Monument Ivan Cain toespraken

Uit FamilieWiki
(Verschil tussen bewerkingen)
Ga naar: navigatie, zoeken
(Hans Eisink)
 
(54 tussenliggende versies door één gebruiker worden niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 +
{| style="color: black; background-color: #ffffcc;" width="100%"
 +
|Zie gerelateerde pagina's in [[:Category:Brakkenstein Crash|Categorie Brakkenstein Crash]]
 +
|}
 +
 +
 +
[[File:lambrechtsen toespraak 2.JPG|thumb|350px|Nick Lambrechtsen houdt een toespraak tijdens de onthulling van het monument. Foto/afbeelding: F. Peters, Tarcisiusschool, Nijmegen.]]
 +
[[File:Troup onthult.JPG|thumb|350px|De ambassadeur van Nieuw Zeeland HE George Troup onthult het monument. Foto/afbeelding: F. Peters, Tarcisiusschool, Nijmegen.]]
 +
[[File:DS1_6508 - Version 2.JPG|thumb|350px|Vrijwilligers in originele Engelse oorlogstenue. Ter herdenking van de twee slachtoffers schalt de ''Last Pos'', door trompettist Paul Wouters. Foto/afbeelding: F. Peters, Tarcisiusschool, Nijmegen.]]
 +
[[File:tarcisius vlag.JPG|thumb|350px|De Nieuw-Zeelandse vlag wappert bij de ingang van de [http://www.tarcisiusschool.nl/ Tarcisiusschool]. Foto/afbeelding: F. Peters, Tarcisiusschool, Nijmegen.]]
 +
 
== '''Toespraken''' ==
 
== '''Toespraken''' ==
  
Tijdens de [[Monument_Ivan_Cain|onthulling van het monument]] ter nagedachtenis van de omgekomen heroïsche vliegenier Ivan William Cain en het enige burgerslachtoffer van deze crash [[Ekker-Swertz|Elizabeth (Bob) Swertz, geboren Ekker]] op 6 oktober 2012 worden toespraken gehouden door  
+
Op 6 oktober 2012 werd [[Monument_Ivan_Cain|het monument]] onthuld ter nagedachtenis van de omgekomen heroïsche vliegenier Ivan William Cain en het enige burgerslachtoffer [[Swertz-Ekker|Elizabeth (Bob) Swertz, geboren Ekker]] tijdens de [[Brakkenstein_Crash|Brakkenstein crash]] in 1944 aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Er werden toespraken gehouden door  
* De ambassadeur van Nieuw Zeeland HE George Troup,
+
 
* De burgemeester van Nijmegen Hubert Bruls,
+
 
* Nick Lambrechtsen, initiator van het monument
 
* Nick Lambrechtsen, initiator van het monument
* Gien de Haan-Swertz, tweede dochter van [[Ekker-Swertz|Elizabeth (Bob) Swertz-Ekker]]
+
* Ivan Rock, namens de familie van de omgekomen piloot Ivan Cain
* Hans Eisink, directeur van de Tarcisiusschool, die het monument heeft geadopteerd
+
* Hans Eisink, directeur van de [http://www.tarcisiusschool.nl/ Tarcisiusschool], die het monument heeft geadopteerd
 +
* [[Haan_de-Swertz#Gien_Swertz|Gien de Haan, geboren Swertz]] , tweede dochter van Elizabeth (Bob) Swertz-Ekker.
 +
 
 
Een aantal volgt hieronder.
 
Een aantal volgt hieronder.
  
 
== '''Nick Lambrechtsen''' ==
 
== '''Nick Lambrechtsen''' ==
  
[[File:lambrechtsen toespraak 2.JPG|thumb|400px|Nick Lambrechtsen houdt een toespraak tijdens de onthulling van het monument]]
+
Excellentie George Troup, Nieuw-Zeelandse ambassadeur in Nederland, Edelachtbare burgemeester van Nijmegen, Drs Bruls, familieleden van de Ivan Cain familie en van de familie van de weduwe Elizabeth Swertz-Ekker, mijn vrouw en mijn eigen familie, leden van mijn comité ''Cain Monument Campagne'', ooggetuigen van de crash, en in het bijzonder de directeur Hans Eisink en de staf van de [http://www.tarcisiusschool.nl/ Tarcisiusschool]
[[File:Troup onthult.JPG|thumb|400px|De ambassadeur van Nieuw Zeeland HE George Troup onthult het monument]]
+
[[File:DS1_6508 - Version 2.JPG|thumb|400px|Vrijwilligers in originele Engelse oorlogstenue. Ter herdenking van de twee slachtoffers schalt de "Last Post", door trompettist Paul Wouters]]
+
  
: Excellentie George Troup, Nieuw-Zeelandse ambassadeur in Nederland, Edelachtbare burgemeester van Nijmegen, Drs Bruls, familieleden van de Ivan Cain familie en van de familie van de weduwe Elizabeth Swertz-Ekker, mijn vrouw en mijn eigen familie, leden van mijn comité “Cain Monument Campagne”, ooggetuigen van de crash, en in het bijzonder de directeur Hans Eisink en de staf van de Tarcisiusschool, wij zijn bijeengekomen om de twee slachtoffers hier te eren.
+
: Wij zijn bijeengekomen om de twee slachtoffers hier te eren. Nu zal ik proberen om 7 jaren onderzoek in 5 minuten samen te persen.
  
: Nu zal ik proberen om 7 jaren onderzoek in 5 minuten samen te persen.
+
: Warrant Officer Ivan William CAIN was een 20-jarige Nieuw-Zeelander toen hij neerstortte in zijn Typhoon vliegtuig, hier in Brakkenstein ten zuiden van Nijmegen, op 6 oktober 1944, en verongelukte ''onder heldhaftige omstandigheden''. Hij was een deel van een verkenningsvlucht van de 175 RAF squadron over het gebied dat Arnhem-Kleef-Goch-Geldern omvatte, maar hij werd getroffen door Duits luchtafweergeschut gedurende een aanval op schepen op de Rijn in de buurt van Emmerich, net even in Duitsland zelf.
 
+
: Warrant Officer Ivan William CAIN was een 20-jarige Nieuw-Zeelander toen hij neerstortte in zijn Typhoon vliegtuig, hier in Brakkenstein ten zuiden van Nijmegen, op 6 oktober 1944, en verongelukte “onder heldhaftige omstandigheden”. Hij was een deel van een verkenningsvlucht van de 175 RAF squadron over het gebied dat Arnhem-Kleef-Goch-Geldern omvatte, maar hij werd getroffen door Duits luchtafweergeschut gedurende een aanval op schepen op de Rijn in de buurt van Emmerich, net even in Duitsland zelf.
+
  
 
: Warrant Officier Ivan William CAIN is een van de talloze Nieuw-Zeelanders die omkwamen gedurende de 2e wereldoorlog en hun dienst in de RAF. Hij ligt begraven in het Jonkerbos War Cemetery, graf 17-C-3.
 
: Warrant Officier Ivan William CAIN is een van de talloze Nieuw-Zeelanders die omkwamen gedurende de 2e wereldoorlog en hun dienst in de RAF. Hij ligt begraven in het Jonkerbos War Cemetery, graf 17-C-3.
  
: Warrant Officier CAIN was geboren in Auckland op 23 november 1923, als zoon van William CAIN en Isabella Florence CAIN-HOLLOWAY. Hij ging naar een technische school die nu deel is van de Auckland Technische Hogeschool. Zijn grote hobby was het bouwen van vliegtuigmodellen. Toen hij 12 was, liet hij zijn model zien aan de beroemde Nieuw-Zeelandse aviatrice Jean Batten die net in Auckland was aangekomen van haar record vlucht Londen-Auckland in oktober 1936. Zij was “verbaasd hoe knap deze jongen zijn model had gemaakt; zeer gedetailleerd door nauwkeurige observaties” en ze zei “Deze jonge knaap schrijft in zijn brief aan mij dat hij een aviateur wil worden”. Hij werd door de Royal New Zealand Air Force in dienst genomen op 7 maart 1942.
+
: Warrant Officier CAIN was geboren in Auckland op 23 november 1923, als zoon van William CAIN en Isabella Florence CAIN-HOLLOWAY. Hij ging naar een technische school die nu deel is van de Auckland Technische Hogeschool. Zijn grote hobby was het bouwen van vliegtuigmodellen. Toen hij 12 was, liet hij zijn model zien aan de beroemde Nieuw-Zeelandse aviatrice Jean Batten die net in Auckland was aangekomen van haar record vlucht Londen-Auckland in oktober 1936. Zij was 'verbaasd hoe knap deze jongen zijn model had gemaakt; zeer gedetailleerd door nauwkeurige observaties' en ze zei 'Deze jonge knaap schrijft in zijn brief aan mij dat hij een aviateur wil worden'. Hij werd door de Royal New Zealand Air Force in dienst genomen op 7 maart 1942.
  
 
: Warrant Officier CAIN had maar een zuster, Norma, en ik ben erg blij 4 van haar 5 kinderen te kunnen verwelkomen. Ze zijn speciaal helemaal van Nieuw-Zeeland hiernaartoe gevlogen om voor het eerst het graf van hun oom te zien, en natuurlijk om hier aanwezig te zijn.
 
: Warrant Officier CAIN had maar een zuster, Norma, en ik ben erg blij 4 van haar 5 kinderen te kunnen verwelkomen. Ze zijn speciaal helemaal van Nieuw-Zeeland hiernaartoe gevlogen om voor het eerst het graf van hun oom te zien, en natuurlijk om hier aanwezig te zijn.
Regel 29: Regel 36:
 
: Maar u vraagt zich waarschijnlijk af: waarom heb ik dit voorval 7 jaar lang onderzocht om vandaag een monument te laten onthullen voor deze piloot?  
 
: Maar u vraagt zich waarschijnlijk af: waarom heb ik dit voorval 7 jaar lang onderzocht om vandaag een monument te laten onthullen voor deze piloot?  
  
: Ter verklaring: ik ben in Nederland geboren, en woonde gedurende de oorlog in Hees bij Nijmegen. Ik bezocht dit land weer eens in maart 2005 voor de crematieplechtigheid voor mijn moeder, Helena de Baat. Toen bezocht ik ook mijn halfbroer Ir Jos Lambrechtsen die mij een exemplaar van “De Vliegende Hollander” liet zien. Dit was een blaadje dat over bezet Nederland werd uitgeworpen door de geallieerden. Het bevatte een artikeltje over een Nieuw-Zeelandse Typhoon piloot “die het leven van honderden Nederlanders heeft gered door willens en wetens zijn vliegtuig op een open veld te pletter te laten vallen, om de mensenmenigte in de straten te besparen”. Hij spaarde hun leven maar offerde zijn eigen leven op.  
+
: Ter verklaring: ik ben in Nederland geboren, en woonde gedurende de oorlog in Hees bij Nijmegen. Ik bezocht dit land weer eens in maart 2005 voor de crematieplechtigheid voor mijn moeder, Helena de Baat. Toen bezocht ik ook mijn halfbroer Ir Jos Lambrechtsen die mij een exemplaar van ''De Vliegende Hollander'' liet zien. Dit was een blaadje dat over bezet Nederland werd uitgeworpen door de geallieerden. Het bevatte een artikeltje over een Nieuw-Zeelandse Typhoon piloot 'die het leven van honderden Nederlanders heeft gered door willens en wetens zijn vliegtuig op een open veld te pletter te laten vallen, om de mensenmenigte in de straten te besparen'. Hij spaarde hun leven maar offerde zijn eigen leven op.  
  
: Ik woonde toen al 47 jaren in Nieuw-Zeeland, en omdat ik een trotse Nieuw-Zeelander ben, was ik zeer gefascineerd door dit verhaal. Dat was vooral zo, omdat een Engelse Spitfire piloot bijna op ons huis in Hees bij Nijmegen neerstortte op 20 september 1944. Deze piloot verongelukte ook in het dorpje Hees waarbij 3 burgers ook omkwamen. Nu wilde ik weten wie deze Nieuw-Zeelandse piloot was en of zijn heldhaftigheid ooit was erkend.
+
: Ik woonde toen al 47 jaren in Nieuw-Zeeland, en omdat ik een trotse Nieuw-Zeelander ben, was ik zeer gefascineerd door dit verhaal. Dat was vooral zo, omdat een Engelse Spitfire piloot bijna op ons huis in Hees bij Nijmegen neerstortte op 20 september 1944 (<u>noot 1</u>). Deze piloot verongelukte ook in het dorpje Hees waarbij 3 burgers ook omkwamen. Nu wilde ik weten wie deze Nieuw-Zeelandse piloot was en of zijn heldhaftigheid ooit was erkend.
  
: Na 7 jaren onderzoek waarin 5 ooggetuigen werden gevonden, en na het doorpluizen van dagboeken van plaatselijke paters van die periode, zijn de leden van mijn comité “Cain Monument Campagne” en ik tot de conclusie gekomen dat Cain inderdaad een held was en dat een monument hem zou vereren. Het zal het enige monument zijn tussen de meer dan 30 die in de gemeentekring van Nijmegen geplaatst zijn dat specifiek een Nieuw-Zeelander vereert.  
+
: Na 7 jaren onderzoek waarin 5 ooggetuigen werden gevonden, en na het doorpluizen van dagboeken van plaatselijke paters van die periode, zijn de leden van mijn comité ''Cain Monument Campagne'' en ik tot de conclusie gekomen dat Cain inderdaad een held was en dat een monument hem zou vereren. Het zal het enige monument zijn tussen de meer dan 30 die in de gemeentekring van Nijmegen geplaatst zijn dat specifiek een Nieuw-Zeelander vereert.  
  
: ''Dit monument zal ook de weduwe Mw Elizabeth Swertz-Ekker eren die een burgerslachtoffer is. Zij werd dodelijk getroffen toen Cain zijn raketten te laat afvuurde. Ze was zo erg verminkt dat haar 3 kinderen haar lichaam niet mochten zien. Maar ik begrijp dat 2 van de 3 dochters hier vandaag aanwezig zijn. Een speciaal welkom voor u beiden.
+
: Dit monument zal ook de weduwe Mw Elizabeth Swertz-Ekker eren die een burgerslachtoffer is. Zij werd dodelijk getroffen toen Cain zijn raketten te laat afvuurde. Ze was zo erg verminkt dat haar 3 kinderen haar lichaam niet mochten zien. Maar ik begrijp dat 2 van de 3 dochters hier vandaag aanwezig zijn. Een speciaal welkom voor u beiden.
  
 
: Nu wil ik de talloze mensen bedanken die mij geholpen hebben met dit project, maar vooral de heer Arjen Kuiken die 4 van de 5 ooggetuigen opspoorde, en de heer Frans Peters en zijn collega’s van de Tarcisiusschool. Zonder hun bijzondere steun was deze dag nooit gekomen. Ik dank ook de burgemeester van Nijmegen, Drs. Hubert Bruls en zijn ambtenaren voor het tijdige verlenen van de toestemming voor het plaatsen van dit monument.
 
: Nu wil ik de talloze mensen bedanken die mij geholpen hebben met dit project, maar vooral de heer Arjen Kuiken die 4 van de 5 ooggetuigen opspoorde, en de heer Frans Peters en zijn collega’s van de Tarcisiusschool. Zonder hun bijzondere steun was deze dag nooit gekomen. Ik dank ook de burgemeester van Nijmegen, Drs. Hubert Bruls en zijn ambtenaren voor het tijdige verlenen van de toestemming voor het plaatsen van dit monument.
  
== '''Gien de Haan-Swertz''' ==
+
<u>Noot 1</u>: (2016) Later is vastgesteld dat het niet een Engelse Spitfire piloot was die bijna op het huis neerstortte maar een Amerikaanse Mustang P-51 piloot Lt John Joseph Breunig; deze stortte neer op 5 oktober 1944 bij het 'Lange Pad' in Hees. Hij overleefde de crash en kreeg een ''Purple Heart''-medaille.
  
[[File:DS1_6402 - Version 2.JPG|thumb|400px|Gien de Haan-Swertz houdt een toespraak namens de nazaten van Elizabeth Swertz-Ekker]]
+
== '''Hans Eisink''' ==
: Lieve familie van Ivan Cain,
+
: Beste aanwezigen,
+
 
+
: Mijn naam is Gien de Haan. Ik ben 82 jaar. Ik ben de tweede dochter van Elizabeth Swertz-Ekker, onze moeder die we vandaag ook eren. Mijn oudste zus Katrien is er vandaag ook bij, maar onze jongste zus Liesbeth is er helaas niet bij. Haar gezondheid is te zwak.
+
 
+
: Ik ben erg dankbaar dat ik jullie mag toespreken. Deze herdenking brengt heel veel los bij ons. Maar het zijn positieve dingen, het zijn geen trieste gedachten. We denken weer terug aan onze moeder. Er komen weer herinneringen boven. Er worden weer verhalen verteld. Over onze mooie jeugd en dan die verschrikkelijke oorlog. Over hoe moedig onze moeder zich redde met drie kleine meisjes, nadat ze haar man had verloren aan het begin van de oorlog. Ze had het moeilijk maar ze redde zich goed, en ze maakte er het beste van. Ondanks alle tegenspoed. Zo was onze moeder.
+
 
+
: Misschien lijken wij wel op haar. Of misschien hebben we dat van haar meegekregen. Maar hoe dan ook; zo deden wij het ook na de oorlog. Iedereen had geleden en we keken niet achterom. We begonnen met een geheel nieuw leven. En nu kijken we toch weer even terug.
+
 
+
: Ik wilde graag iets persoonlijks zeggen tegen de familie Cain. Onze families zijn hier samen door een ongelukkig toeval. Jullie oom deed wat in zijn situatie het beste was. En hij heeft heel veel ergere dingen voorkomen door zijn bommen eerder te droppen. We hebben de ware toedracht nu pas gehoord. Maar zelfs zonder die wetenschap hebben we de piloot nooit iets aangerekend. We hebben nooit wrok gekoesterd. Het was een wrede wending van het lot waar niemand schuld had. Bij alle leed was er gelukkig EEN opluchting: zij is in ieder geval niet door vijandelijk vuur omgekomen.
+
 
+
: Ten slotte. We voelen ons blij en trots tegelijkertijd. Blijdschap omdat onze moeder weer even onder ons is. En trots omdat zij op zo’n mooie manier geëerd wordt.
+
 
+
: Ik dank u voor uw aandacht
+
  
== '''Hans Eisink''' ==
+
[[File:1947 graf_Minchin.jpg|thumb|450px|Leerlingen van de St. Tarcisiusschool bij het graf van de de RAF-piloot Minchin, samen met de broer van deze piloot, Jonkerbosch War Cemetery (1947). 65 jaar later adopteren leerlingen van de huidige [http://www.tarcisiusschool.nl/ Tarcisiusschool] het monument en het graf van en andere piloot:  Ivan William Cain. Foto/afbeelding: F. Peters, Tarcisiusschool, Nijmegen.]]
  
"Hoe de historie weer bij elkaar komt"
+
'Hoe de historie weer bij elkaar komt'
  
 
: Beste mensen,
 
: Beste mensen,
Regel 71: Regel 64:
 
: Het kan ook geen toeval zijn dat de Tarcisiusschool vlak na de Tweede Wereldoorlog al het graf van een RAF-piloot adopteerde om deze met leerlingen te verzorgen. En het kan dan ook geen toeval zijn dat de Tarcisiusschool verhuisde naar Brakkenstein, vlakbij de plaats waar de Typhoon van Ivan William Cain neergekomen is.  
 
: Het kan ook geen toeval zijn dat de Tarcisiusschool vlak na de Tweede Wereldoorlog al het graf van een RAF-piloot adopteerde om deze met leerlingen te verzorgen. En het kan dan ook geen toeval zijn dat de Tarcisiusschool verhuisde naar Brakkenstein, vlakbij de plaats waar de Typhoon van Ivan William Cain neergekomen is.  
  
: Het is goed om te zien dat deze band niet toevallig zo sterk is en dat deze na al die jaren weer is aangehaald. Het is mooi om te zien dat onze leerlingen dit monument zullen blijven verzorgen, zoals eerder leerlingen monumenten verzorgden. De gruwelen van een oorlog worden daardoor tastbaar en grijpbaar. Een leerling van onze school verwoordde het : “Als de piloot niet was gedraaid, dan had mijn oma misschien niet meer geleefd”.
+
: Het is goed om te zien dat deze band niet toevallig zo sterk is en dat deze na al die jaren weer is aangehaald. Het is mooi om te zien dat onze leerlingen dit monument zullen blijven verzorgen, zoals eerder leerlingen monumenten verzorgden. De gruwelen van een oorlog worden daardoor tastbaar en grijpbaar. Een leerling van onze school verwoordde het: ''Als de piloot niet was gedraaid, dan had mijn oma misschien niet meer geleefd''.
  
 
: De Tarcisiusschool is trots dat zij, net als onze voorgangers deden, op deze manier haar steentje kan blijven bijdragen.  
 
: De Tarcisiusschool is trots dat zij, net als onze voorgangers deden, op deze manier haar steentje kan blijven bijdragen.  
  
 
: De oorlog krijgt een gezicht ; de nagedachtenis van Ivan William Cain en Elizabeth Swertz - Ekker leeft daarmee voort.
 
: De oorlog krijgt een gezicht ; de nagedachtenis van Ivan William Cain en Elizabeth Swertz - Ekker leeft daarmee voort.
 +
 +
== '''Gien de Haan, geboren Swertz''' ==
 +
 +
[[File:DS1_6402 - Version 2.JPG|thumb|500px| [[Haan_de-Swertz#Gien_Swertz|Gien de Haan]], geboren Swertz, houdt een toespraak namens de nazaten van Elizabeth Swertz-Ekker. Links haar oudere zus [[Swertz,_Katrien|Katrien]] en daarnaast haar nicht [[Hoogendijk-Ekker#Gezin_Wil_en_Dirk|Liek Hoogendijk]]. Foto/afbeelding: F. Peters, Tarcisiusschool, Nijmegen.]]
 +
 +
Lieve familie van Ivan Cain, beste aanwezigen,
 +
 +
: Mijn naam is [[Haan_de-Swertz#Gien_Swertz|Gien de Haan]]. Ik ben 82 jaar. Ik ben de tweede dochter van Elizabeth Swertz-Ekker, onze moeder die we vandaag ook eren. Mijn oudste zus [[Swertz,_Katrien|Katrien]] is er vandaag ook bij, maar onze jongste zus [[Feldhaus-Swertz|Liesbeth]] is er helaas niet bij. Haar gezondheid is te zwak.
 +
 +
: Ik ben erg dankbaar dat ik jullie mag toespreken. Deze herdenking brengt heel veel los bij ons. Maar het zijn positieve dingen, het zijn geen trieste gedachten. We denken weer terug aan onze moeder. Er komen weer herinneringen boven. Er worden weer verhalen verteld. Over onze mooie jeugd en dan die verschrikkelijke oorlog. Over hoe moedig onze moeder zich redde met drie kleine meisjes, nadat ze haar man had verloren aan het begin van de oorlog. Ze had het moeilijk maar ze redde zich goed, en ze maakte er het beste van. Ondanks alle tegenspoed. Zo was onze moeder.
 +
 +
: Misschien lijken wij wel op haar. Of misschien hebben we dat van haar meegekregen. Maar hoe dan ook; zo deden wij het ook na de oorlog. Iedereen had geleden en we keken niet achterom. We begonnen met een geheel nieuw leven. En nu kijken we toch weer even terug.
 +
 +
: Ik wilde graag iets persoonlijks zeggen tegen de familie Cain. Onze families zijn hier samen door een ongelukkig toeval. Jullie oom deed wat in zijn situatie het beste was. En hij heeft heel veel ergere dingen voorkomen door zijn bommen eerder te droppen. We hebben de ware toedracht nu pas gehoord. Maar zelfs zonder die wetenschap hebben we de piloot nooit iets aangerekend. We hebben nooit wrok gekoesterd. Het was een wrede wending van het lot waar niemand schuld had. Bij alle leed was er gelukkig één opluchting: zij is in ieder geval niet door vijandelijk vuur omgekomen.
 +
 +
: Ten slotte. We voelen ons blij en trots tegelijkertijd. Blijdschap omdat onze moeder weer even onder ons is. En trots omdat zij op zo’n mooie manier geëerd wordt.
 +
 +
: Ik dank u voor uw aandacht
  
 
[[Category:Inhoud]]
 
[[Category:Inhoud]]
 
[[Category:Geschiedenis]]
 
[[Category:Geschiedenis]]
 +
[[Categorie:Brakkenstein Crash]]

Huidige versie van 18 apr 2017 om 17:15

Zie gerelateerde pagina's in Categorie Brakkenstein Crash


Nick Lambrechtsen houdt een toespraak tijdens de onthulling van het monument. Foto/afbeelding: F. Peters, Tarcisiusschool, Nijmegen.
De ambassadeur van Nieuw Zeeland HE George Troup onthult het monument. Foto/afbeelding: F. Peters, Tarcisiusschool, Nijmegen.
Vrijwilligers in originele Engelse oorlogstenue. Ter herdenking van de twee slachtoffers schalt de Last Pos, door trompettist Paul Wouters. Foto/afbeelding: F. Peters, Tarcisiusschool, Nijmegen.
De Nieuw-Zeelandse vlag wappert bij de ingang van de Tarcisiusschool. Foto/afbeelding: F. Peters, Tarcisiusschool, Nijmegen.

Inhoud

[bewerken] Toespraken

Op 6 oktober 2012 werd het monument onthuld ter nagedachtenis van de omgekomen heroïsche vliegenier Ivan William Cain en het enige burgerslachtoffer Elizabeth (Bob) Swertz, geboren Ekker tijdens de Brakkenstein crash in 1944 aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Er werden toespraken gehouden door

  • Nick Lambrechtsen, initiator van het monument
  • Ivan Rock, namens de familie van de omgekomen piloot Ivan Cain
  • Hans Eisink, directeur van de Tarcisiusschool, die het monument heeft geadopteerd
  • Gien de Haan, geboren Swertz , tweede dochter van Elizabeth (Bob) Swertz-Ekker.

Een aantal volgt hieronder.

[bewerken] Nick Lambrechtsen

Excellentie George Troup, Nieuw-Zeelandse ambassadeur in Nederland, Edelachtbare burgemeester van Nijmegen, Drs Bruls, familieleden van de Ivan Cain familie en van de familie van de weduwe Elizabeth Swertz-Ekker, mijn vrouw en mijn eigen familie, leden van mijn comité Cain Monument Campagne, ooggetuigen van de crash, en in het bijzonder de directeur Hans Eisink en de staf van de Tarcisiusschool

Wij zijn bijeengekomen om de twee slachtoffers hier te eren. Nu zal ik proberen om 7 jaren onderzoek in 5 minuten samen te persen.
Warrant Officer Ivan William CAIN was een 20-jarige Nieuw-Zeelander toen hij neerstortte in zijn Typhoon vliegtuig, hier in Brakkenstein ten zuiden van Nijmegen, op 6 oktober 1944, en verongelukte onder heldhaftige omstandigheden. Hij was een deel van een verkenningsvlucht van de 175 RAF squadron over het gebied dat Arnhem-Kleef-Goch-Geldern omvatte, maar hij werd getroffen door Duits luchtafweergeschut gedurende een aanval op schepen op de Rijn in de buurt van Emmerich, net even in Duitsland zelf.
Warrant Officier Ivan William CAIN is een van de talloze Nieuw-Zeelanders die omkwamen gedurende de 2e wereldoorlog en hun dienst in de RAF. Hij ligt begraven in het Jonkerbos War Cemetery, graf 17-C-3.
Warrant Officier CAIN was geboren in Auckland op 23 november 1923, als zoon van William CAIN en Isabella Florence CAIN-HOLLOWAY. Hij ging naar een technische school die nu deel is van de Auckland Technische Hogeschool. Zijn grote hobby was het bouwen van vliegtuigmodellen. Toen hij 12 was, liet hij zijn model zien aan de beroemde Nieuw-Zeelandse aviatrice Jean Batten die net in Auckland was aangekomen van haar record vlucht Londen-Auckland in oktober 1936. Zij was 'verbaasd hoe knap deze jongen zijn model had gemaakt; zeer gedetailleerd door nauwkeurige observaties' en ze zei 'Deze jonge knaap schrijft in zijn brief aan mij dat hij een aviateur wil worden'. Hij werd door de Royal New Zealand Air Force in dienst genomen op 7 maart 1942.
Warrant Officier CAIN had maar een zuster, Norma, en ik ben erg blij 4 van haar 5 kinderen te kunnen verwelkomen. Ze zijn speciaal helemaal van Nieuw-Zeeland hiernaartoe gevlogen om voor het eerst het graf van hun oom te zien, en natuurlijk om hier aanwezig te zijn.
Maar u vraagt zich waarschijnlijk af: waarom heb ik dit voorval 7 jaar lang onderzocht om vandaag een monument te laten onthullen voor deze piloot?
Ter verklaring: ik ben in Nederland geboren, en woonde gedurende de oorlog in Hees bij Nijmegen. Ik bezocht dit land weer eens in maart 2005 voor de crematieplechtigheid voor mijn moeder, Helena de Baat. Toen bezocht ik ook mijn halfbroer Ir Jos Lambrechtsen die mij een exemplaar van De Vliegende Hollander liet zien. Dit was een blaadje dat over bezet Nederland werd uitgeworpen door de geallieerden. Het bevatte een artikeltje over een Nieuw-Zeelandse Typhoon piloot 'die het leven van honderden Nederlanders heeft gered door willens en wetens zijn vliegtuig op een open veld te pletter te laten vallen, om de mensenmenigte in de straten te besparen'. Hij spaarde hun leven maar offerde zijn eigen leven op.
Ik woonde toen al 47 jaren in Nieuw-Zeeland, en omdat ik een trotse Nieuw-Zeelander ben, was ik zeer gefascineerd door dit verhaal. Dat was vooral zo, omdat een Engelse Spitfire piloot bijna op ons huis in Hees bij Nijmegen neerstortte op 20 september 1944 (noot 1). Deze piloot verongelukte ook in het dorpje Hees waarbij 3 burgers ook omkwamen. Nu wilde ik weten wie deze Nieuw-Zeelandse piloot was en of zijn heldhaftigheid ooit was erkend.
Na 7 jaren onderzoek waarin 5 ooggetuigen werden gevonden, en na het doorpluizen van dagboeken van plaatselijke paters van die periode, zijn de leden van mijn comité Cain Monument Campagne en ik tot de conclusie gekomen dat Cain inderdaad een held was en dat een monument hem zou vereren. Het zal het enige monument zijn tussen de meer dan 30 die in de gemeentekring van Nijmegen geplaatst zijn dat specifiek een Nieuw-Zeelander vereert.
Dit monument zal ook de weduwe Mw Elizabeth Swertz-Ekker eren die een burgerslachtoffer is. Zij werd dodelijk getroffen toen Cain zijn raketten te laat afvuurde. Ze was zo erg verminkt dat haar 3 kinderen haar lichaam niet mochten zien. Maar ik begrijp dat 2 van de 3 dochters hier vandaag aanwezig zijn. Een speciaal welkom voor u beiden.
Nu wil ik de talloze mensen bedanken die mij geholpen hebben met dit project, maar vooral de heer Arjen Kuiken die 4 van de 5 ooggetuigen opspoorde, en de heer Frans Peters en zijn collega’s van de Tarcisiusschool. Zonder hun bijzondere steun was deze dag nooit gekomen. Ik dank ook de burgemeester van Nijmegen, Drs. Hubert Bruls en zijn ambtenaren voor het tijdige verlenen van de toestemming voor het plaatsen van dit monument.

Noot 1: (2016) Later is vastgesteld dat het niet een Engelse Spitfire piloot was die bijna op het huis neerstortte maar een Amerikaanse Mustang P-51 piloot Lt John Joseph Breunig; deze stortte neer op 5 oktober 1944 bij het 'Lange Pad' in Hees. Hij overleefde de crash en kreeg een Purple Heart-medaille.

[bewerken] Hans Eisink

Leerlingen van de St. Tarcisiusschool bij het graf van de de RAF-piloot Minchin, samen met de broer van deze piloot, Jonkerbosch War Cemetery (1947). 65 jaar later adopteren leerlingen van de huidige Tarcisiusschool het monument en het graf van en andere piloot: Ivan William Cain. Foto/afbeelding: F. Peters, Tarcisiusschool, Nijmegen.

'Hoe de historie weer bij elkaar komt'

Beste mensen,
Namens leerlingen, ouders en medewerkers van de Tarcisiusschool heet ik U van harte welkom bij deze bijzondere gelegenheid. A special welcome for our guests from New-Zealand, family of Ivan Cain en een speciaal welkom voor de familieleden van Mw. Swertz - Ekker.
Het lijkt toevallig te zijn. Toevallig dat de Tarcisiusschool betrokken raakte bij de totstandkoming van dit monument. Toevallig dat een leerkracht van onze school zo gegrepen werd door het verhaal van een moedige piloot ?
Het is meer dan toeval. Ivan William Cain is begraven op een plek vlakbij de oude St. Tarcisiusschool, op het oude Jonkerbosch-terrein. Het kan ook geen toeval zijn dat nabestaanden die de begraafplaats bezochten, de oude school in kwamen om water te halen om de bloemen op de graven te verzorgen.
Het kan ook geen toeval zijn dat de Tarcisiusschool vlak na de Tweede Wereldoorlog al het graf van een RAF-piloot adopteerde om deze met leerlingen te verzorgen. En het kan dan ook geen toeval zijn dat de Tarcisiusschool verhuisde naar Brakkenstein, vlakbij de plaats waar de Typhoon van Ivan William Cain neergekomen is.
Het is goed om te zien dat deze band niet toevallig zo sterk is en dat deze na al die jaren weer is aangehaald. Het is mooi om te zien dat onze leerlingen dit monument zullen blijven verzorgen, zoals eerder leerlingen monumenten verzorgden. De gruwelen van een oorlog worden daardoor tastbaar en grijpbaar. Een leerling van onze school verwoordde het: Als de piloot niet was gedraaid, dan had mijn oma misschien niet meer geleefd.
De Tarcisiusschool is trots dat zij, net als onze voorgangers deden, op deze manier haar steentje kan blijven bijdragen.
De oorlog krijgt een gezicht ; de nagedachtenis van Ivan William Cain en Elizabeth Swertz - Ekker leeft daarmee voort.

[bewerken] Gien de Haan, geboren Swertz

Gien de Haan, geboren Swertz, houdt een toespraak namens de nazaten van Elizabeth Swertz-Ekker. Links haar oudere zus Katrien en daarnaast haar nicht Liek Hoogendijk. Foto/afbeelding: F. Peters, Tarcisiusschool, Nijmegen.

Lieve familie van Ivan Cain, beste aanwezigen,

Mijn naam is Gien de Haan. Ik ben 82 jaar. Ik ben de tweede dochter van Elizabeth Swertz-Ekker, onze moeder die we vandaag ook eren. Mijn oudste zus Katrien is er vandaag ook bij, maar onze jongste zus Liesbeth is er helaas niet bij. Haar gezondheid is te zwak.
Ik ben erg dankbaar dat ik jullie mag toespreken. Deze herdenking brengt heel veel los bij ons. Maar het zijn positieve dingen, het zijn geen trieste gedachten. We denken weer terug aan onze moeder. Er komen weer herinneringen boven. Er worden weer verhalen verteld. Over onze mooie jeugd en dan die verschrikkelijke oorlog. Over hoe moedig onze moeder zich redde met drie kleine meisjes, nadat ze haar man had verloren aan het begin van de oorlog. Ze had het moeilijk maar ze redde zich goed, en ze maakte er het beste van. Ondanks alle tegenspoed. Zo was onze moeder.
Misschien lijken wij wel op haar. Of misschien hebben we dat van haar meegekregen. Maar hoe dan ook; zo deden wij het ook na de oorlog. Iedereen had geleden en we keken niet achterom. We begonnen met een geheel nieuw leven. En nu kijken we toch weer even terug.
Ik wilde graag iets persoonlijks zeggen tegen de familie Cain. Onze families zijn hier samen door een ongelukkig toeval. Jullie oom deed wat in zijn situatie het beste was. En hij heeft heel veel ergere dingen voorkomen door zijn bommen eerder te droppen. We hebben de ware toedracht nu pas gehoord. Maar zelfs zonder die wetenschap hebben we de piloot nooit iets aangerekend. We hebben nooit wrok gekoesterd. Het was een wrede wending van het lot waar niemand schuld had. Bij alle leed was er gelukkig één opluchting: zij is in ieder geval niet door vijandelijk vuur omgekomen.
Ten slotte. We voelen ons blij en trots tegelijkertijd. Blijdschap omdat onze moeder weer even onder ons is. En trots omdat zij op zo’n mooie manier geëerd wordt.
Ik dank u voor uw aandacht
Persoonlijke instellingen
Naamruimten
Varianten
Handelingen
Navigatie
Hulpmiddelen