier kinderen sterft Maria Dijmpna (1805) vermoedelijk als kind; een later kind krijgt dezelfde naam . Allen zijn in Luyksgestel geboren.

  1. Peter Arnoldus Peeters (1803 - 1879), huwt Maria Martina Schoenmakers.
  2. Maria Dijmpna Peeters (1808), huwt in 1840 Johannes Rombouts (1803)
  3. Hendrica (Henriette) Peeters (1811), huwt Adrianus Hoex (1810)

Cornelis Peeters overlijdt in 1822 in Luyksgestel op een leeftijd van 68 jaren, zijn vrouw in 1832, ook in Luyksgestel, op een leeftijd van 63 jaren.

Peter Arnoldus Peeters (1803)

Peter Arnoldus Peeters is geboren in 1803 in Luyksgestel, zoon van Cornelius Arnoldus Peeters (1754) en Maria Cornelia van der Sterren. Hij huwt Maria Martina Schoenmakers (Schoenmaekers) in 1850 in Luyksgestel. Hij is al 46 jaar oud; zij bijna 19 jaar.

Maria Martina is geboren in 1831 in Luyksgestel, dochter van Joannes Baptist Schoenmakers (Schoenmaekers) en Catharina Elisabeth (Catariena Elisabeta) Ververs. Haar vader en moeder staan beschreven als koopman respectievelijk landbouwster.

Maria Martina Schoenmakers en Peter Arnoldus Peeters krijgen 9 kinderen, waarvan Maria (1861) ongeveer 2 maanden na haar geboorte overlijdt. Alle kinderen zijn in Luyksgestel geboren:

  1. Johannes Cornelis Peeters (1851- 1919), leerlooier, koopman en sigarenfabrikant, huwt Gerdina van Nuijs, geboren 1850. Hun kind A. J. wordt priester
  2. Maria Catharina Peeters (1852- 1926), huwt Johannes Antonius Verhoeven, klerk der Secretarie/burgemeester
  3. Elisabeth (Liza) Peeters (1854 - 1941), huwt Johannes Rombauts (1842), koopman.
  4. Petrus Johannes Peeters (1856 - 1917), koopman en sigarenfabrikant, huwt Elisa Maria Anna Maas in 1897 in Valkenswaard.
  5. Arnoldina Maria Peeters (1859 - 1939), huwt Wilhelmus Melskens, koopman. Ze zijn beiden bierbrouwer, zij is ook landbouwer.
  6. Maria Martina Peeters (1862 – 1954, Eindhoven), huwt Caspar Franciscus (Cas V) de Haan (1851)
  7. Maria Dimphna Peeters (1864 - 1944), ongehuwd.
  8. Hendrika (Jet) Peeters (1866 - 1957), ongehuwd.

Maria Martina Schoenmakers overlijdt in 1868 in Luyksgestel op jonge leeftijd (37 jaar oud), twee jaar na haar laatste levendgebaarde kind. Peter Arnoldus Peeters overlijdt ook in Luyksgestel in 1879 op een leeftijd van 76 jaren. Zijn 3 jongste dochters zijn nog niet volwassen (10-14 jaar oud) en worden in 1880/1881 een jaar op kostschool in Aarle-Rixtel gestuurd. Daarna wonen ze tot 1882 bij hun oom Jan Schoenmakers in Luyksgestel.

Teuten in Denemarken

De Koperteut
Koperteut

BEWERKEN

De familie Peeters en Schoenmakers waren koperteuten die handel dreven op Denemarken

  • 1850 Koopman
  • vanaf 1859 Bouwman
  • vanaf 1861 Bouwman
  • 1876 Grondeigenaar

Maria Martina Schoenmakers bouwvrouw

De familie Peters waren landbouwers en vermogend. Bij zijn overlijden liet Petrus Arnoldus Peeters 93 percelen grond na. Zowel de familie Schoenmakers als de familie Peeters waren teuten die koperwaren uit Denemarken verkochten, aanvankelijk in het teutencentrum Flensburg (alwaar van ouds een koperfabriek was die de teuten koperwaren leverde); later kregen de teuten een magazijn in Horssens, dat sedert ca 1602 100 jaar hoofdvestiging bleef.

Reeds in 1625 komen Nederlandse namen voor in het belastingboek van Horsens.

De oudere neef van Peter Arnoldus, Petrus Cornelis Peeters kreeg, als leider van de compagnie van teuten, in 1839 toestemming om een fabriek te kopen in Horssens voor 35000 rijksdaalders, af te lossen in 13 jaar. In deze fabriek werd koper gegoten en koperwaren gefabriceerd door in meerderheid Deense werknemers voor de verkoop door de teuten tot in verre omgeving.

Na 1846 kwam veel tegenwerking (concurrentie) door Denen, hetgeen resulteerde in een verbod in 1861 voor de Luyksgestelse teuten om in Denemarken handel te drijven in koperwaren.

Petrus Arnoldus trok, tezamen met zijn oudere neef Petrus Cornelis, op 7 september 1848 uit het gezelschap en gingen terug naar Luyksgestel. Nu nog staat in Horssens een fabriek Peterssen en Larssen, waarvan een der oprichters Petrus Cornelis was.

Peter Arnoldus Peeters was tezamen met zijn echtgenote medeeigenaar (tezamen met Ida Clasina Rovers, weduwe van johannes Nepomecenus Schoenmakers) van de H.KruisKapel met ondergrond van Luyksgestel.

Op 20 juli 1900 verkochten hun erfgenamen, de kinderen Peeters (waaronder Maria Martina Peeters) en Ida Clasina Roovers de kapel met ondergrond met sectie A nummer 416, groot 63 centiaren, op een openbare veiling in Luyksgestel voor notaris van Galen uit Valkenswaard; er werd voor de kapel niet hoger geboden dan de inzet van Fl. 100,-- van Johannes Antonie Verhoeven, burgemeester van Luyksgestel, die achteraf handelde in opdracht van het kerkbestuur.

zoon Petrus Johannes naar Amerika

Bestand:PJ Peeters 1856 de Tijd.jpg
PJ Peeters 1856 de Tijd
Bestand:PJ Peeters 1856 JF Rombauts NY.jpg
Rechts PJ Peeters 1856 links JF Rombauts NY
Franciscus van de Reijdt 1824 koperteut Peters Horsens

BEWERKEN

Petrus Johannes Peeters is opgeleid als haarteut en zat al in 1871 in het buitenland. Hij heeft enige jaren als zodanig in Dingelstadt (bij Heiligenstadt, het centrum van de haarteutenhandel) in Duitsland gewoond en gewerkt, heeft in die tijd geregelde briefwisselingen met pa, zit ook in het buitenland in 1879 bij het overlijden van zijn vader en ging in 1882 als haarteut naar de v.C. naar het handelskantoor van de firma “Wijnen en Heesters” in New York aan de 62 Ast 12th Avenue. Hij nam in 1893 met Jan Rombauts (Familie van de echtgenote van J.A.M. de Haan) de “Firma Wijnen en Heesters” over (daar sinds 1865 gevestigd). Vanaf dat moment heette het handelshuis “Peeters en Rombauts, Importeurs of humaan Hari”.

Van Petrus Johannes is een brief bewaard gebleven dd. 6 januari 1893 aan zijn zuster Maria (mijn grootmoeder) waarin hij schrijft dat hij blij was dat het haar weer zo goed ging. (Maria had hem geschreven dat zij in Amsterdam in het Ziekenhuis lag). De brief luidt als volgt:

Marie ik ben blijde, dat het zo goed met U uitgevallen is, tenminste dat gij geen operatie hebt behoeven te ondergaan. Ik wens dat gij het pas begonnen jaar in gezondheid in den kring Uwer familie zult mogen doorbrengen en U de heer een lang en gelukkig leven schenken. Ik had van Henriëtte (zuster van Maria Martina) een briefje eer gij naar Amsterdam vertrokken waart, maar zij schreef er mij niets van.; zij zal mij zeker niet ongerust hebben willen maken.
Heden kreeg ik tijding van zwager Jan Rombauts (ook een typische teut). Hij schreef mij dat de vrouw van Sebastian van den Boer, die te Luijksgestel bij het raadhuis woont, overleden is; wat is het toch gouw met den mens gedaan; dezen zomer ben ik er nog zo dikwijls met den burgemeester (zijn zwager) geweest en dan was zij altijd zo plezierig. Die man blijft er hard voorzitten. ................
Wenst Cas en de kinderen, Henriëtte en Dymphna (zijn zusters) alsook Marie (zijn zuster) die bij U woont voor mij een Zalig Nieuwjaar en wees hartelijk gegroet van uw liefhebbende broeder Petrus Johannes. De complimenten van Jan Rombauts (zijn zwager gehuwd met Elisabeth Peeters) en de gebroeders Heesters. Ik sluit ook twee prentjes in voor Cas (Casper VI) en Jetje (zijn zusje Maria Henriëtte Josephine)"

Uit het voorgaande blijkt dat Maria Martina ernstig ziek is geweest, hetgeen overeenstemt met het bekende feit dat Opa de Haan, gehuwd Maria Martina Peeters, een nieuwe vloer voor de Kruiskapel in Luijksgeste zou laten aanbrengen indien zijn echtgenote beter zou worden. De nieuwe vloer is ook aangelegd, bestaande uit gekleurde Belgische cementtegels (bij latere restauratie van de kapel is deze vloer weer verwijderd en vervangen, respektievelijk gerestaureerd tot de oorspronkelijke rode plavuizenvloer.)!

Einde 19-de eeuw keerde Petrus Johannes weer terug naar Nederland, trouwde in 1897 met Elisabeth Maria Anna Maas uit Valkenswaard en begon in Eindhoven een sigarenfabriek met zijn broer Johannes Cornelis (de schoonfamilie van P.J. was zeer vertrouwd met de sigarenindustrie. Valkenswaard telde in die tijd tientallen sigarenfabriekjes. De sigarenfabriek van de Gebs. Peeters was gevestigd op de Keizersgracht in Eindhoven, terwijl de familie van P.J. woonde op het Stratumseind. Toen P.J. stierf in 1917 is de fabriek van de hand gedaan. Petrus Johannes Peeters is nooit in Denemarken geweest.

Johannes Cornelis Peeters in het jaar 1876 Leerlooijer tot 30 januari 1914 SIGARENFABRIKANT. Vof Gebr Peeter tussen Johannes Cornelis Peeters uit Oisterwijk en Petrus Johannes Peeters uit Eindhoven beeindigd op 30-1-1914 Woonachtig: vanaf 1886 Oisterwijk, daar overleden

Petrus Johannes Peeters SIGARENFABRIKANT. Vof Gebr Peeter tussen Johannes Cornelis Peeters uit Oisterwijk en Petrus Johannes Peeters uit Eindhoven beeindigd op 30-1-1914 Vof Gebr Peeter tussen Johannes Cornelis Peeters uit Oisterwijk en Alphons Peeters Oisterwijk vanaf 30-1-1914 Woonachtig:Willemstraat E699 ->569, vanaf 1917 Begijnenstraat 5, Eindhoven.Hij is overleden op 14 april 1917 in Eindhoven

De 'Gezusters Peeters'

Advertentie voor het modemagazijn van de gezusters Peeters uit 1919. Een adres geven was blijkbaar niet nodig; men wist het wel te vinden

De twee ongehuwd gebleven jongste dochters van Peter Arnoldus Peeters (1803), richten rond 1910 een modemagazijn op in het centrum van Eindhoven. Maria Dimphna Peeters (1864) en Hendrika (Jet) Peeters (1866) kopen met geld uit de omvangrijke erfenis van hun in 1879 overleden vader het pand “De Rode Handschoen” aan de Rechtestraat 16.

Drie zussen Peeters. In het midden Elisabeth (Liza) Peeters (1854), geflankeerd door Maria Dimphna Peeters (1864) en Hendrika (Jet) Peeters (1866) die op latere leeftijd samenwoonden in de Willemstraat, Eindhoven. Bron: Irma van der Meulen, Eindhoven in beeld.

Ze maken er een florerende zaak van, gespecialiseerd in mode voor oudere dames. Tante Jet, een doortastende zakenvrouw leidt de zaak. Wellicht had ze vanwege haar teutenbloed dezelfde zakelijkheid die haar oudere zus Maria Martina Peeters (1862) kenmerkte.

De zussen Peeters verkopen de zaak alweer in 1921 aan Johannes Josephus Thomassen, koopman uit Eindhoven voor f 40.000,-. Het stelt ze in staat, beiden eind in de vijftig, om te gaan rentenieren. Anno 2017 bestaat Modehuis Peeters nog steeds en blijft vernoemd naar de oorspronkelijke oprichters, de gezusters Peeters. Het bedrijf is in de familie overgegaan op nazaten van J. J. Thomassen.

Recente foto van het Modehuis Peeters aan de Rechtestraat 16 in Eindhoven. Ondanks wisseling van eigendom blijft het vernoemd naar de oprichters; de gezusters Peeters. Bron: site van Modehuis Peeters.

Beide zusters verhuizen, na jarenlang bij de zaak te hebben gewoond, in 1922 naar de Oude Bogert 27. Vanaf 1925 zullen ze hun oude dag doorbrengen aan de Willemstraat in Eindhoven in een groot pand met tuin. Eenmaal weduwe gaat zus Elisabeth (tante Liza) Peeters (1854) er ook inwonen. Ze ontvangen er vaak familie.

Elisabeth (Liza) Peeters (1854)

Haar neef Jos de haan (1926) herinnert zich dat tante Liza altijd naast de kachel op een stoel bleef zitten als haar andere drie zussen, inclusief Jos' grootmoeder Maria Martina Peeters (1862), gingen kaarten. Jos moest zijn grootmoeder na het kaarten weer naar huis brengen aan de Grote Berg 3 in Eindhoven.

Van tante Liza stamt het in de familie gebezigde gezegde:

Al wa na negene op straat loopt is volk van tut"
Johannes Rombauts (1842), echtgenoot van Elisabeth (Liza) Peeters (1854).

Liza Peeters overlijdt in 1941, 87 jaar oud, haar zus Maria Dimphna in 1944, 80 jaar oud, en zus Jet in 1957, 91 jaar oud, allen in Eindhoven.

Johannes Rombauts (1842), echtgenoot van Elisabeth (Liza) Peeters (1854), is brouwer en koopman in Luyksgestel. Zijn zuster Maria Dimphna Rombauts (1844), huwt Martinus van de Reijdt (1833-1877), koopman uit Luyksgestel, wiens twee broers succesvolle teuten waren; Henricus van de Reijdt (1825-1862) was haarteut in Dingelstädt; Franciscus van de Reijdt (1824-1896) was koperteut in Horsens (Denemarken).

De twee kinderen van Johannes en Liza voelen zich geroepen tot het geestelijke leven:

  • Adrianus Johannes Rombauts (1882-1947), studeert in het Vaticaan, wordt doctor in de godsgeleerdheid, hoogleraar moraaltheologie, priester, en witheer in de abdij van Posatel, kiest als kloosternaam Petrus Adrianus Johannes, de naam van zijn jong overleden broer.
  • Maria Anna Rombauts (1880 - 1926),treedt in het klooster als zuster Imelda en is onderwijzeres aan het Sint Antoniusgesticht in Valkenswaard.

Bronnen en verantwoording

OOK?

  • Mr. A.L.G.M. van Agt, 1976, 400 jaar Hanen. Dit boek van A. van Agt, destijds gemeente-archivaris van Eindhoven, beschrijft de geschiedenis van de familie vanaf haar oorsprong in Borne. De genealogie van de 10 generaties de Haan wordt uitvoerig beschreven.
  • Ed Marcelissen, 1980, Van de verwerije en de glaasenmakerije. Dit boek kwam uit ter ere van het 225-jarig bestaan van het schildersbedrijf Caspar de Haan in Eindhoven.

Foto's verwerken

AM Peeters 1859 bidprent
pastoor A J Peeters
KEIZERSGRACHT MET SIGARENFABRIEK
Luyksgestel naar Horsens google maps
Nørregade 15-17 Horsens oud-resized
Nørregade 15-17 Horsens
Persoonlijke instellingen
Naamruimten
Varianten
Handelingen
Navigatie
Hulpmiddelen